Αναζήτηση
Σύνθετη ονομασία erga omnes με γεωγραφικό προσδιορισμό: αυτή τη λύση υποστηρίζει για την ονομασία της ΠΓΔΜ το Κίνημα Αλλαγής, με τη στάση του να συμφωνείται στη σύσκεψη της Τετάρτης. Ομως η θέση αυτή δεν ήταν από την αρχή δεδομένη και η ευκολία της συμφωνίας μαζί με το άριστο κλίμα δημιούργησαν ευφορία στην ηγεσία του φορέα, καθώς, όταν τίθενται εθνικά ζητήματα στο τραπέζι, σπανίως τα στελέχη των κομμάτων συμφωνούν.
Στη δημοκρατική παράταξη, βέβαια, μεγάλες αποκλίσεις στις μεταξύ τους θέσεις δεν υπάρχουν, όμως ο καθένας από τους συμμετέχοντες στον νέο φορέα έχει τις δικές του απόψεις πάνω στο ζήτημα, περισσότερο ή λιγότερο προωθημένες. Αν και οι πολλές διαστάσεις του ζητήματος δημιουργούν ενδοιασμούς, η κοινή θέση και η ομόφωνη συμφωνία αποκλείουν να προκύψουν αντικρουόμενες απόψεις σ’ αυτήν τη φάση –οι ενδοιασμοί, βέβαια, ενδέχεται να αποδειχθούν περισσότεροι αν τεθεί θέμα ψήφισης στη Βουλή.
Στην πλευρά του ΠΑΣΟΚ, υπάρχουν ιστορικά δύο κύριες τάσεις: η μία προωθεί τη λύση της σύνθετης ονομασίας, κυρίως επηρεασμένη από τη στροφή του Κώστα Σημίτη, και την αποδοχή του όρου «Μακεδονία», με την απαραίτητη προϋπόθεση του γεωγραφικού προσδιορισμού. Αυτή είναι και η στάση που τελικά επικράτησε, καθώς εκφράζει τα περισσότερα στελέχη όχι μόνο μέσα στο κόμμα, αλλά και ευρύτερα στο Κίνημα Αλλαγής. Ηταν χαρακτηριστική η εισήγηση του Παναγιώτη Ιωακειμίδη από τις Κινήσεις Πολιτών, ο οποίος τόνισε πως είναι απαραίτητη η αξιοποίηση του παράθυρου ευκαιρίας για λύση, στη βάση της εθνικής θέσης για σύνθετη ονομασία και άλλων ασφαλιστικών ρυθμίσεων, όπως προέβλεπε το Πακέτο Πινέιρο.
Στο Ποτάμι, η θέση ήταν ξεκάθαρη εξαρχής και εκφράστηκε μέσω του επικεφαλής του. Ο Σταύρος Θεοδωράκης γνωρίζει πολύ καλά το ζήτημα της ονομασίας, αλλά και τις ισορροπίες που διαμορφώθηκαν στην περιοχή μετά τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, τον οποίο κάλυψε δημοσιογραφικά. Τάχθηκε, επομένως, υπέρ της σύνθετης ονομασίας, βάζοντας το εθνικό ζήτημα ψηλά στην ατζέντα του κόμματος –ελάχιστες, αν όχι μηδαμινές, είναι άλλωστε οι εξαιρέσεις μέσα στο Ποτάμι που δεν θα προέκριναν μια τέτοια λύση.
Ιδια στάση ακολουθούν και στη ΔΗΜΑΡ. Πρόσφατη συνεδρίαση στην Αγίου Κωνσταντίνου έδειξε πως η πλειονότητα των στελεχών της, κάποιοι εκ των οποίων προέρχονται και από τον Συνασπισμό, είναι αναφανδόν υπέρ της σύνθετης ονομασίας, τονίζοντας δε πως «δεν μπορούμε να εξαρτιόμαστε από τις θέσεις κανενός», προκρίνοντας εμμέσως και την υπερψήφισή της εφόσον τεθεί σε ψηφοφορία στη Βουλή. Στην Ευρωβουλή, ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει επανειλημμένως καταθέσει τροπολογίες για τις προϋποθέσεις καλής γειτονίας και έχει παρέμβει υπέρ του γεωγραφικού προσδιορισμού, τον οποίο ωστόσο δεν θεωρεί πολύ πιθανό.
Από την άλλη, βέβαια, το ΠΑΣΟΚ στα μέσα της δεκαετίας του ’90 επένδυσε πολλά στη φράση του Ανδρέα Παπανδρέου «το όνομά μας είναι η ψυχή μας». Ο ιστορικός ηγέτης του Κινήματος, που τήρησε κατά καιρούς σκληρή στάση απέναντι στη γείτονα χώρα, δημιούργησε ρεύμα και ανάμεσα στους δικούς του ψηφοφόρους: το λεγόμενο «πατριωτικό ΠΑΣΟΚ». Αυτό το κοινό, που ακόμα και σήμερα είναι δύσκολο να αγνοηθεί, έσπευσε να διεκδικήσει ο Βασίλης Λεβέντης μετά την ανακοίνωση της κεντροαριστερής θέσης, κλείνοντας το μάτι σε όσους δυσαρεστούνται με οποιαδήποτε αναφορά του όρου «Μακεδονία» στο όνομα της ΠΓΔΜ. «Αν δώσουμε το όνομα της Μακεδονίας, η Ελλάδα θα είναι σώμα χωρίς ψυχή» ανέφερε η ανακοίνωση της Ενωσης Κεντρώων και οι γνωρίζοντες κατάλαβαν αμέσως πού αποσκοπούσε η αναφορά.
Εκείνος, ωστόσο, που κάποιος θα περίμενε να ακολουθήσει τη στάση του Ανδρέα, ακολουθεί τον δικό του δρόμο. Ο Γιώργος Παπανδρέου έσπευσε να δηλώσει δημόσια την υποστήριξή του στη σύνθετη ονομασία πριν ακόμα από τη σύσκεψη της Τετάρτης. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως μέσα στο ΚΙΔΗΣΟ δεν υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις επί του θέματος, καθώς το κόμμα, πέραν των νεαρών ψηφοφόρων του, έχει και μια μεγαλύτερη ηλικιακά βάση, που ενδέχεται να τηρεί ακόμα ευλαβικά τα διδάγματα του ιστορικού ηγέτη της παράταξης.
Ξεχωριστή είναι η περίπτωση του Βαγγέλη Βενιζέλου, ο οποίος, πέραν της ονοματολογίας, κρίνει με βάση το εθνικό συμφέρον και θα τοποθετηθεί μετά την τελική πρόταση που θα τεθεί υπό διαβούλευση, με την πλήρη συναίνεση όλων των μελών της κυβέρνησης. Η πίεση που δημοσίως εξέφρασε ο Βενιζέλος προς την πλευρά ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ υιοθετήθηκε και στη σύσκεψη του Κινήματος Αλλαγής, το οποίο κατήγγειλε τη διγλωσσία των κυβερνώντων και στο άμεσο μέλλον θα επιχειρήσει να τους φέρει προ των ευθυνών τους.
Αν τελικά όλα τα υπόλοιπα ξεπεραστούν και η υπερψήφιση από πλευράς Κινήματος Αλλαγής κριθεί στην πρόταση αυτή καθαυτήν, μόνο μία αμφιβολία υπάρχει: τι θα γίνει στην περίπτωση που, παρά τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο, η κυβέρνηση οδηγήσει σε δημοψήφισμα. Τότε, μια νέα συζήτηση θα ανοίξει από την αρχή, σε διαφορετική βάση. Ειδικά αν, όπως αναφέρουν πηγές από τη γείτονα χώρα, υπάρξει πιθανότητα η πρόταση να αφορά τον προσδιορισμό «νέα».
