Στους ασφυκτικά γεμάτους με τουρίστες δρόμους της Πράγας, τίποτα δεν φανερώνει ότι στην Τσεχία την Παρασκευή και το Σάββατο θα διεξαχθεί μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε λίγους μήνες. Η αδιατάρακτη ηρεμία της τσεχικής πρωτεύουσας είναι ενδεικτική του πολιτικού κλίματος που αποτυπώνεται στις πολιτικές συζητήσεις και στα ντιμπέιτ.
Κι όμως, ο λαϊκιστής Αντρέι Μπάμπις, επιχειρηματίας, πολυεκατομμυριούχος και θριαμβευτής των εθνικών εκλογών του Οκτωβρίου, δεν έχει ακόμη καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση (οι 78 έδρες τού ΑΝΟ απέχουν πολύ από τις 101 που απαιτούνται για την αυτοδυναμία –και μόνο το κομμουνιστικό κόμμα έχει δηλώσει πως θα στήριζε μια κυβέρνηση μειοψηφίας) και οι πολίτες της Τσεχίας καλούνται στις 12-13 Ιανουαρίου για δεύτερη φορά στις κάλπες μέσα σε δυόμισι, όλους κι όλους, μήνες: για την εκλογή προέδρου αυτή τη φορά.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ο νυν πρόεδρος της Δημοκρατίας Μίλος Ζέμαν θεωρείται φαβορί, ακόμη και για μια σαρωτική νίκη από τον πρώτο γύρο. Παρ’ όλ’ αυτά, μια δημοσκόπηση της κρατικής τηλεόρασης που είδε τη Δευτέρα το φως της δημοσιότητας δίνει καθαρό νικητή στις επαναληπτικές εκλογές, εφόσον γίνουν, τον Ζίρι Ντράχος, πρώην πρόεδρο της Ακαδημίας Επιστημών της Τσεχίας, με ποσοστό 48,5% έναντι 44% του Ζέμαν. Η ίδια δημοσκόπηση προβλέπει ένα 42,5% για τον νυν πρόεδρο της Δημοκρατίας και λίγο πάνω από το 27% για τον Ντράχος στον πρώτο γύρο. Οι υπόλοιποι επτά υποψήφιοι, ο πρώην πρωθυπουργός Μίρεκ Τοπολάνεκ (που διατηρεί τις ελπίδες του να περάσει στον δεύτερο γύρο καθώς πολλοί Τσέχοι δείχνουν να εμπιστεύονται γνωστά πρόσωπα της πολιτικής σκηνής περισσότερο από «πρωτοεμφανιζόμενους»), ο επιχειρηματίας και στιχουργός Μίχαλ Χόρατσεκ, ο ακτιβιστής Μαρκ Χίλσερ, ο πρώην πρέσβης Πάβελ Φίσερ, ο πρώην πρόεδρος της Skoda Βλαντίμιρ Κούλχανεκ, ο Ζίρι Χίνεκ, πρώην πρόεδρος της Ενωσης Βιομηχανίας, Αμυνας και Ασφάλειας, και ο μουσικός Πετρ Χάνιγκ, εμφανίζονται με χαμηλότερα ποσοστά και μοιράζονται το υπόλοιπο 22,5%, ενώ οι αναποφάσιστοι κυμαίνονται περίπου στο 7,5%.
Στο μεταξύ, και μολονότι όλοι οι άλλοι υποψήφιοι για την προεδρία είναι απασχολημένοι με την προεκλογική τους εκστρατεία, εμφανίζονται σε συζητήσεις και πάνελ και δίνουν ομιλίες μπροστά στους οιονεί ψηφοφόρους τους, ο ίδιος ο πρόεδρος Ζέμαν δεν βρίσκεται πουθενά –αν εξαιρέσει κανείς τις γιγαντοαφίσες που τον παρουσιάζουν χαμογελαστό και βέβαιο για τη νίκη του, με φόντο το Κάστρο της Πράγας. Η υγεία του Μίλος Ζέμαν ήταν πάντα ένας λόγος ανησυχίας, καθώς δεν ήταν λίγες οι φορές που σε δημόσιες εμφανίσεις του δεν είχε καθόλου «κατάλληλη» συμπεριφορά, αλλά δεν είναι καθόλου λίγοι όσοι υποστηρίζουν –ή διαδίδουν –πως ο πρόεδρος δεν έχει κακή σχέση με το αλκοόλ.
Οι εκλογές της Παρασκευής (και του Σαββάτου, καθώς στην Τσεχία κατά τη μικρή δημοκρατική τους παράδοση οι πολίτες ψηφίζουν επί δύο ημέρες, με σκοπό να κρατηθεί σε όσο χαμηλότερα επίπεδα γίνεται η αποχή) είναι οι δεύτερες στη χώρα για την εκλογή προέδρου από τον λαό. Από την ίδρυση της Τσεχοσλοβακίας έναν αιώνα πριν, τον Οκτώβριο του 1918, και μέχρι το 2013, ο πρόεδρος εκλεγόταν απευθείας από το Κοινοβούλιο. Η αλλαγή αυτή, και η θέσπιση των προεδρικών εκλογών, δεν μετέβαλε τον χαρακτήρα του θεσμού ή τις εξουσίες που απολαμβάνει ο πρόεδρος. Η εκτελεστική εξουσία είναι φυσικά στα χέρια της κυβέρνησης, η οποία και είναι υπόλογη στο Κοινοβούλιο. Ωστόσο, η προεδρία της Δημοκρατίας δεν έχει διακοσμητικό ρόλο και ασκείται παραδοσιακά με μεγάλη προσοχή –στην πραγματικότητα, η επιρροή του προέδρου υπερβαίνει τις εξουσίες που του παρέχει το Σύνταγμα. Ο υψηλός σεβασμός προς τον πρόεδρο της χώρας έχει τις ρίζες του ήδη στις ημέρες του πρώτου προέδρου της Τσεχοσλοβακίας, του Τομάς Μάζαρικ (1850-1937), μιας εμβληματικής φυσιογνωμίας, και φυσικά σηματοδότησε την προεδρία του Βάτσλαβ Χάβελ, που εξακολουθεί να είναι δημοφιλής και αγαπητός σε εξαιρετικά μεγάλη μερίδα των πολιτών.
Αναβλήθηκε χθες η ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση μειοψηφίας του Αντρέι Μπάμπις. Τώρα κοινοβουλευτική επιτροπή αναμένεται να αποφασίσει για την άρση της ασυλίας του πρωθυπουργού, πριν πραγματοποιηθεί η ψηφοφορία.
