Με την προεκλογική εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές σε πλήρη εξέλιξη, ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης ανακοίνωσε προχθές το βράδυ ότι η Λευκωσία θα προχωρήσει στην οριοθέτηση, με την κατάθεση συντεταγμένων στα Ηνωμένα Εθνη, στο βόρειο και δυτικό τμήμα του νησιού. Πρόκειται για μια κίνηση που ήταν γνωστή εδώ και καιρό –είχε αρχικώς διαρρεύσει μετά την κατάρρευση των συνομιλιών για το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά της Ελβετίας. Ωστόσο, δεν πρόκειται για απλή υπόθεση και θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς είναι γνωστές οι ενστάσεις της Αγκυρας στο ζήτημα της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με την Αθήνα και το σχέδιο των κυπριακών συντεταγμένων μελετάται τις τελευταίες ημέρες από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι κυπριακές συντεταγμένες στο κρίσιμο βορειοδυτικό κομμάτι της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) φέρονται να εφάπτονται με το απώτατο όριο μιας μελλοντικής ελληνικής ΑΟΖ, βάσει του οποίου το σύμπλεγμα του Καστελλόριζου λαμβάνει πλήρη επήρεια για όλες τις θαλάσσιες ζώνες. Δεν είναι απόλυτα σαφές ωστόσο, καθώς η πληροφόρηση είναι περιορισμένη, αν η ελληνική πλευρά έχει οποιεσδήποτε αντιρρήσεις ή διαφορετικές απόψεις στο σχέδιο της Λευκωσίας.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο πρόεδρος Αναστασιάδης, η υπόθεση της κατάθεσης των κυπριακών συντεταγμένων «δεν είναι θέμα οριοθέτησης της διαχωριστικής γραμμής μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδος, είναι μεταξύ Κύπρου και Ελλάδος». Αν και ασφαλείς προβλέψεις δεν μπορούν να γίνουν, μοιάζει πολύ δύσκολο να μην υπάρξει κάποια αντίδραση της Τουρκίας σε περίπτωση που οι εφαπτόμενες ΑΟΖ Κύπρου και Ελλάδας «αποκλείουν» την πρόσβασή της στην Ανατολική Μεσόγειο και περιορίζουν την προβολή των ηπειρωτικών της ακτών. Ουδείς θα μπορούσε να αποκλείσει ακόμη και «θερμό επεισόδιο» σε μια τέτοια περίπτωση, ενώ παρά τα όσα γράφονται υπάρχει και συγκεκριμένη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης που δεν επιτρέπει εφησυχασμό στην Αθήνα.
Αλλωστε, στο παρελθόν, η Τουρκία έχει καταθέσει επανειλημμένως στον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών επιστολές διά του μονίμου αντιπροσώπου της, με τις οποίες επισημαίνει ότι το απώτατο όριο της δικής της υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται δυτικά του γεωγραφικού πλάτους 32° 16′ 18″ Ε. Η τελευταία σχετική επιστολή της Αγκυρας χρονολογείται από τις 12 Απριλίου 2017, ως απάντηση στην άδεια ερευνών που έδωσε η Λευκωσία για γεώτρηση στο θαλάσσιο τεμάχιο 6 εντός της ΑΟΖ της. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία φέρεται να σχεδιάζει μια σειρά κινήσεων με σκοπό «να παρενοχλήσει» τη γεώτρηση της ιταλικής ENI στον στόχο «Καλυψώ» εντός του τεμαχίου 6, μέρος του οποίου βρίσκεται, κατά την άποψη της Αγκυρας, εντός της δικής της υφαλοκρηπίδας. Τις τελευταίες ημέρες, η Αγκυρα έχει εκδώσει έναν καταιγισμό από ναυτικές αγγελίες που δεσμεύουν πολλές περιοχές γύρω από την Κύπρο, έχει προαναγγείλει κάθοδο του ερευνητικού σκάφους «Μπαρμπαρός» στην περιοχή, ενώ δεν είναι σαφές πως θα χρησιμοποιήσει το πλωτό γεωτρύπανο «Deepsea Metro II» που έχει πλέον στη διάθεσή της.
Προς το παρόν, η Aγκυρα δεν έχει προχωρήσει σε κάποια σχετική κίνηση. Παράλληλα, η Κυπριακή Δημοκρατία και οι ενεργειακές εταιρείες που έχουν λάβει δικαιώματα για έρευνα και εκμετάλλευση σχεδιάζουν να προχωρήσουν σε σειρά γεωτρήσεων εντός του 2018. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Πολίτης», προγραμματίζονται ώς και πέντε νέες γεωτρήσεις. Αναμφίβολα, το ζήτημα του φυσικού αερίου δεν θα μείνει ανεπηρέαστο από τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, με τις «βουλευτικές εκλογές» που διεξήχθησαν χθες, Κυριακή 7 Ιανουαρίου, στα Κατεχόμενα και τις προεδρικές εκλογές στην Κυπριακή Δημοκρατία στα τέλη Ιανουαρίου.