Σε κεντρική μάχη των επόμενων μηνών αναμένεται να εξελιχθεί η ανοικτή, πλέον, σύγκρουση μεταξύ κυβέρνησης και Γιάννη Στουρνάρα. Μια μάχη χαρακωμάτων και πολλών βαθμίδων που θα συμπεριλαμβάνει τον πυρήνα του αφηγήματος του Αλέξη Τσίπρα για το 2018. Το πρόσφατο σφυροκόπημα κατά του κεντρικού τραπεζίτη μόνο τυχαίο δεν είναι και στοχεύει να τροφοδοτήσει μια νέα συσπείρωση στον ΣΥΡΙΖΑ –αν δεν την επιζητούν οι ίδιοι οι κυβερνητικοί ανά τακτά διαστήματα ως έκφραση ακραίας πόλωσης.
Η προβλεπόμενη συνταγματική θητεία του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα υπερβαίνει αυτή της σημερινής Βουλής και της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Αυτό διαμορφώνει ένα εκρηκτικό τοπίο με πολλές επιπτώσεις στο αφήγημα της κυβέρνησης για διαφαινόμενη έξοδο της χώρας από το τρίτο Μνημόνιο, τον Αύγουστο του 2018. Κι αυτό για έναν βασικό λόγο: ο κεντρικός τραπεζίτης και η πρόσφατη ενδιάμεση έκθεση της ΤτΕ για τη νομισματική πολιτική δεν βρίσκονται στη γραμμή της εκδοχής για «καθαρή» έξοδο της χώρας. Ο ίδιος εξήγησε εξάλλου πως ένα προληπτικό πρόγραμμα στήριξης με επιτήρηση μετά το exit είναι προτιμητέο, αν και τόνισε με νόημα πως οι όροι για αυτό είναι ξεκάθαρα οικονομικοί και όχι πολιτικοί.
Κοινώς, ο Στουρνάρας υπογράμμισε το τελευταίο γνωρίζοντας πως η εν λόγω έκθεση αλλά και ο ίδιος θα πυροδοτούσαν έναν νέο κύκλο κυβερνητικής δυσφορίας. Κάτι που αυτομάτως συντελέστηκε με κυβερνητικό non paper και βαρείς χαρακτηρισμούς εναντίον του από υπουργούς, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ που επιχείρησαν να τον περιγράψουν ως εκφραστή του παλιού πολιτικού συστήματος.
Πιο νωπή η αποστροφή του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρήστου Σπίρτζη: «Ο κ. Στουρνάρας δεν θέλει να καταλάβει ότι από υπουργός του κ. Σαμαρά, έγινε διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος. Οταν το καταλάβει, θα έχει τελειώσει η θητεία του μάλλον. Εγώ πιστεύω ότι υπάρχουν κύκλοι που θέλουν τον κ. Στουρνάρα, πολιτικοί κύκλοι του δήθεν μεταρρυθμιστικού κομματιού του πολιτικού συστήματος». Είχε προηγηθεί ο Παύλος Πολάκης που με τον δικό του ακατέργαστο τρόπο ζητούσε από τον Στουρνάρα να παραιτηθεί.
Αγεφύρωτο ρήγμα. Η σχέση κυβέρνησης – Στουρνάρα υπήρξε από την αρχή του 2015 θυελλώδης και ακανθώδης. Ας μην ξεχνάμε και μια ακόμη διάσταση της εν λόγω κόντρας: το όνομα του κεντρικού τραπεζίτη απασχόλησε και απασχολεί ως πρωταγωνιστικό για την επόμενη μέρα των διεργασιών της ευρύτερης Κεντροαριστεράς. Με μια διαφορά, τώρα: το ρήγμα μοιάζει και είναι αγεφύρωτο και μάλιστα στην ειδική συνθήκη της ίδιας της προοπτικής της χώρας για την επόμενη μέρα, όπως αυτή διαγράφεται μετά τον Αύγουστο του 2018. Διαμορφώνεται δηλαδή ένα προβληματικό τοπίο που υπερβαίνει τη στρατηγική της κυβέρνησης, αφού ο Στουρνάρας είναι η φωνή και των ελληνικών τραπεζών και άρα μια ενοχλητική μεταβλητή για τη στρατηγική της κυβέρνησης που βασίζεται σε επανάκτηση των κινήσεων και σε καθαρό τοπίο απαγκίστρωσης από την επιτροπεία και τις δεσμεύσεις. Τα μέτωπα όπως διαμορφώνονται είναι συμπαγή και, σύμφωνα με πληροφορίες, πολλά θα εξαρτηθούν τις προσεχείς ημέρες, αφού από κυβερνητικής πλευράς δεν υπάρχει ενιαία γραμμή στην πολεμική εναντίον του Γιάννη Στουρνάρα.
Σύμφωνα με μια πιο ήπια γραμμή, ο κεντρικός τραπεζίτης δεν είπε τίποτε περισσότερο από αυτά που κορυφαίοι Ευρωπαίοι λένε για τη μεταμνημονιακή φάση της Ελλάδας. Για παράδειγμα, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα η αποστροφή του ευρωπαίου επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί, στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» (22/12) που δεν απέχει από την προειδοποίηση Στουρνάρα: «Η ανάκαμψη, που τώρα ξεκινάει, θα εδραιωθεί και θα καταστεί βιώσιμη μόνο εάν υποστηριχθεί από τη αδιάλειπτη εφαρμογή και, όπου είναι απαραίτητο, από τη συμπλήρωση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων μετά το τέλος του προγράμματος». Ο δε Μοσκοβισί δεν ανήκει στις εχθρικές προς την ελληνική κυβέρνηση φωνές, άρα η παραπάνω άποψή του έχει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα. Ο φόβος των δανειστών έχει να κάνει και με την αναζήτηση μιας ασφαλούς φόρμουλας στήριξης της χώρας για την επόμενη μέρα και σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η προειδοποίηση Στουρνάρα.
Η πιο ακραία επιλογή θέλει το μοντέλο Πανίκου Δημητριάδη, κατά το οποίο ο κεντρικός τραπεζίτης της Κύπρου εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη. Αυτό βεβαίως το ενδεχόμενο, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν είναι πιθανό. Στην περίπτωση του Στουρνάρα άλλωστε υπάρχει πάντα η «ομπρέλα» Μάριο Ντράγκι προς αυτόν αλλά και η ίδια η πρόθεση του κεντρικού τραπεζίτη που έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους πως δεν θα μετακινηθεί από τη θέση του μέχρι το τέλος της θητείας του.
Υπάρχει και η άποψη εντός της κυβέρνησης που θέλει τον Στουρνάρα στη θέση του ως έναν «θεσμικό εσωτερικό εχθρό», ο οποίος θα επιβεβαιώνει πως η κυβέρνηση δεν έχει τον έλεγχο του κράτους και της χώρας. Ο ασφαλής εσωτερικός εχθρός θα βόλευε ακόμη και σε μια πιθανή εμπλοκή στο εξιτήριο της χώρας από το Μνημόνιο. Η κυβερνητική στρατηγική σε σχέση με τον Στουρνάρα θα κλιμακωθεί σε έναν βαθμό το επόμενο διάστημα. Η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να προσδώσει εθνικό πρόσημο στο εξιτήριο της χώρας από το Μνημόνιο και θα αντιμετωπίσει όποιον έχει διαφορετική οπτική ως στρατηγικό αντίπαλο σε αυτή τη διαδικασία.
