Δεν είναι μόνον ο Εμανουέλ Μακρόν και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ που θέλουν μεταρρύθμιση της ευρωζώνης και της ΕΕ. Θεσμικές τομές στη λειτουργία της ευρωζώνης ζητούν και οι οικονομολόγοι. Επιτροπή δεκατεσσάρων ανεξάρτητων οικονομολόγων της Γαλλίας και της Γερμανίας επεξεργάστηκε ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων που παρουσίασαν χθες στο Βερολίνο ο πρόεδρος του Γερμανικού Ιδρύματος Οικονομίας (DIW) Μαρσέλ Φράτσερ και ο πρόεδρος του ιδρύματος του Μονάχου ifo Κλέμενς Φούεστ.

Εξι μεγάλες μεταρρυθμίσεις προτείνουν οι οικονομολόγοι για την ευρωζώνη:

1Τραπεζική Ενωση

Καταρχάς «πρέπει να σπάσει ο φαύλος κύκλος εξάρτησης κρατών και τραπεζών», τόνισε ο Μαρσέλ Φράτσερ. Αυτό θα συμβεί με τον περιορισμό των κρατικών ομολόγων που αγοράζουν εθνικές τράπεζες. Εάν έχουν υπερβολικά ομόλογα ενός κράτους –κατά κανόνα του δικού τους –θα πρέπει να διαθέτουν τα αντίστοια ίδια κεφάλαια. Η ευρωπαϊκή εποπτική Αρχή υποχρεώνει όλες τις τράπεζες να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια. Επιπρόσθετα, θεσπίζονται σαφείς κανόνες bail-in για μετόχους και ασφάλειες.

2ΣύμφωνοΣταθερότητας

Η εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας βάθυνε ακόμα περισσότερο την κρίση, αυτό είναι το συμπέρασμα των οικονομολόγων, ενώ συνεχώς παραβιάζεται χωρίς να επιβάλλονται ποτέ κυρώσεις, σημείωσε ο Κλέμενς Φούεστ. Πρέπει λοιπόν να αλλάξουν οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, έτσι ώστε να είναι αυστηρό και να απαιτεί περισσότερα σε περιόδους ανάπτυξης, αλλά να παρέχει μεγαλύτερη ελαστικότητα σε περιπτώσεις κρίσεων. Προτείνεται η αντικατάσταση των κανόνων για το έλλειμμα 3% με τη θέσπιση οροφής στις δαπάνες και διασύνδεσής τους με το ονομαστικό ΑΕΠ. Οσο μεγαλύτερο το χρέος μιας χώρας τόσο λιγότερο θα αυξάνουν οι δαπάνες. Ο προϋπολογισμός κάθε χώρας θα επιβλέπεται από ανεξάρτητα Εθνικά Δημοσιονομικά Συμβούλια, που θα ελέγχονται από ένα «θεσμό στο επίπεδο της ευρωζώνης». Εάν μία κυβέρνηση παραβιάζει τους κανόνες, θα πρέπει να χρηματοδοτεί τις πρόσθετες δαπάνες με ομόλογα δευτερεύουσας αξίας, τα οποία επιμηκύνονται αυτόματα σε περίπτωση που η χώρα μπει σε πρόγραμμα του ESM. To κόστος για την κυβέρνηση θα εξαρτάται από την αξιοπιστία με την οποία αντιμετωπίζει την κρίση της χώρας.

3Αναδιάρθρωση χρέους

Οι οικονομολόγοι ζητούν νέες δυνατότητες για ασφαλή ομόλογα στην ευρωζώνη, ώστε ο ESM να μην χρειάζεται να χορηγεί δάνεια διάσωσης σε χώρες που απειλούνται με πτώχευση. Ετσι δεν θα επέρχεται αυτόματα η αναδιάρθρωση του χρέους και θα αποτρέπεται ο κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης όπως συνέβη το 2010-2012. Χρειάζεται σταδιακή εφαρμογή των νέων κανόνων σε καλές εποχές όπως σήμερα.

4Κοινό Ταμείο «κακοκαιρίας»

Οι χώρες της ευρωζώνης καταβάλλουν εισφορές στο κοινό Ταμείο που θα ενεργοποιείται σε περιπτώσεις μεγάλης οικονομικής κρίσης. Η χώρα που θα χρησιμοποιεί κεφάλαια του Ταμείου θα πληρώνει και μεγαλύτερες εισφορές. Θα έχει συγκεκριμένο ποσό στη διάθεσή του προερχόμενο από εθνικές εισφορές π.χ. 0,1% του ΑΕΠ.

5Ενα ευρωπαϊκό ομόλογο

Θα προσφέρει σε επενδυτές εναλλακτική στα εθνικά κρατικά ομόλογα χωρίς ανάληψη ευθύνης μιας χώρας για την άλλη. Δεν θα είναι ευρωομόλογο. Θα λειτουργεί ως ασφάλεια σε περίπτωση απροσδόκητης κάμψης της ζήτησης κρατικών ομολόγων στις αγορές.

6 Θεσμική ενίσχυση της ευρωζώνης

Ενας ανεξάρτητος ευρωπαϊκός θεσμός θα επιβλέπει την οικονομική πολιτική των χωρών-μελών. Τον ρόλο αυτόν μπορεί να αναλάβει ένας επίτροπος της Κομισιόν, είτε άλλος θεσμός (υπουργός Οικονομικών της ευρωζώνης), αλλά στην περίπτωση αυτή απαιτείται αλλαγή των συνθηκών. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας – ESM έχει την ευθύνη των προγραμμάτων διάσωσης και των προϋποθέσεών τους. Ο ESM ενημερώνει για τα προγράμματα επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου.

Δεν υιοθετούν την πρόταση Μακρόν

Οι οικονομολόγοι δεν υιοθετούν την πρόταση του Μακρόν για ειδικό προϋπολογισμό της ευρωζώνης διότι αυτό απαιτεί αποφάσεις σε πολιτικό επίπεδο για τη διάκριση δικαιοδοσιών μεταξύ ευρωζώνης, Κομισιόν και κρατών-μελών. Επιμένουν ότι οι προτάσεις τους αποτελούν ένα πακέτο που πρέπει να εφαρμοστεί ολόκληρο και όχι αποσπασματικά επί μέρους προτάσεις.

Γεφυροποιοί για νατα βρουν και οι κυβερνήσεις

Οι προτάσεις της γαλλογερμανικής επιτροπής οικονομολόγων δεν αποτελούν το μεγάλο σχέδιο της Πολιτικής Ενωσης. Είναι συγκεκριμένες και αρκετά τεχνικές λύσεις που διορθώνουν γενεσιουργές δυσλειτουργίες του ευρώ, όπως η δυσκαμψία του Συμφώνου Σταθερότητας και η διαχείριση κρίσης χρέους σε συνθήκες ενιαίου νομίσματος. Προσπαθούν να συγκεράσουν τις δύο διαφορετικές οπτικές, της Γαλλίας για περισσότερη αλληλεγγύη και της Γερμανίας για αυστηρούς κανόνες. Διότι χωρίς κοινή γραμμή Γαλλίας και Γερμανίας δεν υπάρχει προοπτική μεταρρύθμισης της ευρωζώνης. Οι προϋποθέσεις σήμερα είναι περισσότερο από ποτέ ευνοϊκές, βοηθά και η φάση ανάπτυξης στην οποία βρίσκεται η οικονομία στην ευρωζώνη. Η επιτροπή με εφτά γερμανούς και εφτά γάλλους οικονομολόγους που καλύπτουν ευρύ φάσμα της οικονομικής επιστήμης στις χώρες τους βρήκαν κοινό παρονομαστή. Είναι οι γεφυροποιοί για να τα βρουν και οι κυβερνήσεις σε Παρίσι και Βερολίνο.

Τελευταία Νέα