Αναζήτηση
Τι κοινό έχουν το «μοντέλο Σουλτς», τα κουλουράκια κανέλας και το ιδρυτικό Συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής; Εκ πρώτης όψεως, καμία απολύτως. Ανήκουν όμως όλα στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προοδευτικής στρατηγικής, ψήγματα της οποίας θα αποκαλύψει η Φώφη Γεννηματά στην αυριανή πρώτη συνεδρίαση της Οργανωτικής Επιτροπής. Με τις διαφωνίες να καταγράφονται, χωρίς όμως να λαμβάνουν διαστάσεις, η πραγματική δουλειά ξεκινά τώρα για το Κίνημα Αλλαγής. Η προσοχή των κεντροαριστερών στελεχών στρέφεται κατά κύριο λόγο στην αντιπολίτευση, ενώ η προετοιμασία του Συνεδρίου επιβάλλει στα επιτελικά στελέχη να βρουν τη χρυσή τομή, τόσο απέναντι στο δίπολο ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ όσο και ανάμεσα στις διαφορετικές πολιτικές απόψεις που ενυπάρχουν στον διευρυμένο φορέα.
Για τη Γεννηματά, κύριο συστατικό της προοδευτικής πρότασης, στην πράξη, είναι η αδιαπραγμάτευτη αυτονομία της δημοκρατικής παράταξης. Με άλλα λόγια, θα καταστήσει σαφές πως η όποια συμφωνία για πολιτική συμμαχία με το πρώτο κόμμα ή ενδεχόμενη ψήφος ανοχής θα γίνει με βάση το «μοντέλο Σουλτς»: το πρώτο κόμμα, όποιο και αν είναι αυτό, θα κληθεί να απαντήσει προγραμματικά σε μια σειρά από ζητήματα που θα θέσει το αναμορφωμένο Σχέδιο Ελλάδα, με τη νέα επικεφαλής να είναι διατεθειμένη να τραβήξει τη συζήτηση επί μακρόν. «Κανείς δεν πρέπει να μας θεωρεί δεδομένους» –αυτό είναι το μήνυμα που φιλοδοξεί να καταστήσει σαφές, για άλλη μια φορά, η Γεννηματά. Στην πράξη, η αυτονομία έχει αποδειχθεί στη στάση που κρατά το Κίνημα Αλλαγής τόσο απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ όσο και στη ΝΔ.
Κριτική και διαφωνίες. Η πολιτική διγλωσσία της κυβέρνησης και, ειδικά, η στάση του Πάνου Καμμένου στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ δίνουν πρόσφορο έδαφος για κριτική. Από το Κίνημα Αλλαγής θα επιδιώξουν να αναδείξουν τον τρόπο με τον οποίο οι ΑΝΕΛ μετατρέπουν ένα εθνικό θέμα σε θέμα κομματικής επιβίωσης. Από την άλλη, σε καμία περίπτωση δεν επιδιώκεται πολιτική ταύτιση με τη ΝΔ. Σύμφωνα με τη Χαριλάου Τρικούπη, η συντήρηση που ακόμα αποπνέει η γαλάζια παράταξη είναι εμφανής, από τη φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη σχετικά με τις κοινωνικές ανισότητες έως τις θέσεις του κόμματος για τις κλαδικές συμβάσεις. Τις διαφωνίες με τη ΝΔ έθεσε ξεκάθαρα η Γεννηματά στον χαιρετισμό της στο πρόσφατο Συνέδριο της αξιωματικής αντιπολίτευσης –παρότι, όπως είναι φυσικό, ένα κυβερνητικό κόμμα δίνει πάντα περισσότερες αφορμές για κριτική.
Η κανέλα. Και τα κουλουράκια; Στην πρόσφατη συνεδρίαση της Συντονιστικής Γραμματείας στην Αγίου Κωνσταντίνου, έπειτα από μια σειρά διαβουλεύσεων επί των οργανωτικών, τα κουλουράκια ήταν πόλος έλξης για όλους –ακόμα και για εκείνους που δεν συμφωνούν με τη μοιρασιά ορισμένων και εκλεγμένων συνέδρων. Η πλευρά Ανδρουλάκη και αυτή του Γιώργου Καμίνη, οι οποίες είχαν τις πιο ισχυρές αντιδράσεις που αφορούσαν και θέματα εκπροσώπησης στη Γραμματεία και την Οργανωτική Επιτροπή (ΟΕΣ), δεν θα τραβήξουν το θέμα παραπάνω, κάνοντας ωστόσο φανερές και δημοσίως τις απόψεις τους. Ειδικά για τον Στέφανο Ξεκαλάκη, δε, ο οποίος συγκρούστηκε με την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ την περασμένη άνοιξη, φαίνεται πως θα συμμετάσχει στο Συνέδριο, όχι ως μέλος της ΟΕΣ, αλλά ως σύνεδρος-μέλος της πρώην Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ.
«Σύμφωνο συμβίωσης» στo Κοινοβούλιο
Δεν είναι γάμος – τουλάχιστον μέχρι το Συνέδριο. Η ΔΗΣΥ και Το Ποτάμι έχουν υπογράψει ένα άτυπο σύμφωνο συμβίωσης, που δίνει το δικαίωμα στον καθένα να κάνει τη ζωή του, αλλά παράλληλα επιτρέπει τη συνύπαρξη κάτω από την ίδια στέγη. Με πολιτικούς όρους, είναι μια συμφωνία που δίνει το δικαίωμα στη διαφορετική άποψη και υποχρεώνει σε αμοιβαίους συμβιβασμούς – στην πράξη, επιτρέπει τη διαφοροποίηση των βουλευτών σε μια σειρά από ζητήματα αρχών, τα οποία δεν μπορούν να υπερβούν χωρίς να τις καταπατούν. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό με τη διάταξη για τις απεργίες στο πολυνομοσχέδιο: Το Ποτάμι δεν μπορεί να καταψηφίσει με το ίδιο ομόφωνο «όχι» που επέλεξε η ΔΗΣΥ, και, παράλληλα, δεν απομακρύνεται από την πάγια θέση του ότι τις απεργίες πρέπει να τις αποφασίζουν οι εργαζόμενοι.
Μια τέτοιου είδους συμφωνία ήταν απαραίτητη, τουλάχιστον ανάμεσα στις Κοινοβουλευτικές Ομάδες. Η συμφωνία κορυφής, ωστόσο, έχει διπλό ρόλο, καθώς επιβεβαιώνει την προσπάθεια διεύρυνσης, αποπασοκοποιώντας την πορεία προς το Συνέδριο. Η παρουσία του Ποταμιού ανοίγει την πόρτα του προοδευτικού κέντρου για τη Φώφη Γεννηματά, που έχει την ευκαιρία να ενσωματώσει τις απόψεις της Σεβαστουπόλεως στο κύριο αφήγημα του Κινήματος Αλλαγής και στον Σταύρο Θεοδωράκη να προβάλει τη μεταρρυθμιστική ατζέντα του Ποταμιού στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Παράλληλα, ο σεβασμός στην αντίθετη άποψη διαμορφώνει μια διαφορετική πολιτική κουλτούρα στον νέο φορέα, καθώς κάτι τέτοιο δεν ήταν πάντα δεδομένο στο παρελθόν.
Χαμηλοί τόνοι. Καμία συμβίωση, βέβαια, δεν έρχεται χωρίς προβλήματα. Οταν όμως και οι δύο πλευρές έχουν αποφασίσει να δώσουν χώρο και χρόνο στην σχέση – είναι, άλλωστε, πολύ νωρίς να κρίνουν – οι τόνοι χαμηλώνουν και η προσπάθεια για κοινά αποδεκτές λύσεις οργανωτικής ή πολιτικής φύσης συνεχίζονται. Η πραγματοποίηση του Συνεδρίου και ο προσυνεδριακός διάλογος που θα προηγηθεί θα δώσουν τις πρώτες ενδείξεις για τη συνέχεια.
