Τροχοπέδη για τη διαδικασία κτηματογράφησης αποτελεί, σύμφωνα με μηχανικούς και μελετητές, η αλλαγή που επιχειρείται στο νομικό καθεστώς του Κτηματολογίου.
Η σύσταση ενός νέου φορέα (που θα είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου) είναι ένα από τα προαπαιτούμενα για την αξιολόγηση που περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο.
Ωστόσο, όπως λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, «η δημιουργία από την αρχή ενός νέου δημόσιου οργανισμού, ο οποίος για να λειτουργήσει εκτιμάται ότι χρειάζεται τουλάχιστον από έξι έως δώδεκα μήνες, θα έχει ως συνέπεια να σταματήσει η κτηματογράφηση ή στην καλύτερη περίπτωση να γίνεται με πολύ αργούς ρυθμούς, με συνέπεια να μην είναι εφικτός ο στόχος της ολοκλήρωσης του Κτηματολογίου το 2020».
Οπως επισημαίνει, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) Γιώργος Στασινός, «αντί να συζητάμε για διοικητικά συμβούλια, νέους υπαλλήλους κι άλλα γραφειοκρατικά, θα έπρεπε να “τρέχουμε” την παροχή με ένα “κλικ” έγκαιρης και έγκυρης πληροφορίας».
Σύμφωνα με πηγές από τον τεχνικό κόσμο, «η αλλαγή στο καθεστώς του Κτηματολογίου –από Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου –θα ήταν καλή εάν είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία της κτηματογράφησης και όχι τώρα που είναι σε εξέλιξη και εκκρεμεί η συλλογή δηλώσεων για περίπου 16,5 εκατομμύρια δικαιώματα».
Κατά τις ίδιες πηγές, η επιχείρηση μετασχηματισμού του Κτηματολογίου δεν έχει απαντήσει σε μια σειρά από ερωτήματα που προκύπτουν. Για παράδειγμα, πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να βγουν οι αποφάσεις, το οργανοδιάγραμμα κ.λπ.
Οπως λένε, στο Δημόσιο δεν μπορείς «να μετακινήσεις ούτε στιλό αν δεν προβλέπεται ρητά από νομοθετική διάταξη». Ετσι, ένα από τα ερωτήματα που τίθενται είναι τι θα γίνει με την υπηρεσία που λειτουργεί σήμερα στο Κτηματολόγιο για την ηλεκτρονική υποβολή των τοπογραφικών.
Επιπλέον, μπαίνει και θέμα με τις πληρωμές. Γιατί είναι σημαντικό θέμα; Διότι, όπως λένε, από αυτές εξαρτάται η απασχόληση 400-500 ανθρώπων στους αναδόχους.
«Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη 72 συμβάσεις και εκκρεμούν άλλες περίπου 40 από την ΕΚΧΑ ΑΕ για κτηματογράφηση, αλλά και δασικούς χάρτες» εξηγεί ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Μιχάλης Καλογιαννάκης.
Και συμπληρώνει: «Αν καθυστερήσει η λειτουργία του νέου φορέα, για παράδειγμα έξι μήνες, πώς θα πληρώνονται οι συμβάσεις και οι εργαζόμενοι; Πώς θα προχωρήσει το έργο; Ο νέος φορέας επιβαρύνεται με αχρείαστο διοικητικό προσωπικό, ενώ υποβαθμίζονται ο αριθμός και το έργο των επιστημόνων που υπηρετούν στην ΕΚΧΑ ΑΕ».
Την ίδια ώρα, μπαίνει και ένα νέο ζήτημα. Κι αυτό αφορά τα χρήματα του Κτηματολογίου. Με το νέο καθεστώς, όποιο ποσό «περισσέψει» θα κατευθύνεται στον κρατικό προϋπολογισμό και όχι για τις ανάγκες του Κτηματολογίου. Σήμερα, το διαθέσιμο αποθεματικό στο Κτηματολόγιο είναι γύρω στα 100 εκατομμύρια ευρώ (από τα 250 εκατομμύρια), ενώ υπάρχει προέγκριση για άλλα περίπου 83 εκατομμύρια ευρώ.
Στο μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, οι δικηγόροι στο Κτηματολόγιο συνεχίζουν την αποχή από τα καθήκοντά τους. Οι 63 δικηγόροι διαμαρτύρονται γιατί το υπουργείο Περιβάλλοντος τους υποχρεώνει να διαλέξουν αν θα διατηρήσουν τη δικηγορική τους ιδιότητα ή θα γίνουν υπάλληλοι του νέου φορέα.
Από το υπουργείο Περιβάλλοντος υποστηρίζουν ότι συστήνεται νέος ενιαίος φορέας, όπως ισχύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Κι όπως λένε από το ΥΠΕΚΑ, ο νομικός έλεγχος και η καταχώριση των δικαιωμάτων των πολιτών συνιστούν άσκηση δημόσιας εξουσίας και επομένως δεν μπορεί παρά να ανατεθούν σε όργανο που ανήκει στο κράτος.
Επιπλέον, σύμφωνα με το υπουργείο, τα δεδομένα που τηρούνται στο Κτηματολόγιο αφορούν την ακίνητη περιουσία των πολιτών και του Δημοσίου και εξυπηρετούν άμεσα δημόσιους σκοπούς. «Συνεπώς, η κυριότητα και η συναφής διαχείριση / εκμετάλλευσή τους οφείλουν να ανήκουν αποκλειστικά στο κράτος».
Από την πλευρά του, ο πρώην πρόεδρος του ΤΕΕ Γιάννης Αλαβάνος αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «το επιθυμητό κοντινό αύριο, αόριστα θα αναβληθεί γιατί η αμέσως επόμενη μέρα, δηλαδή οι μεταβατικές διατάξεις, χρονικά προσδιορίζονται ανεξάρτητα από την πορεία σύνταξης του Κτηματολογίου και δεν εξασφαλίζουν την ομαλή διαδοχή του έργου».
Από τον τεχνικό κόσμο προτείνουν ως ενδιάμεση λύση ο νέος φορέας να ασχολείται με τη λειτουργία του Κτηματολογίου, ενώ η διαδικασία της κτηματογράφησης να γίνεται με το ισχύον καθεστώς.