Εάν τα κόμματα έχουν περιπέσει σε ένα πολιτικό πρωτογονισμό λόγω Μνημονίων, επιτροπείας κ.λπ., τότε τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά τους απλώς δεν υφίστανται. Η αναζήτησή τους είναι μάταιη, αφού η μπρουτάλ πραγματικότητα δεν επιτρέπει τον σχηματισμό ιδεολογικών πυκνωμάτων αλλά και τα ίδια τα κόμματα είναι ανίκανα να τα αφομοιώσουν. Αυτό που εμφανίζεται στην προσωπικότητα των κομμάτων ως πραγματισμός και διοικητική πρακτικότητα υποκρύπτει την έκπτωση των ιδεολογικών χαρακτηριστικών. «Κοινωνικός φιλελευθερισμός» , «Νεοφιλελευθερισμός» , αλλά και «σοσιαλισμός», «οικολογικός ανθρωπισμός» κ.λπ. Βιβλιογραφικά, ανενεργά ευρήματα που ειδικά στην Ελλάδα δεν περιγράφουν τίποτα.
Το βλέπουμε π.χ. στην εξαιρετικά άσαρκη ρητορική της ΝΔ: «δημιουργικότητα των νέων», «επιχειρηματικότητα», «αγορά», «μείωση του κράτους», «αξιολόγηση». Είναι δευτερογενείς έννοιες, τάχα μου εκκινούσες και τις μεγάλες ιδεολογικές επικράτειες. Η πιο ελεεινή ρουσφετολογική χρησιμοθηρική και καιροσκοπική αντίληψη που διατρέχει τις πολιτικές σχέσεις, τις σχέσεις του πολιτικού συστήματος με το ποίμνιό του, είναι αυτή που ψάχνει να βρει έναν γλωσσικό εξευγενισμό. Ενα άδειο ιδεολογικόμορφο γλωσσάρι που κρύβει την αδίστακτη και ανίκητη ρουσφετολογική χρησιμοθηρία. Αδίκως κατηγορείται ο κ. Μητσοτάκης ως νεοφιλελεύθερος. Γιατί η ντόπια εκδοχή του νεοφιλελευθερισμού είναι ένα κρατικοδίαιτο εργολαβικό υπόλειμμα. Γιατί δεν μπορεί η φαιδρή πραγματικότητα να αναχθεί καν στον νεοφιλελευθερισμό, στην πιο ωμή, συστημική εκδοχή της αγοράς, και τον δογματισμό της. Δεν μιλάμε μόνο για την απολύτως συγκεντρωτική, ισχνή και ελεγχόμενη ελληνική αγορά αλλά για την αδέξια προσπάθεια κομμάτων να την εξωραΐσουν ή να της χώσουν με το ζόρι ιδεολογικά χαρακτηριστικά. «Δημιουργικές δυνάμεις»! Ποιες δημιουργικές δυνάμεις; Τα δικά τους παιδιά, τα βλαστάρια των κομματικών οργανώσεων, τα προσυμμορφωμένα και καταπιεσμένα τέκνα, μιας εξουσιαστικής χαρμανιάς. Ούτε «κοινωνιστική» κουλτούρα υπήρξε ποτέ. Τα δίκτυα αλληλεξαρτώμενων κολλητών δεν αποτελούν κοινωνική ομάδα. Οι ιδιοτελείς συγκολλήσεις, οι συγγένειες, οι κουμπαριές δεν αποτελούν κοινωνική τάξη ούτε η συντεχνιακή ή συγγενική συστέγαση αποτελεί ταξική συνομάδωση.
Ακούω π.χ. τον προγραμματικό λόγο στο συνέδριο της ΝΔ και σκέφτομαι ότι αποτελεί την επιφάνεια αυτού που συμβαίνει στο κοινωνικό υπόγειο. Κλειστά δίκτυα, αποκλεισμοί, μυστηριώδεις ανελίξεις. «Αν θες να ανέλθεις πρέπει να χωθείς σε μια στρούγκα» έλεγαν οι παλιοί. Για να είμαι δίκαιος, ούτε ο συντηρητικός χώρος (και το Κέντρο) έχουν το μονοπώλιο της αναπαραγωγής του ρουσφετιού ούτε και η Αριστερά έχει το αντι-ρουσφετολογικό εμβόλιο. Για πολλά χρόνια μοιράστηκε το κέικ σε ανισομερείς αλλά ισχυρές αδελφότητες. Με αυτή την κουλτούρα συμφεροντολογικής συγκόλλησης διαμορφώθηκε η πραγματικότητα, συγκροτήθηκαν μορφές εθιμικού δικαίου, οδηγήθηκε η παραγωγή στον θάνατο, η χώρα στην εντατική.
Ομως το πρόβλημα της γλώσσας – άλλοθι, της γλώσσας που μεταχειρίζεται ιδεολογικά σχήματα για να ωραιοποιήσει αυτό που είναι τα παραδοσιακά κόμματα, αυτό που αναπαράγουν ως έθος, αυτό που εγκαθιστούν επί πολλές δεκαετίες, δεν είναι ότι δεν εννοεί αυτό που λέει, αλλά ότι απονοηματοδοτεί και κυρίως ότι παραποιεί. Αυτή η πολιτική παραποίηση δεν οφείλεται στην ιδεολογική φτώχεια, αλλά στη μικροπολιτική και μικροσκοπική ιδιοτέλεια.
Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Σάμου, πρόεδρος Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής