«Πρόκειται για μια πράξη βίας με πολύ επικίνδυνες προεκτάσεις. Θα έλεγα ότι αυτό που συνέβη είναι τρομακτικό, διότι όταν καταλύονται οι ισορροπίες μπαίνουμε στη χώρα των κακών θαυμάτων και τότε όλα είναι πιθανά». Ο δημιουργός του γλυπτού Phylax στο Παλαιό Φάληρο Κωστής Γεωργίου είναι ακόμη σοκαρισμένος από το τελευταίο περιστατικό σκοταδισμού και «αυτοδικίας», όπως παρατηρεί στη δήλωσή του στα «ΝΕΑ»: τη χθεσινή βίαιη αποκόλληση του γλυπτού, δηλαδή, από το βάθρο του. «Η πείρα έχει δείξει ότι δεν έχει υπάρξει ούτε ένα έργο τέχνης το οποίο να μην έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Θυμηθείτε τον σεισμό που προκάλεσε στο πανελλήνιο ο Δρομέας του Κώστα Βαρώτσου. Ευτυχώς που βρίσκεται σε δημόσιο χώρο και μακάρι να υπήρχαν πολύ περισσότερα έργα τέχνης σε δημόσια θέα. Δεν γίνεται να αρέσεις σε όλο τον κόσμο. Είναι όμως πρόβλημα να έχουμε συμβάντα αυτοδικίας επειδή δεν αρέσει ένα έργο. Είναι άσχημο για τη δημοκρατία. Χρειάζεται προσοχή. Το σωστό είναι πρώτα να βιώνουμε κάτι και μετά να παίρνουμε αποφάσεις. Οχι να κρίνουμε εν θερμώ όπως συνέβη στην προκειμένη περίπτωση. Εδώ έγινε μια ανάποδη ανάγνωση ενός έργου που δεν έχει καμία σχέση με συμβολισμούς και θρησκείες. Μέσα από την τραυματική εμπειρία της κρίσης που βιώνει η Ελλάδα, ο κόσμος αναζητά εχθρούς κι ενώ γύρω μας συμβαίνουν τρομερά πράγματα, το βλέμμα στρέφεται σε πράγματα που δεν υπάρχουν για να ξεφύγει».
Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ. Οπως εξηγεί ο δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου Διονύσης Χατζηδάκης, χθες τα ξημερώματα στις 3.30 περίπου 15 άτομα με full face κουκούλες, με τρία οχήματα χωρίς πινακίδες –δύο τζιπ και ένα φορτηγό –έδεσαν με σχοινιά και ιμάντες το γλυπτό και το τράβηξαν, με αποτέλεσμα να αποκολληθεί κομμάτι του κεφαλιού και να σπάσουν τα φτερά. «Οι δράστες, οι οποίοι δεν μπορεί να είναι παλαιοημερολογίτες των 70 και 80 ετών αλλά 35άρηδες, μπρατσωμένοι, που έστησαν ολόκληρη επιχείρηση, απείλησαν και τον ιδιοκτήτη καντίνας, που διανυκτερεύει στο σημείο, προκειμένου να μην ενημερώσει την Αστυνομία» αναφέρει. «Πάντως και πριν από περίπου έναν μήνα και πάλι είχαν επιχειρήσει να ρίξουν το γλυπτό με τον ίδιο τρόπο, αλλά δεν άντεξαν τα σχοινιά. Το περιστατικό αυτό δείχνει πως δεν ζούμε στον 21ο αιώνα, αλλά στον Μεσαίωνα. Μιλάμε για σκοταδισμό. Η Αστυνομία έχει ασκήσει αυτεπάγγελτη δίωξη για τον εντοπισμό των δραστών κι εμείς από τη μεριά μας σε συνεργασία με τον καλλιτέχνη θα εκτιμήσουμε την έκταση της ζημιάς και τη δυνατότητα αποκατάστασής του».
ΜΠΟΓΙΕΣ, ΠΟΡΕΙΕΣ, ΕΞΟΡΚΙΣΜΟΙ. Το γλυπτό, που αναπαριστά τον φύλακα άγγελο της πόλης, είχε τοποθετηθεί στην είσοδο του Παλαιού Φαλήρου, στο Τροκαντερό, στις 5 Δεκεμβρίου, με μελέτη της Τεχνικής Υπηρεσίας του δήμου και δαπάνη της αστικής και μη κερδοκοπικής εταιρείας Αιγέας, του Αθανασίου και της Μαρίνας Μαρτίνου. Ο Κωστής Γεωργίου δημιούργησε το γλυπτό αρχικά σε πηλό και στη συνέχεια έγινε εκμαγείο το οποίο χρησίμευσε για τη διαδικασία της χύτευσης σε μπρούντζο.
Οι περιπέτειες για το κόκκινο γλυπτό του «Φύλακα» άρχισσαν λίγες μόλις ημέρες μετά την τοποθέτησή του. Τότε άγνωστοι είχαν προσπαθήσει να κόψουν τα καλώδια φωτισμού του γλυπτού, ωστόσο αντ’ αυτού έκοψαν την ηλεκτροδότηση του τραμ προκαλώντας πρόβλημα στις συγκοινωνίες. Λίγες ημέρες αργότερα, βάνδαλοι του πέταξαν λευκή μπογιά. Με τον νέο χρόνο, στις 3 Ιανουαρίου, παλαιοημερολογίτες έκαναν πορεία μπροστά στο γλυπτό, κρατώντας εικόνες και ψάλλοντας το απολυτίκιο του Αγίου Γεωργίου. Μάλιστα, ράντισαν με αγιασμό το γλυπτό, για να ξορκίσουν, όπως έλεγαν, τον δαίμονα. Στο μεταξύ, ο εφημέριος του ιερού ναού Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης του Παλαιού Φαλήρου με επιστολή του προς τον δήμαρχο Διονύση Χατζηδάκη ζητούσε την κατεδάφιση του γλυπτού καθώς «θίγει το ορθόδοξο φρόνημα και προσβάλλει τη χριστιανική πίστη.Γνωρίζουμε όλοι ότι ένα άγαλμα τοποθετείται σε έναν δημόσιο χώρο προκειμένου να τιμήσει ένα πρόσωπο για την προσφορά του ή να εμπνεύσει ένα ιδεώδες στους πολίτες. Το συγκεκριμένο άγαλμα, κύριε Δήμαρχε, ποιο πρόσωπο τιμά για την προσφορά του; Αυτό που απεικονίζει είναι ένας δαίμονας, ανεξάρτητα από το παραπλανητικό όνομα Phylax (φύλακας, δηλαδή) που ο γλύπτης του έδωσε» αναφέρει μεταξύ άλλων στην επιστολή του ο εφημέριος.
«Βάρβαρη επίθεση». Την καταδίκη του βανδαλισμού εξέφρασε με ανακοίνωσή του το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος: «Εκφράζουμε τη βαθύτατη λύπη μας όταν έστω μία μικρή μερίδα της κοινωνίας χειραγωγείται από αυθαίρετες ερμηνείες ενός έργου τέχνης. (…) Οι επιθέσεις με βάρβαρο πρακτικό τρόπο στην τέχνη και στην ιδεολογία γενικά, αποτελούν φαινόμενο εξαιρετικά επικίνδυνου εκφασισμού της κοινωνίας μας». Προκαλεί πάντως νέα ερωτήματα για τον τρόπο που η ίδια η καλλιτεχνική κοινότητα διαχειρίζεται την ελευθερία της έκφρασης η ένσταση που εγείρει το Επιμελητήριο για τη«διαδικασία τοποθέτησης του συγκεκριμένου έργου, δεδομένου ότι δεν είχε προηγηθεί “κρίση αισθητικής αρτιότητας”». Επισημαίνεται μάλιστα ότι σε επιστολή του ΕΕΤΕ προς τον Διονύση Χατζηδάκη στις 11/1/2018 είχε τονιστεί η διαφωνία του: «Η τοποθέτηση έργων τέχνης σε δημόσιο χώρο διέπεται από συγκεκριμένη νομοθεσία είτε αφορά αγορά είτε δωρεά. Στην περίπτωση αγοράς έργου συνολικού κόστους άνω των 5.000 ευρώ (αμοιβή του καλλιτέχνη μαζί με το κόστος κατασκευής) απαιτείται η διενέργεια πανελλήνιου καλλιτεχνικού διαγωνισμού, ενώ στην περίπτωση δωρεάς προς τον δήμο, θα ήταν χρήσιμο να έχει προηγηθεί γνωμάτευση περί της αισθητικής αρτιότητας του έργου, από Επιτροπή Αισθητικής Αρτιότητας, προκειμένου να διασφαλιστεί ευρύτερη αποδοχή του έργου και το καλύτερο δυνατό αισθητικό αποτέλεσμα σε συνδυασμό με τον περιβάλλοντα χώρο».
Τελευταία Νέα