Εξαφανίστηκαν μέσα σε ένα μήνα από το σύστημα κοινωνικής και οικονομικής προστασίας της χώρας περίπου 100.000 άνεργοι.

Ειδικότερα τον Οκτώβριο, ενώ αυξήθηκαν οι εγγεγραμμένοι άνεργοι, μειώθηκε ταυτόχρονα ο αριθμός όσων επιδοτούνται από τον ΟΑΕΔ, αναφέρει μελέτη του Ομίλου για τα Κοινωνικά και Εργασιακά Δικαιώματα (ΟΚΕΔ) που αναλύει έξι λόγους για τους οποίους μένουν ακάλυπτοι όσοι απολύονται.

Τα στοιχεία της εγγεγραμμένης ανεργίας του ΟΑΕΔ του Οκτωβρίου 2017 δείχνουν ότι με τη λήξη της τουριστικής – θερινής περιόδου οι εγγεγραμμένοι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 61.885 άτομα ενώ ταυτόχρονα μειώθηκε ο αριθμός των επιδοτούμενων ανέργων κατά 37.906 άτομα. Με άλλα λόγια περίπου 100.000 άτομα βρέθηκαν εκτός του συστήματος κοινωνικής και οικονομικής προστασίας χωρίς να τους παρέχεται καμία απολύτως κάλυψη. Εγιναν δηλαδή… αόρατοι.

Μπορεί να ήταν αναμενόμενη η έκρηξη των εγγεγραμμένων ανέργων λόγω των απολύσεων από τα ξενοδοχεία με το τέλος της τουριστικής σεζόν αλλά κανείς δεν περίμενε τη σημαντική μείωση που σημείωσε ο αριθμός των επιδοτούμενων ανέργων δημιουργώντας ένα παράδοξο φαινόμενο. Και αυτό γιατί συνήθως όταν αυξάνεται ο αριθμός των ανέργων αυξάνεται και ο αριθμός των επιδοτούμενων από τον ΟΑΕΔ.

Αντίθετα, βλέπουμε τον ΟΑΕΔ να δίνει λιγότερα επιδόματα σε ποσοστό 28% χωρίς να αυξάνονται οι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) που απευθύνεται σε πολίτες οι οποίοι βρίσκονται σε ακραία φτώχεια.

ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ. Σύμφωνα με τον ΟΚΕΔ, έξι λόγοι συντελούν στην ακραία πολιτική οικονομικής και κοινωνικής περιθωριοποίησης:

1. Από το 2013 και μετά κατέστησαν πολύ πιο αυστηροί οι όροι και οι προϋποθέσεις επιδότησης της εποχικής ανεργίας. Οι ξενοδοχοϋπάλληλοι και γενικά οι εργαζόμενοι στον τουριστικό κύκλωμα δεν λαμβάνουν αυτόματα το επίδομα ανεργίας κάθε φθινόπωρο. Εντός της 4ετίας από την πρώτη ενίσχυση του απολυμένου η επιδότηση ανεργίας δεν μπορεί να ξεπερνά συνολικά τις 450 ημέρες. Αρα, από το 2013 και για 4-5 μήνες επιδότησης τον χρόνο το όριο των 450 ημερών έχει πλέον εξαντληθεί.

Από 1.1.2014 τα επιδόματα ανεργίας μειώθηκαν ακόμη περισσότερο και δεν είναι δυνατόν να είναι περισσότερα από 400 ημέρες.

2. Οσοι πραγματοποίησαν πάνω από 70 ημερομίσθια μέσα στο 2017 χάνουν την επιδότηση ανεργίας.

3. Οι επιχειρήσεις προχωρούν σε ανανέωση του εργατικού δυναμικού μετά την απελευθέρωση των απολύσεων (ουσιαστικά δεν υπάρχει αιτιολογημένη γνώμη στις περιπτώσεις ομαδικών απολύσεων, ενώ καταργήθηκε και το βέτο του υπουργείου Εργασίας) και στη μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης.

4. Οι χαμηλοί μισθοί, η ετεροαπασχόληση και η απουσία επαγγελματικής εξέλιξης οδηγούν τους εργαζόμενους σε συνεχή αναζήτηση εργασίας και, συνακόλουθα, σε αλλαγή εργοδότη. Αυτό σημαίνει ότι ο μισθωτός δεν ενδιαφέρεται πρωτίστως να αθροίσει δικαιώματα για επιδότηση όταν προέχει η αναζήτηση μιας κατάλληλης εργασίας (με τα αναμενόμενα κενά στην εργασιακή συνέχεια).

5. Η μαύρη – ανασφάλιστη εργασία συνεχίζει να φαλκιδεύει τα εργασιακά δικαιώματα και οι μισθωτοί χάνονται στην γκρίζα ζώνη μιας ανεξέλεγκτης εργασιακής ζούγκλας.

6. Για να λάβει κανείς το επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) θα πρέπει το προηγούμενο εξάμηνο να μην έχει καθόλου εισόδημα ή το πολύ έως 200 ευρώ τον μήνα (συν 100 ευρώ για κάθε ενήλικο άτομο και 50 ευρώ για τα προστατευόμενα τέκνα). Και σε αυτή την περίπτωση το ΚΕΑ έρχεται να καλύψει το κενό μέχρι το ανωτέρω όριο των 200 ευρώ κ.ο.κ.

Η ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Την ίδια στιγμή δραματική για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους παραμένει η κατάσταση στην αγορά εργασίας. Αν και τα τελευταία χρόνια η κατάσταση στην αγορά εργασίας δείχνει τάσεις ανάκαμψης, ωστόσο, η μικρή μείωση της ανεργίας επιτυγχάνεται με την έκρηξη της μερικής απασχόλησης και την αύξηση της εκ περιτροπής απασχόληση. (Στο 32% η μερική απασχόληση στο σύνολο του εργατικού δυναμικού, από τα υψηλότερα ποσοστά στην ΕΕ, στο 56% επί των νέων προσλήψεων). Σε αυτή την περίπτωση όσοι εντάσσονται εκ νέου στην αγορά εργασίας αποκτούν το μισό εισόδημα από το νέο χαμηλό (-40%) επίπεδο αμοιβής της πλήρους απασχόλησης (όπως διαμορφώθηκε μετά την εσωτερική υποτίμηση).

Ολα τα στοιχεία δείχνουν ότι από μόνο του το χαμηλό εργατικό κόστος, η μετατροπή της Ελλάδας σε κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό χαμηλής αμοιβής και περιορισμένης εξειδίκευσης (φυγή επιστημόνων στην αλλοδαπή) δεν αποδίδουν. Απαιτείται ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης η οποία την περίοδο 2010-16 μειώθηκε κατά 23,3%. Το τελευταίο διάστημα, η χαμηλής ποιότητας και αμοιβής απασχόληση συνδυάζεται με την πλήρη περιθωριοποίηση των ανέργων.