Στην ερευνητική πρόταση συμμετείχαν το Φαρμακευτικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, τρία μεγάλα νοσοκομεία και η μεγαλύτερη εξαγωγική εταιρεία ελιάς της χώρας. Η πρόταση κατατέθηκε έπειτα από προετοιμασία μηνών, κατά τη διάρκεια της οποίας συγκεκριμένα πειράματα είχαν γίνει σε περίπου 40 ασθενείς.
«Λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι η επιτραπέζια ελιά Καλαμών αποτελεί εδώδιμο προϊόν με υγειοπροστατευτικές ιδιότητες χάρη στο πλήθος των φαινολικών συστατικών που περιέχει, θελήσαμε να διερευνήσουμε αυτές τις υγειοπροστατευτικές ιδιότητες σε κλινική μελέτη που θα διεξαγόταν σε άτομα με υπερλιπιδαιμία, τα οποία θα κατανάλωναν ελιές με διαφορετικές συγκεντρώσεις φαινολών, οι οποίες θα παρασκευάζονταν με μια σειρά μεθόδων», εξηγούν οι ερευνητές.
«Είναι απογοητευτικό να ισχυρίζονται κάποιοι και μάλιστα να το διατυπώνουν γραπτώς ότι μια έρευνα για την επίδραση της ελιάς σε ασθενείς με χοληστερίνη δεν έχει κανένα ενδιαφέρον για την εθνική οικονομία», επισημαίνει ο Προκόπης Μαγιάτης, αναπληρωτής καθηγητής στον Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος ήταν και ένας εκ των συντακτών της πρότασης. Ο ίδιος έχει εργαστεί επί σειρά ετών στην Αμερική, ενώ συνεργάζεται ακόμη με το Κέντρο Ελαιολάδου του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας. «Από το 2011 που επέστρεψα στην Ελλάδα είχα αποφασίσει να μην ξανακαταθέσω πρόταση χρηματοδότησης. Επειδή στο συγκεκριμένο πρότζεκτ συνεργαζόμαστε πολλοί φορείς τελικώς το έκανα», λέει. «Για να καταλήξουμε στην πρόταση χρησιμοποιήσαμε μελέτες ενός έτους και πραγματοποιήσαμε δοκιμές σε ασθενείς επί μήνες. Αιτηθήκαμε επιχορήγησης με στόχο να επεκταθούν οι κλινικές δοκιμές σε μεγαλύτερο πληθυσμό ασθενών και να εξαχθούν ασφαλέστερα συμπεράσματα για το αν μπορεί μέσω της επιτραπέζιας ελιάς να αντιμετωπιστεί αυτό το πολύ σοβαρό θέμα υγείας χωρίς τη χρήση φαρμάκων».
«Η αξιολόγηση όμως αναφέρει ότι η πρόταση για την κλινική μελέτη της ελιάς δεν συνεισφέρει στην ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας και στην αριστεία, γεγονός εξαιρετικά απογοητευτικό. Επίσης οι αξιολογητές θεωρούν ότι δεν υπάρχει καινοτομία όταν είμαστε οι πρώτοι διεθνώς που έχουμε δείξει τη θετική επίδραση της ελιάς Καλαμών στα επίπεδα της χοληστερίνης, στοιχείο που αναφέρεται μέσα στο εκτενές κείμενο της πρότασης. Τέλος, κατά έναν περίεργο τρόπο η αξιολόγηση κάνει λόγο μόνο για την επεξεργασία της ελιάς και όχι την κλινική της αξιολόγηση για τη μείωση της χοληστερίνης…», επισημαίνει.
Οι έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα δίνουν θετικές ενδείξεις για την προστασία του κεντρικού νευρικού συστήματος από την κατανάλωση ελαιολάδου και δείχνουν ότι η επιτραπέζια ελιά βοηθά στη διατήρηση καλών επιπέδων της χοληστερόλης στο αίμα. «Θεωρούμε ότι το αντικείμενο αυτής της έρευνας θα μπορούσε να εξελιχθεί σε νούμερο ένα ζήτημα αγροτικής σημασίας και θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια επιστημονική ανακοίνωση που θα ανέβαζε την αξία ενός προϊόντος προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης», λέει ο Προκόπης Μαγιάτης.
