Μία Καταλωνία καταπονημένη από τρεις μήνες έντασης και τους βαθείς διχασμούς της τοπικής κοινωνίας κλήθηκε χθες στις κάλπες, στις πρόωρες περιφερειακές εκλογές που προκήρυξε ο ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι με το που έθεσε υπό κηδεμονία την περιφέρεια λόγω της μονομερούς κήρυξης ανεξαρτησίας της 15ης Οκτωβρίου. Για μία «ιστορική μέρα» έκανε λόγο η δήμαρχος της Βαρκελώνης, Αντα Κολάου, την ώρα που ο έκπτωτος πρόεδρος της Καταλωνίας, Κάρλες Πουιτζντεμόν, κατήγγειλε από τις Βρυξέλλες ως «μη φυσιολογική» τη διεξαγωγή εκλογών «με υποψηφίους στη φυλακή και την εξορία».

Η απόφαση των Καταλανών να διεκδικήσουν δυναμικά την ανεξαρτησία τους προκάλεσε τριγμούς σε όλη την Ευρώπη, καθώς πολλά κινήματα ανεξαρτησίας αναζωπυρώθηκαν.

Αυτή τη στιγμή τα αυτονομιστικά κινήματα –πολλά από τα οποία έχουν ιστορία δεκαετιών –εξετάζουν τρόπους να διαπραγματευθούν καλύτερες συμφωνίες με την κεντρική εξουσία της χώρας τους προκειμένου να κερδίσουν μεγαλύτερη αυτονομία. Ισως τελικά αυτό είναι που επιθυμούν περισσότερο από την πραγματική ανεξαρτησία. Παρότι τα κίνητρα των αυτονομιστικών τάσεων διαφέρουν από χώρα σε χώρα, συχνά καταλήγουν στην έντονη επιθυμία για μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στα οικονομικά της κάθε περιοχής και ευρύτερες εξουσίες όσον αφορά την εσωτερική ασφάλεια. Οι αυτονομιστικές διεκδικήσεις επικεντρώνονται επίσης σε τρόπους προστασίας ξεχωριστών πολιτισμικών ταυτοτήτων ή τοπικών γλωσσών. Καθώς οι Βρυξέλλες προσπαθούν να αναδείξουν θέματα που ενώνουν τους ευρωπαϊκούς λαούς, να δημιουργήσουν νέους θεσμούς στενότερης συνεργασίας, ένας νέος εθνικισμός σηκώνει κεφάλι και αυτό αναζωπυρώνει σε πολλές περιπτώσεις τα αυτονομιστικά αιτήματα. Χώρια ή μαζί είναι το μεγάλο ερώτημα και σε αυτό πολλοί προσπαθούν να απαντήσουν συνδυαστικά. Μεγαλύτερη αυτονομία των περιοχών που το επιθυμούν μέσα στην κάθε χώρα. Πολλά τα αυτονομιστικά κινήματα στην Ευρώπη. Το 2018 θα δούμε πιο έντονα αρκετά από αυτά.