Σε λίγους μήνες τίποτα δεν θα είναι ίδιο για τους 40.000 εργαζόμενους, τα στελέχη και τις διοικήσεις των 14 μικρών και μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων που μεταβιβάζονται στο υπερ-Ταμείο.
Πρόγευση των επερχόμενων αλλαγών δίνει το κείμενο του πολυνομοσχεδίου που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, το οποίο ναι μεν διαβεβαιώνει ότι δεν πρόκειται να θιγούν οι εργασιακές σχέσεις σε καμία επιχείρηση, φωτογραφίζει ωστόσο «ανασχηματισμό» διοικήσεων, μιλά για περιστολή δαπανών, και εξορθολογισμό, δηλαδή για αλλαγές σε νοοτροπίες και καθιερωμένες πρακτικές σε εμβληματικές ΔΕΚΟ.
Συγκεκριμένα πρόκειται για το 34% της ΔΕΗ (18.000 εργαζόμενοι), τον ΟΑΣΑ με τις θυγατρικές του ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ (7.962), τα ΕΛΤΑ (7.027), τον ΟΣΕ (1.400), το 50,3% της ΕΥΔΑΠ (2.600), το 51% της ΕΥΑΘ (224), μαζί με μικρότερες εταιρείες, όπως το ΟΑΚΑ αφού πρώτα μετατραπεί σε εταιρεία (150), το 25% του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (620), τον Οργανισμό Κεντρικής Αγοράς Αθηνών (132), την Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης (30), τις Ελληνικές Αλυκές, την ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, την Διώρυγα Κορίνθου, την ΔΕΘ-Hellexpo, και μειοψηφικό ποσοστό των Kαταστημάτων Aφορολογήτων Eιδών. Αγνωστο γιατί, τελευταία στιγμή εξαιρέθηκαν από την αρχική λίστα, η Αττικό Μετρό, οι Κτιριακές Υποδομές και η ΕΛΒΟ.
Για όσους έχουν δει τα πολυσέλιδα «στρατηγικά σχέδια» που έχει ετοιμάσει το Ταμείο για κάθε μια από τις 14 κρατικές εταιρείες και ΔΕΚΟ, είναι πασιφανές ότι έρχονται ανατροπές, οι οποίες θα προκαλέσουν αντιδράσεις. Από την υποχρέωση των διοικήσεων να τηρούν δεσμευτικούς στόχους σαν να πρόκειται για ιδιωτικές επιχειρήσεις, έως τη δημοσιοποίηση ισολογισμών ανά τρίμηνο ακόμη και για τις μη εισηγμένες, και από την καθιέρωση επιτροπών εσωτερικού ελέγχου, μέχρι ανακατανομή προσωπικού, και εθελούσιες έξοδοι, όπου αυτές χρειάζονται.
Οχι, ιδιωτικοποιήσεις προς το παρόν δεν προβλέπονται. Ισως όμως το ξεσκαρτάρισμα που έρχεται σε πρόσωπα, νοοτροπίες, πρακτικές και κανόνες λειτουργίας, να αποδειχθεί ακόμη πιο επώδυνο.
Κάποιοι θέλουν να το λησμονούν αλλά ο λόγος που οι δανειστές πιέζουν εδώ και μήνες να ενεργοποιηθεί το υπερ-Ταμείο είναι ακριβώς επειδή
αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους του τρίτου Μνημονίου. Μέρος του χρέους θα αποπληρώνεται από τα έσοδα αξιοποίησης της κρατικής περιουσίας και το υπερ-Ταμείο αποτελεί την «εγγύηση» για το δάνειο 86 δισ. ευρώ που συμφώνησε η Ελλάδα με τον ESM (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) τον Αύγουστο του 2015.
Ο νέος φορέας καλείται να αναδιαρθρώσει τις ΔΕΚΟ, προκειμένου να πάψουν να παράγουν ελλείμματα, και να γίνουν κερδοφόρες. Αυτό σημαίνει από αλλαγές στο μάνατζμεντ ώστε αυτό να γίνει πιο επαγγελματικό, δεσμευτικούς στόχους και μετρήσιμες αποδόσεις για κάθε μία, μέχρι μείωση όπου χρειάζεται του μισθολογικού κόστους, περιορισμό της δαπάνης (π.χ. υπερωρίες), αλλαγές στους εσωτερικούς κανονισμούς και εξορθολογισμό στο προσωπικό. Δηλαδή αποφάσεις πολιτικά δύσκολες, που όσο λεπτοί χειρισμοί και να γίνουν, οι αντιδράσεις θεωρούνται δεδομένες.
Αναδιοργάνωση όμως χωρίς νέα πρόσωπα δύσκολα γίνεται. Εντός του 2018 λοιπόν οι διοικήσεις των ΔΕΚΟ θα αξιολογηθούν εκ του μηδενός, και το πιθανότερο είναι ότι θα δούμε αλλαγές, με νέους μάνατζερ, πρόθυμους να κάνουν τη δουλειά. Οι πρώτες κουβέντες θα αρχίσουν μέσα στις επόμενες εβδομάδες όταν και θα ξεκινήσουν οι ακροάσεις των σημερινών διοικήσεων από το υπερ-Ταμείο, το οποίο και θα τους παραδώσει τα «στρατηγικά σχέδια» που τους έχει ετοιμάσει.
Το θέμα θίγεται ακροθιγώς και στο πολυνομοσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο η διοίκηση του υπερ-Ταμείου θα λάβει υπόψιν για το διορισμό των μελών των Δ.Σ. των ΔΕΚΟ «την καταλληλότητα των υποψηφίων σχετικά με τις απαιτήσεις διοίκησης των λοιπών θυγατρικών (αποστολή δημόσιας επιχείρησης, δήλωση δεσμεύσεων, κ.α.), την αποφυγή διακρίσεων, την ανεξαρτησία, και τα επαγγελματικά κριτήρια που κρίνονται απαραίτητα για την επίτευξη του σκοπού κάθε μίας εκ των λοιπών θυγατρικών».