Ο ιστορικός του μέλλοντος ομολογουμένως θα δυσκολευθεί. Για παράδειγμα, βλέποντας το βίντεο της τηλεοπτικής παρέμβασης του ΠΑΜΕ στο γραφείο της Εφης Αχτσιόγλου στο υπουργείο Εργασίας θα ψάχνει να βρει ποιος είναι τι και τι πρεσβεύει. Θα αναρωτηθεί ενδεχομένως και για το εξής: σε ποιον βαθμό καλυτερεύουν τα δημοσιονομικά μεγέθη μιας χώρας αν περιοριστεί το πλαίσιο αποφάσεων για απεργία σε επιχειρησιακά σωματεία όπως περνάει στο πολυνομοσχέδιο της Δευτέρας; Αλήθεια, οι θεσμοί των δανειστών είχαν τόση πρεμούρα να είναι πιο μαζικές οι συνελεύσεις των ταμειακώς ενεργών μελών ενός σωματείου και άρα ανέβασαν τον αριθμό που απαιτείται να ψηφίζουν; Κάτι προσπαθεί να μας πει η τρόικα για το επίπεδο ταξικής συνείδησης στη χώρα μας;
Ο συνδικαλισμός και οι απεργίες είναι μια πονεμένη ιστορία στην Ελλάδα αλλά αυτό δεν σημαίνει πως θα πρέπει να ακούσουμε και τις σειρήνες του νεοφιλελευθερισμού ή της ατομικής διαπραγμάτευσης που δεν θα ήθελαν καν δικαιώματα στους εργασιακούς χώρους. Σωστά ο πεπειραμένος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Θεωνάς είπε για παράδειγμα πως τα σωματεία έχουν καταστατικό και με αυτό μπορούν να πορευθούν. Εξάλλου είναι εσωτερική υπόθεση του κόσμου της εργασίας πώς θα διεκδικεί. Προφανώς, ξαναλέμε, ο συνδικαλισμός έχει κατά καιρούς μορφοποιηθεί και σε επαγγελματικό προθάλαμο. Υπάρχει ομοσπονδία στην Ελλάδα που εκλέγει το ίδιο πρόσωπο πάνω από δύο δεκαετίες και όχι επειδή είναι επιτυχημένος. Προφανώς λαμβάνονται και αποφάσεις για διαμαρτυρίες ή απεργίες που δεν έχουν ευρεία νομιμοποίηση των εργαζομένων και ως εκ τούτου δεν είναι και αποτελεσματικές. Από εκεί όμως και ώς το σημείο να φτάνουμε να περιορίζουμε τη δυνατότητα απεργιών –με το επιχείρημα κιόλας να ξαναζωντανέψει το κίνημα –πάει πολύ.
Και τα ίδια όμως τα συνδικάτα οφείλουν να ξανασχεδιάσουν τη στρατηγική τους. Να δουν πώς θα ξαναγίνουν κύτταρα δημοκρατίας και ενεργοποίησης των μελών τους και πέραν των συντεχνιακών προταγμάτων. Σήμερα, ολόκληρες γενιές δεν εμπνέονται ή δεν πείθονται από τον εργατικό λυρισμό του ΠΑΜΕ για παράδειγμα. Ο κόσμος της επισφαλούς εργασίας, της υποαπασχόλησης, του κατακερματισμένου εργασιακού χώρου και της ιντερνετικής ροής δεν είναι εύκολο να ακολουθήσει κανόνες δεκαετίας ’80. Οι χιλιάδες άνεργοι –που επίσης είναι δυνάμει εργαζόμενοι –μένουν έξω από τη μαζική διεκδίκηση. Ενα παιδί που εργάζεται από το σπίτι για μια εταιρεία επίσης είναι αόρατο για τα σωματεία σήμερα. Ορατή βεβαίως είναι η μετάβαση σε μια κοινωνία όπου δεν θα υπάρχει κανόνας.