Το δέρμα μας είναι ένα πολύτιμο όργανο με ποικιλία λειτουργιών. Προσφέρει προστασία από το εξωτερικό περιβάλλον και τους τραυματισμούς, βοηθά στη θερμορρύθμιση, αποτελεί φραγμό έναντι των μικροβίων και είναι σημαντικό αισθητήριο όργανο. Είναι όμως ευάλωτο στις αλλαγές των καιρικών συνθηκών, επομένως το κρύο του χειμώνα μπορεί να προκαλέσει παθολογικές καταστάσεις στο δέρμα αλλά και να επιδεινώσει υπάρχουσες δερματοπάθειες.
Σύμφωνα με μελέτες, περίπου 30% του πληθυσμού εκδηλώνει ξηροδερμία μία φορά στη ζωή του και ο χειμώνας είναι η εποχή για να συμβεί αυτό. Το ψύχος σε συνδυασμό με τη χαμηλή υγρασία είναι οι κύριοι εξωτερικοί παράγοντες που οδηγούν σε ξηροδερμία, ενώ επίσης συμβάλλουν η χρήση κεντρικής θέρμανσης, τα ακατάλληλα σκληρά σαπούνια, το καυτό μπάνιο, η χρήση απολυμαντικών λοσιόν με αλκοόλη.
Το δέρμα γίνεται τραχύ, ευάλωτο στις ερεθιστικές ουσίες και στους τραυματισμούς, επομένως και στην εμφάνιση φλεγμονής (δερματίτιδα/ έκζεμα). Η θεραπεία της ξηροδερμίας έγκειται στη χρήση κατάλληλων ενυδατικών προϊόντων, ιδιαίτερα λιπαρών.
Τα χείμετλα (χιονίστρες) εμφανίζονται στα μέρη του σώματος που είναι εκτεθειμένα στο έντονο ψύχος (δάχτυλα, μύτη, αφτιά) ως έντονα ερυθρές πλάκες, ιδιαίτερα επώδυνες. Εχουν συσχετιστεί με το κάπνισμα ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις υποκρύπτουν υποκείμενες νόσους.
Η ακροκυάνωση είναι μια επίμονη κυανή δυσχρωμία ολόκληρης της άκρας χείρας και του άκρου ποδός με έντονη εφίδρωση, που επιδεινώνεται με το ψύχος.
Η νόσος Raynaud αποτελεί πρωτοπαθή νόσο ευαισθησίας στο ψύχος. Τα δάχτυλα εμφανίζουν στη σειρά ωχρότητα, κυάνωση και ερυθρότητα και εμφανίζεται κυρίως σε νέες γυναίκες.
Η κνίδωση εκ ψύχους εμφανίζεται στα σημεία επαφής με το κρύο με τη μορφή πομφών, δηλαδή ερυθρών ή στο χρώμα του δέρματος πρηξιμάτων με κνησμό. Η συνεχής επαφή με το ψύχος θα αυξήσει την έκταση των βλαβών ενώ σπάνια θα οδηγήσει σε αγγειοοίδημα , με πρήξιμο των χειλιών, των βλεφάρων ή και δύσπνοια.
Η ατοπική δερματίτιδα και η ψωρίαση αποτελούν δερματοπάθειες που λόγω της ιδιαίτερης ευαισθησίας του δέρματος το κρύο και η μειωμένη υγρασία της ατμόσφαιρας επιδεινώνουν την εικόνα και τη συμπτωματολογία τους. Επομένως, κατά τους χειμερινούς μήνες η προσαρμογή της θεραπείας σε αυτές τις καταστάσεις είναι απαραίτητη.