Αλλάζει το σύστημα χρέωσης των διοδίων στους αυτοκινητόδρομους. Πλέον η χρέωση θα γίνεται σύμφωνα με τη διανυόμενη απόσταση.
Ανακοινώθηκε χθες, από το υπουργείο Υποδομών η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την «εγκατάσταση πλήρους ηλεκτρονικού συστήματος αναλογικής χρέωσης διοδίων, τελών, δορυφορικής τεχνολογίας με οπτική αναγνώριση» για όλους τους αυτοκινητόδρομους.
Ο σχετικός διαγωνισμός, όπως έγινε γνωστό, αναμένεται να διεξαχθεί στα μέσα του ερχόμενου Φεβρουαρίου. Στόχος του υπουργείου Υποδομών είναι το νέο σύστημα να αρχίσει να εφαρμόζεται από το τέλος του 2018 ή το αργότερο έως τις αρχές του 2019. Επιπλέον, σήμερα αναμένεται να γίνει και η δημοσίευση της περίληψης της διακήρυξης του διαγωνισμού στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η αναλογική χρέωση που έχουν σήμερα οι οδηγοί αντιστοιχεί σε 0,062 ευρώ ανά διανυόμενο χιλιόμετρο. Στην πράξη όμως αυτή η χρέωση ισχύει μόνο εφόσον διανύσουν ολόκληρη την απόσταση μεταξύ δύο μετωπικών διοδίων, αφού όταν βγαίνουν ή μπαίνουν από ενδιάμεσους ή πλευρικούς σταθμούς επιβαρύνονται για ένα μεγάλο μέρος της διαδρομής που δεν έχουν κάνει.

Free – Flow

Οπως επισημαίνουν από το υπουργείο Υποδομών, το υφιστάμενο καθεστώς διοδίων, με μετωπικούς σταθμούς και με δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον εξαιτίας των συχνών στάσεων ανά περίπου 30 –40 χιλιόμετρα θα αντικατασταθεί από ένα πλήρες σύστημα ηλεκτρονικών διοδίων αδιάλειπτης ροής (free –flow) με το οποίο θα γίνεται ηλεκτρονικά και αναλογικά η χρέωση της διανυθείσας απόστασης.

Το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στην Εγνατία Οδό, και στη συνέχεια σε όλους τους αυτοκινητόδρομους. Δεν θα εφαρμοστεί στην Αττική Οδό, τη Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου και τη Ζεύξη Πρέβεζας – Ακτίου. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Υποδομών, και σε αυτά τα σημεία θα γίνεται ηλεκτρονικά η χρέωση των διοδίων αλλά με διαφορετικό τρόπο, καθώς οι διανυόμενες αποστάσεις, όπως λένε, είναι συγκεκριμένες.

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα

Θα χρησιμοποιείται διπλό σύστημα επιβολής τελών.

– Τα επαγγελματικής χρήσης οχήματα θα έχουν εγκατεστημένη μια συσκευή (On Board Unit –OBU) που θα επιτρέπει την παρακολούθηση και καταγραφή της θέσης και της πορείας τους με τη βοήθεια δορυφόρων (τεχνολογία GNSS).

– Τα ιδιωτικής χρήσεως οχήματα θα αναγνωρίζουν αυτόματα κάμερες κυκλοφορίας από τις πινακίδες κυκλοφορίας τους κατά την είσοδο και την έξοδό τους από το οδικό δίκτυο επί του οποίου επιβάλλονται τέλη (τεχνολογία Automatic Number Plate Reading –ANPR). Κι αυτό θα γίνεται μέσω είτε μιας εφαρμογής στο κινητό είτε με την τοποθέτηση ενός πομποδέκτη.

Οπως διευκρινίζουν από το υπουργείο, για τα ιδιωτικής χρήσεως οχήματα θα καταγράφεται μόνο η διανυθείσα απόσταση και μετά την είσπραξη των διοδίων τα στοιχεία θα διαγράφονται από το σύστημα για λόγους προστασίας των προσωπικών δεδομένων των χρηστών.

Τι ισχύει στο εξωτερικό

Οπως εξηγεί ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελληνικών Αυτοκινητοδρόμων (και αντιπρόεδρος της Ενωσης Αυτοκινητόδρομων Ευρώπης) Βασίλης Χαλκιάς, η αρχή της τοποθέτησης δορυφορικών συστημάτων στην Ευρώπη έγινε το 2005 στη Γερμανία με τα 12.000 χιλιόμετρα αυτοκινητοδρόμων (autobahns).

Στη συνέχεια, σύμφωνα με τον ίδιο, επεκτάθηκε σε όλους τους δρόμους καλύπτοντας σήμερα γύρω στα 20.000 χιλιόμετρα. Το 2010 ακολούθησε η Σλοβενία καλύπτοντας όχι μόνο αυτοκινητόδρομους, αλλά και οδούς ταχείας κυκλοφορίας (και δρόμους του πρωτεύοντος, δευτερεύοντος και τριτεύοντας οδικού δικτύου) σε μήκος 18.000 χιλιομέτρων.

Το 2013 ήρθε η σειρά της Ουγγαρίας καλύπτοντας 6.500 χιλιόμετρα, ενώ το 2016 το Βέλγιο πήρε σειρά στην εφαρμογή δορυφορικών συστημάτων διοδίων σε 6.700 χιλιόμετρα.

«Τα συστήματα αυτά αφορούν βαρέα οχήματα μόνο με τη Γερμανία να τα εφαρμόζει αρχικά σε οχήματα μεικτού βάρους άνω των 12 τόνων, το οποίο όριο στη συνέχεια κατέβηκε στους 7,5 τόνους, και σε Σλοβακία, Ουγγαρία και Βέλγιο» συμπληρώνει ο Βασίλης Χαλκιάς.
«Τον Οκτώβριο του 2017 η Βουλγαρία ανέθεσε την εγκατάσταση τέτοιου συστήματος για τα 18.000 χιλιόμετρα που καλύπτουν το 80% του οδικού της δικτύου, ενώ στη Γαλλία η εφαρμογή παρόμοιου συστήματος ανεστάλη έπειτα από αντίδραση των ιδιοκτητών φορτηγών αυτοκινήτων».

Κατά τον Βασίλη Χαλκιά «σε όλες τις χώρες όπου εφαρμόστηκαν τα δορυφορικά διόδια αφορούν μόνο τα βαρέα οχήματα, ενώ για τα ΙΧ εφαρμόζονται συστήματα “ηλεκτρονικής βινιέτας”, χρονικής διάρκειας ή χιλιομετρικού μήκους, τα οποία προπληρώνονται μέσω δορυφορικών καναλιών είτε με μετρητά σε διάφορα σημεία συνεργατών του δικτύου είτε με ηλεκτρονικούς τρόπους (Ιnternet, κινητή τηλεφωνία κ.λπ.).

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εταιρείας Ελληνικών Αυτοκινητοδρόμων, τα δορυφορικά συστήματα εφαρμόστηκαν σε χώρες που δεν είχαν καμιάς μορφής διόδια. Πρόκειται για προηγμένα συστήματα, τα οποία μεταξύ άλλων, απαιτούν:

– Συνεχή, συνεπή και εμπεριστατωμένο έλεγχο.

– Η μη χρήση πομποδέκτη για τα ΙΧ και η καταγραφή των αριθμών κυκλοφορίας απαιτεί σωστό και συνεχώς επικαιροποιημένο αρχείο ιδιοκτητών οχημάτων.