Σαν Κρητικός… Εφυγε όπως ακριβώς το ήθελε. Στο σπίτι του στην Ελιά, στο αντίκρυ του Κρητικού πελάγους. «Οπως, αλήθεια, αγαπώ τη μάνα που με γέννα / έτσι αγάπησα κι εσέ, Κρήτη λεβεντογέννα». Ο φιλέλληνας που έγινε Ελληνας, υιοθετώντας ακόμα και την κατάληξη «-άκης», σφράγισε το παγωμένο του βλέμμα για πάντα στα 77 του χρόνια.
Τα λιόδεντρα χαμήλωσαν, το κύματα βουρκώσαν ως ύστατο χαίρε στον άνθρωπο που ταυτίστηκε όσο λίγοι με την Κρήτη και τους ανθρώπους της, αλλά και το ελληνικό ποδόσφαιρο.
Ο Γκέραρντ δεν ήταν απλώς ένας προπονητής: ήταν δάσκαλος και ταυτόχρονα ένας κουζουλός απ’ αυτούς που όπως έλεγε ο Καζαντζάκης κάνουν το νησί αθάνατο.
«Μίστερ, θέλω να μου πείτε τι να κάνω για να βελτιωθώ» ζήτησε κάποτε ένα από τα πολλά παιδιά του στον ΟΦΗ, περιμένοντας μάλλον να τον πετάξει έξω από το γραφείο του με τις κλωτσιές.
Στο τέλος της κουβέντας τους ο Γκέραρντ ευχαρίστησε τον 19χρονο τότε ποδοσφαιριστή χαράσσοντάς του, δίχως να το ξέρει, μια βαθιά ανάμνηση.
Χρόνια μετά, εκείνο το αμούστακο παιδί, ο Ηλίας Πουρσανίδης, αποφάσισε να ανταποδώσει τη φιλοξενία του μέντορά του καλώντας τρεις γενιές παικτών στο Ηράκλειο για να αποχαιρετήσουν τον δάσκαλό τους που έδυε στα νερά του Αχέροντα.
Ηταν οι στιγμές που ρίγησαν τα τσιμέντα, που λύγισαν τα ατσάλια, που δάκρυσαν οι άλλοτε ποδοσφαιρικοί βράχοι.
Μία ημέρα πριν από τον αποχαιρετιστήριο αγώνα στο Γεντί Κουλέ, στις 19 του περασμένου Νοέμβρη, τα παιδιά του τον επισκέφτηκαν στο σπίτι του, στην αγαπημένη του Ελιά.
Του φίλησαν τα χέρια με την προσήκουσα ευλάβεια απέναντι σε δεσπότη και την άδολη αγάπη των γιων απέναντι στον πατέρα. Κι αυτός τους αγκάλιαζε, τους χτυπούσε την πλάτη και κάρφωνε το υγρό του βλέμμα μακριά, ανοίγοντας όσο μπορούσε περισσότερο τα μάτια. Από την αγωνία του, τη λαχτάρα του να τους χαιρετήσει όλους πριν από το μεγάλο ταξίδι.
Είχαν έρθει σχεδόν όλοι οι Ελληνες. Ακόμα και οι Χιλιανοί, ο Ισις και ο Βέρα, ο Τζουγκάνοβιτς που έκλαψε όπως στο τελευταίο αντίο των γονιών του.
Τρεις γενιές σπουδαίων ποδοσφαιριστών του ΟΦΗ που όσοι απ’ αυτούς ασχολούνται με την προπονητική μεταλαμπαδεύουν τις αρχές και τις ιδέες του μέντορά τους στα δικά τους παιδιά. Αυτή είναι η παρακαταθήκη του ευγενικού, όπως λέει και το όνομά του, και προσηνούς Γκέραρντ που γεννήθηκε Ολλανδός και πέθανε Κρητικός.
ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗ ΘΥΡΑ 9. Σύσσωμο το ελληνικό ποδόσφαιρο και η αθλητική ηγεσία με ανακοινώσεις τους αποχαιρέτησαν τον σπουδαίο δάσκαλο, ενώ ο ΟΦΗ αποφάσισε να κάνει πράξη το σύνθημα «Δεν θα σε ξεχάσουμε ποτέ, Ολλανδέ, Ολλανδέ» και η Θύρα 9 του Γεντί Κουλέ θα μετονομαστεί σε «Ευγένιος Γκέραρντ».
Η σορός του Ευγένιου Γκέραρντ θα τεθεί σήμερα σε λαϊκό προσκύνημα στο σπίτι του, στην Ελιά Ηρακλείου.
«Ηρθα για λίγους μήνες, έμεινα 15 χρόνια»
Διέκοψε άρον άρον τις διακοπές του στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία και αφίχθη στην Κρήτη στις 23 Ιουνίου του 1985 με ένα κόκκινο Golf που έσερνε ένα τροχόσπιτο. Στην πρώτη του συνέντευξη στην τοπική εφημερίδα «Τόλμη» το όνομά του γράφτηκε «Ενγκεν Γκαίραλντ». «Πήγα στον ΟΦΗ για μερικούς μήνες και έμεινα δεκαπέντε χρόνια», θα δήλωνε τρεις δεκαετίες αργότερα.
ΕΠΟ – ΣΥΛΛΟΓΟΙ
«Αντίο, δάσκαλε»
«Ο σπουδαίος Ευγένιος Γκέραρντ σφράγισε μια ολόκληρη εποχή» τονίζει η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, ενώ συλλυπητήριες επιστολές εξέδωσαν η Σούπερ Λίγκα και οι περισσότερες ΠΑΕ.
Η πατρική φιγούρα που ανέδειξε μια πλειάδα παικτών
Το προξενιό με τον ΟΦΗ, εν έτει 1985, το έκανε ο Γρηγόρης Τσινός, ο οποίος γνώριζε τον Γκέραρντ από τη Ρόντα όπου εργαζόταν ως δεύτερος προπονητής.
Στην Ελλάδα είχε έρθει αρκετές φορές ως τουρίστας. Του άρεσε η χώρα μας και ίσως αυτή η αγάπη του να έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόφασή του να συμφωνήσει μέσα σε μία ώρα με τη διοίκηση της κρητικής ομάδας.
«Οταν ήρθα, δεν πίστευα ότι θα μείνω τόσα χρόνια. Ελεγα τότε ότι είχα έρθει σε τρελοκομείο. Ομως η Ελλάδα είναι μια πολύ όμορφη χώρα και η Κρήτη ακόμα πιο ωραία. Εχει πολύ καλό κλίμα, καλό φαγητό και καλούς ανθρώπους. Αυτά είναι δύσκολο να τα βρεις όλα μαζί σε άλλη χώρα» έλεγε σε συνέντευξή του σε εφημερίδα του Ηρακλείου πριν από τέσσερα χρόνια.
Με τη βοήθεια του Θόδωρου Βαρδινογιάννη ο Γκέραρντ οργάνωσε τον ΟΦΗ, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του προπονητικού του κέντρου και ανέδειξε μια πλειάδα σπουδαίων παικτών που έκαναν μεγάλη καριέρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Τον οδήγησε στον μοναδικό τίτλο της ιστορίας του, την κατάκτηση του Κυπέλλου το 1987, και στη φάση των 16 του Κυπέλλου UEFA τη σεζόν 1993-1994 αποκλείοντας στους 32 την Ατλέτικο Μαδρίτης!
Τα ποδοσφαιρικά παιδιά του τον θυμούνται ως μια πατρική φιγούρα που νοιαζόταν για τα προβλήματά τους.
Η σχέση του με τον ΟΦΗ τελείωσε το 2000 με τον τρόπο που τελειώνουν όλοι οι μεγάλοι έρωτες: με πόνο.
Οι επόμενοι σταθμοί του, ΑΕΚ, ΑΠΟΕΛ, Ηρακλής και Παναχαϊκή, ήταν απλά φλερτ για να ζηλέψει η μεγάλη του αγάπη.
