Η ρύθμιση αφορά ελεύθερους επαγγελματίες και νομικά πρόσωπα που δεν εντάσσονται στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Προϋπόθεση είναι να κριθούν «βιώσιμοι», δηλαδή να μπορούν να πληρώνουν μέχρι το τέλος τις δόσεις της ρύθμισης χωρίς να δημιουργούν νέα χρέη.
Ποιοι υπάγονται
1 Φυσικά πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα ή νομικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, και
n έχουν φορολογική κατοικία στην Ελλάδα,
n εφόσον πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας του άρθρου 3 του Ν. 4469/2017. Δηλαδή ο οφειλέτης που τηρεί απλογραφικό λογιστικό σύστημα έχει θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες τρεις χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης και ο οφειλέτης με διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες τρεις χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης, έχει θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων ή έχει θετική καθαρή θέση, και
n οι συνολικές οφειλές τους προς όλους τους πιστωτές τους δεν υπερβαίνουν το ποσό των 20.000 ευρώ ή/και
n οι οφειλές τους προς το Δημόσιο υπερβαίνουν το 85% των συνολικών οφειλών τους προς όλους τους πιστωτές, οι οποίες δεν υπερβαίνουν το ποσό των 50.000 ευρώ.
2 Φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί), υπό την προϋπόθεση ότι έχουν κάνει έναρξη εργασιών και έχουν φορολογική κατοικία στην Ελλάδα, εφόσον πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας του άρθρου 3 του Ν. 4469/2017.
Δόσεις . Πρακτικά εφαρμόζεται μοντέλο ρύθμισης τριών ταχυτήτων, όπως και για τα Ταμεία, ανάλογα με το ύψος της οφειλής. Βασική οφειλή έως 3.000 ευρώ δεν κουρεύεται και οι μηνιαίες δόσεις φτάνουν μέχρι τις 36 το πολύ. Αυτό αφορά τουλάχιστον τους 8 στους 10 οφειλέτες του Δημοσίου. Οι κανόνες αλλάζουν για οφειλές από 3.000 ευρώ μέχρι 20.000 ευρώ και από 20.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ, όπου θα προσφέρονται διαγραφή προσαυξήσεων και έως 120 δόσεις. Σε κάθε περίπτωση, η ελάχιστη δόση δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 50 ευρώ τον μήνα.
Κρίσιμο είναι για τον οφειλέτη να αποδείξει ότι έχει μεν εισοδήματα που να μπορεί να πληρώνει (αντιθέτως αποκλείεται αυτομάτως εάν τα χρέη του ξεπερνάνε το 8πλάσιο των ετήσιων καθαρών εσόδων του) αλλά όχι και τόσα πολλά γιατί αντί να ενταχθεί στη ρύθμιση, η Εφορία θα τον πιέσει να ρευστοποιήσει περιουσιακά στοιχεία για να πληρώνει (αποκλείονται αυτομάτως όσοι θεωρηθούν πως έχουν περιουσία 25πλάσια από τα χρέη τους).
Τα πέντε βήματα για την αίτηση
1.Υποβολή αίτησης: Η αίτηση γίνεται ηλεκτρονικά στο Taxisnet (www.aade.gr). Οι αιτήσεις θα υποβληθούν μετά την 1η Φεβρουαρίου και μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2018. Η ρύθμιση χορηγείται μία φορά και μόνον για κάθε οφειλέτη.
2 Εναρξη εργασιών. Για την υποβολή αίτησης απαιτείται να έχει δηλωθεί έναρξη εργασιών στην Εφορία.
3 Οφειλές που ρυθμίζονται: Στη ρύθμιση υπάγονται οφειλές προς το Δημόσιο (Εφορία, Τελωνεία), εφόσον είχαν βεβαιωθεί στην Εφορία μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Από τη διατύπωση αυτή διαφαίνεται πως δεν είναι αναγκαίο να ήταν ήδη ληξιπρόθεσμες το 2016, αλλά απλά βεβαιωμένες, ακόμα αν κατέστησαν ληξιπρόθεσμες και μετά την ημερομηνία εκείνη ενδεχομένως, δηλαδή μέσα στο 2017. Δεν ρυθμίζονται οφειλές για τις οποίες εκδόθηκε οριστική δικαστική απόφαση ή υπήρξε δικαστικός συμβιβασμός, ούτε ποσά που καταλογίστηκαν κατά παράβαση κρατικών ενισχύσεων σαν ειδικά αφορολόγητα αποθεματικά.
4 Δικαιολογητικά: Τα δικαιολογητικά που θα υποβληθούν θα καθορίσουν αν ο οφειλέτης ενταχθεί στη ρύθμιση και με ποιους όρους. Συγκεκριμένα απαιτούνται:
– Πλήρη στοιχεία του οφειλέτη και τυχόν συνοφειλετών που υποβάλλουν αίτηση από κοινού με τον οφειλέτη.
– Πλήρη κατάλογο όλων των πιστωτών του οφειλέτη και των οφειλόμενων ποσών ανά πιστωτή.
– Κατά περίπτωση, πιστοποιητικά από αρμόδια δικαστήρια από το αρμόδιο Πρωτοδικείο (περί μη πτώχευσης του οφειλέτη, μη υπαγωγής αυτού σε διαδικασία εξυγίανσης ή ειδικής εκκαθάρισης ή συμφωνίας ρύθμισης ή ειδικής διαχείρισης ή βεβαίωση ότι δεν εκκρεμεί αίτηση για υπαγωγή του οφειλέτη σε μία από τις παραπάνω διαδικασίες κ.λπ.) ή από το Ειρηνοδικείο Αθηνών (ότι δεν έχει εκδοθεί οριστική δικαστική απόφαση ρύθμισης οφειλών ή επικύρωσης δικαστικού συμβιβασμού) ή επικυρωμένο αντίγραφο αν έχει εκδοθεί δικαστική απόφαση κ.λπ.
n Κατά περίπτωση, αντίγραφο της τελευταίας δήλωσης ΕΝΦΙΑ και της πράξης προσδιορισμού φόρου των τελευταίων 4 ετών εφόσον έχουν εκδοθεί.
– Αν οφειλέτες (φυσικά πρόσωπα) έχουν στην κυριότητά τους ακίνητα και αγροτεμάχια εκτός σχεδίου πόλης και οικισμού, απαιτείται συμπληρωμένο έντυπο υπολογισμού αξίας του γηπέδου (Α ΓΗΣ) από την οικεία Εφορία.
– Πιστοποιητικό από το ΓΕΜΗ για οφειλέτες νομικά πρόσωπα.
– Αντίγραφο ποινικού μητρώου.
– Για εταιρείες και στην περίπτωση που οι οφειλές προς το Δημόσιο υπερβαίνουν τις 20.000 ευρώ ζητούνται χρηματοοικονομικές καταστάσεις των τελευταίων πέντε περιόδων ή προσωρινό ισοζύγιο τελευταίου μηνός (εφόσον προβλέπονται), πρόσφατα πιστοποιητικά βαρών όλων των ακινήτων, αναλυτική λίστα ανεξόφλητων υποχρεώσεων για τις οποίες υπάρχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις κ.λπ.
Το Δημόσιο μπορεί να ζητήσει επιπλέον δικαιολογητικά (εκθέσεις εκτιμητών ακινήτων, ασφαλιστήρια συμβόλαια κ.λπ) ενώ, αν διαπιστωθούν ελλείψεις ή ανακρίβειες, δύναται να δοθεί προθεσμία μέχρι δέκα εργάσιμες ημέρες για τη συμπλήρωση ή διόρθωσή τους αλλιώς η αίτηση απορρίπτεται.
5 Ελεγχος αίτησης: Η αίτηση εξετάζεται από την ΑΑΔΕ που μπορεί να την εγκρίνει ή να την απορρίψει με βάση και δικά της στοιχεία πέραν όσων δηλώνει ο οφειλέτης. Μπορεί δηλαδή να κάνει από μόνη της μελέτη βιωσιμότητας του οφειλέτη ή να χρησιμοποιήσει άλλην που έχουν συντάξει το ΚΕΑΟ ή οι τράπεζες για τον ίδιο οφειλέτη. Αν πάνε όλα καλά, σταματάνε διώξεις και κατασχέσεις. Συμψηφισμοί και υποθήκες πάντως δεν παγώνουν.
Τα κριτήρια που ελέγχει και αξιολογεί το Δημόσιο
α) Ακίνητα. Για οφειλές που υπερβαίνουν τα 20.000 ευρώ, έκθεση εκτιμητή ακινήτων, η οποία έχει συνταχθεί σε χρόνο μικρότερο του έτους πριν από την υποβολή της αίτησης και, σε περίπτωση που προσκομίζονται από οφειλέτη ή συνοφειλέτη περισσότερες εκθέσεις εκτιμητών, την πιο πρόσφατη. Σε αντίθετη περίπτωση, το Δημόσιο υπολογίζει ως αξία ακινήτων τη φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ.
β) Κινητά. Για τα κινητά που σχετίζονται με την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του οφειλέτη ή συνοφειλέτη, όπως ενσώματα και άυλα πάγια πλην ακινήτων, αποθέματα, χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (π.χ. τίτλοι, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες καταθέσεις, μετρητά, μετοχές) λαμβάνεται υπόψη η αγοραία αξία όπως προκύπτει είτε από πρόσφατη έκθεση οικονομολόγου προκειμένου για οφειλέτη που τηρεί διπλογραφικά βιβλία με ετήσιο κύκλο εργασιών έως και 1.500.000 ευρώ ή απλογραφικά βιβλία ή από πρόσφατη έκθεση ορκωτού ελεγκτή προκειμένου για οφειλέτη που τηρεί διπλογραφικά βιβλία με ετήσιο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 1.500.000 ευρώ.
Για την αξιολόγηση του εισοδήματος το Δημόσιο ελέγχει και λαμβάνει υπόψη τα εξής:
α) Για νομικά πρόσωπα, είτε πρόκειται για οφειλέτη είτε για συνοφειλέτη που υπέγραψε την αίτηση από κοινού με τον οφειλέτη, το μεγαλύτερο μεταξύ του μέσου όρου των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (θετικό EBITDA) της τελευταίας τριετίας και των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (θετικό EBITDA) του τελευταίου έτους πριν από την υποβολή της αίτησης του οφειλέτη.
β) Για φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, είτε πρόκειται για τον οφειλέτη είτε για συνοφειλέτη που υπέγραψε την αίτηση από κοινού με τον οφειλέτη, το μεγαλύτερο μεταξύ του μέσου όρου των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (θετικό EBITDA) της τελευταίας τριετίας και των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (θετικό EBITDA) του τελευταίου έτους πριν από την υποβολή της αίτησης του οφειλέτη, προσαυξημένο κατά τον μέσο όρο των εσόδων από άλλες πηγές της τελευταίας τριετίας.
γ) Για συνοφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες, ο μέσος όρος του πραγματικού δηλωθέντος κατά τις τρεις τελευταίες φορολογικές περιόδους εισοδήματος, φορολογητέου ή μη.