Αναζήτηση
Η κυβέρνηση κλείνει το μάτι στους ψηφοφόρους. Μερίσματα, μπόνους απόδοσης σε εργαζομένους, προσλήψεις και δεσμεύσεις για καλύτερες μέρες το 2018 βρίσκονται στην καθημερινή ατζέντα. Οι υποσχέσεις αρχίζουν να θυμίζουν μέρες του 2014, όταν η επαναφορά της δέκατης τρίτης σύνταξης και η αύξηση του κατώτατου μισθού έδιναν τον τόνο στη μάχη πριν από την κάλπη. Τότε, την ισοπέδωση των υποσχέσεων ακολούθησε το τρίτο Μνημόνιο. Σήμερα, η ροπή της κυβέρνησης προς παροχές παρακολουθείται στενά από τους δανειστές και σύμφωνα με πηγές με γνώση των διεργασιών αποτελεί τον υπ’ αριθμό ένα κίνδυνο στον δρόμο της εξόδου από το τρίτο πρόγραμμα.
Οι παροχές της κυβέρνησης, προς το παρόν βρίσκονται εντός των δημοσιονομικών περιθωρίων. Οι φραστικές δεσμεύσεις για αυξήσεις στον κατώτατο μισθό το 2018 και ενίσχυση των εισοδημάτων των συνταξιούχων που χάνουν το ΕΚΑΣ (από το 2018 περιορίζεται σε 35 ευρώ τον μήνα), επί του παρόντος δεν κοστολογούνται. Καταγράφονται όμως από τους δανειστές.
Φέτος, το κοινωνικό μέρισμα των 727 εκατ. ευρώ, όπως επισήμαναν οι δανειστές με το επικαιροποιημένο Μνημόνιο μετά την τεχνική συμφωνία για την τρίτη αξιολόγηση, προέκυψε από υποχρηματοδότηση των κοινωνικών δαπανών στη διάρκεια του έτους.
Του χρόνου, τα περιθώρια θα είναι σχεδόν ανύπαρκτα. Στο καλύτερο σενάριο των δανειστών, αναφέρουν πληροφορίες, θα υπάρξει μια υπεραπόδοση σε σχέση με τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ της τάξεως του 0,1% έως 0,3%. Χοντρικά από 180 έως 500 εκατ. ευρώ, εξαιτίας της εφαρμογής μιας νέας δέσμης ήδη ψηφισμένων φορολογικών μέτρων από την 1η Ιανουαρίου 2018. Αυτό είναι το καλύτερο δυνατό σενάριο, διότι υπάρχει και η εκδοχή της υστέρησης στον προβλεπόμενο ρυθμό ανάπτυξης που ανατρέπει τις δημοσιονομικές ισορροπίες. Περιθώρια πραγματικών παροχών με μόνιμα χαρακτηριστικά το 2018 δεν φαίνονται. Παρ’ όλα αυτά οι «δεσμεύσεις» έχουν αρχίσει να καλλιεργούνται.
Με τα λεφτά των άλλων. Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για την εκτέλεση του προϋπολογισμού έως το τέλος Νοεμβρίου ήρθαν χθες να σφραγίσουν τις επισημάνσεις για υποχρηματοδότηση των κοινωνικών δαπανών που άνοιξε τον δρόμο για το μέρισμα. Δείχνουν ότι οι δαπάνες κοινωνικής προστασίας είχαν προϋπολογιστεί σε 2,775 δισ. ευρώ για το σύνολο του 2017 και έως τον Νοέμβριο μόλις 4 στα 10 ευρώ είχαν πληρωθεί ή συνολικά 1,151 δισ. ευρώ. Στο τέλος Δεκεμβρίου, οι δαπάνες αυτές θα ψηλώσουν κατά 727 εκατ. ευρώ εξαιτίας της καταβολής του κοινωνικού μερίσματος. Οσα δεν δόθηκαν στη διάρκεια του έτους, θα προστεθούν υπό μορφή μερίσματος. Από τη μία τσέπη (δεν) βγήκαν και στην άλλη θα μπουν. Οι δικαιούχοι των δαπανών και των μερισμάτων όμως είναι εντελώς διαφορετικοί.
Πέρα από τις δαπάνες κοινωνικής προστασίας, τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους δείχνουν ότι η γενικότερη συγκράτηση των πληρωμών δημοσίων δαπανών «φουσκώνει» το πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο χτίστηκε νωρίτερα σε ένα βουνό φόρων.
Στο τέλος Νοεμβρίου οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ήταν 1,731 δισ. ευρώ χαμηλότερες σε σχέση με τον στόχο, την ώρα που τα έσοδα εμφάνιζαν οριακή (πλέον) απόκλιση 158 εκατ. ευρώ, μετά την αναθεώρηση των στόχων. Με τον τρόπο αυτό, το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού διογκώθηκε σε 4,647 δισ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου, όταν ο επίσημος στόχος παραμένει στα 877 εκατ. ευρώ.
Ενα πλεόνασμα το οποίο χτίστηκε με τους συνεπείς φορολογουμένους να έχουν ξεπεράσει τα όριά τους και το κράτος να πληρώνει με το σταγονόμετρο τις δαπάνες. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, τροφοδότης ανάπτυξης, εμφανίζει υστέρηση δαπανών 818 εκατ. ευρώ στο εντεκάμηνο και αν δεν μεσολαβήσει απογείωση των απορροφήσεων τον Δεκέμβριο, ο στόχος για αύξηση των δαπανών από τα 3,058 δισ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου στα 6,750 δισ. ευρώ στο τέλος του έτους, κρίνεται τουλάχιστον δύσκολος.
