Θα μπορέσει ένας χορός στον πάγο να λιώσει την πυρηνική ένταση; Η ελπίδα είναι ότι από τη διπλωματία του πινγκ – πονγκ μπορεί να περάσουμε στη διπλωματία των παγοπέδιλων. Το αθλητικό 2018 άρχισε με μια μεγάλη πολιτική είδηση: ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν φαίνεται ότι προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που αρχίζουν στη Νότια Κορέα τον επόμενο μήνα ως μέσο για να περιορίσει την διεθνή πίεση προς τη χώρα του για το πυρηνικό της πρόγραμμα. Γι’ αυτό και στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του άφησε ανοιχτό το θέμα της συμμετοχής της χώρας του σε ένα από τα ολυμπιακά αθλήματα, που θα διεξαχθούν μόλις 80 χιλιόμετρα από τα σύνορα Βόρειας και Νότιας Κορέας, στην πόλη Πιονγκτσάνγκ. «Αποτελούν καλή ευκαιρία για τη χώρα», δήλωσε, «και ελπίζουμε ότι θα είναι επιτυχημένοι οι Αγώνες». Είπε επίσης ότι είναι πρόθυμος να συμμετάσχει σε διάλογο και έτοιμος να κάνει κάποια βήματα, όπως «η αποστολή αντιπροσωπείας». Πρόκειται για την πρώτη επίσημη ανακοίνωση κάποιου ανοίγματος μετά τους ανέμους του πολέμου και τη μεγάλη αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ.
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ. Η Βόρεια Κορέα δεν αποτελεί σημαντική αθλητική δύναμη, όμως αυτή η στροφή του Κιμ δείχνει ότι έχει κατανοήσει πως ο αθλητισμός παίζει σημαντικό ρόλο στη διπλωματία.
Ουσιαστικά, η πρόταση του Κιμ αφορά μόνο ένα ζευγάρι που έχει ήδη προκριθεί για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο καλλιτεχνικό πατινάζ. Πρόκειται για τη 18χρονη Ριόμ Τάε Οκ και τον 25χρονο Κιμ Γιου Σικ, οι οποίοι πριν από έναν μήνα στη Γερμανία κέρδισαν την πρόκρισή τους στους Ολυμπιακούς. Ομως μεχρι στιγμής η Βόρεια Κορέα δεν έχει υποβάλει επισήμως τα ονόματά τους. Το άνοιγμα του Κιμ Γιονγκ Ουν οδήγησε στην αναζήτηση τρόπων που θα επιτρέψουν στους αθλητές της χώρας του να πάρουν μέρος στους Αγώνες.
Αραγε μπορεί ένα ζευγάρι νέων αθλητών που πέρυσι προπονήθηκαν στο Μόντρεαλ, να φέρει λίγη ηρεμία στη διεθνή σκηνή και να απομακρύνει τον κίνδυνο του πυρηνικού πολέμου; Ισως η Ριόμ και ο Κιμ μιμηθούν δύο άλλους αθλητές, το παιχνίδι των οποίων απέκτησε πολιτική σημασία πριν από 47 χρόνια.
ΠΙΝΓΚ – ΠΟΝΓΚ ΚΑΙ ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Ο ένας ήταν μακρυμάλλης, Αμερικανός και «καπιταλιστής» και ο άλλος Κινέζος, κοντοκουρεμένος και «κομμουνιστής». Ηταν 1971. Νίξον και Μάο ήταν εχθροί, ΗΠΑ και Κίνα δεν είχαν διπλωματικές σχέσεις, ήταν η εποχή του Βιετνάμ και της Πολιτιστικής Επανάστασης. Ολα συνέβησαν τυχαία. Στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας το 1971, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Πινγκ – Πονγκ, ο 19χρονος Αμερικανός Γκλεν Κόουαν έχασε το λεωφορείο της ομάδας του και μπήκε σε εκείνο της κινεζικής αποστολής. Οι αθλητές τον κοίταζαν περίεργα. «Το ξέρω ότι σας φαίνεται περίεργο, αλλά στην Αμερική πολλοί εχουν μακριά μαλλιά» αστειεύθηκε εκείνος. Ο 30χρονος Ζουάνγκ Ζετόνγκ, κάτοχος τριών παγκόσμιων τίτλων ζήτησε τη βοήθεια του μεταφραστή, με τους συναθλητές του να του φωνάζουν ότι δεν πρέπει να μιλήσει στον ξένο. Ο Ζουάνγκ θυμάται: «Ο Αμερικανός μού χαμογέλασε και αποφάσισα να του κάνω δώρο ένα μεταξένιο πετσετάκι από την πόλη μου, που είχα μαζί μου». Οι δύο αθλητές κατέβηκαν μαζί από το λεωφορείο και ένας ιάπωνας φωτογράφος τούς τράβηξε φωτογραφία, η οποία κατέληξε στο πρωτοσέλιδο εφημερίδας. Κάποιος ρώτησε τον Αμερικανό εάν θέλει να πάει στην Κίνα. «Γιατί όχι;» απάντησε.
Οι κινέζοι ηγέτες επέπληξαν τον Ζουάνγκ. Οταν όμως το θέμα έφθασε στον Μάο, εκείνος ενθουσιάστηκε. Ηταν 7 Απριλίου, η τελευταία ημέρα των Αγώνων. Κάλεσε την αμερικανική ομάδα. Αργότερα ο Χένρι Κίσινγκερ, τότε σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, θα έγραφε: «Εκείνο ήταν το πρωτο βήμα προσέγγισης. Δεν θέλαμε κάτι επίσημο, το πινγκ – πονγκ ήταν ό,τι έπρεπε. Από εκεί και πέρα όλα ήταν προγραμματισμένα, αλλά έπρεπε να δείχνουν αυθόρμητα». Ετσι ο Γκλεν Κόουαν πήρε μέρος σε ταξίδι στην Κίνα το 1971 μαζί με άλλους 14 αθλητές. Οι Κινέζοι στον δρόμο τούς άγγιζαν γεμάτοι περιέργεια. Οι κινέζοι αθλητές ανταπέδωσαν την επίσκεψη το 1972 με τον Ζουάνγκ Ζετόνγκ που έγινε υπουργός Αθλητισμού. Ομως το 1976 κατέληξε στη φυλακή με την κατηγορία ότι ανήκε στην Συμμορία των Τεσσάρων.
Μια αντίστοιχη διπλωματία –ίσως η διπλωματία του πατινάζ –επιχειρείται τώρα. Οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία δεν βλέπουν θετικά την κίνηση του Κιμ. Μένει να δούμε εάν τα παγοπέδιλα της Ριόμ και του Κιμ θα γράψουν ένα νέο κεφάλαιο στη διεθνή πολιτική.
