Η πόρτα ανοιγοκλείνει διαρκώς και στην αίθουσα δεν πέφτει καρφίτσα. Ο κόσμος ανακυκλώνεται κατά αραιά διαστήματα στις λιγοστές καρέκλες, τα τρία γκισέ είναι μονίμως κατειλημμένα και το μηχάνημα εκδίδει ασταμάτητα χαρτάκια προτεραιότητας. Απέξω, το ισόγειο πολιορκείται κυρίως από ηλικιωμένους. Οσοι λυγίζουν από την ορθοστασία ξαποσταίνουν στα σκαλιά της διπλανής πολυκατοικίας, άλλοι ακουμπούν στα κάγκελα του πεζοδρομίου και ορισμένοι αξιοποιούν το παγκάκι στη στάση του λεωφορείου. Το βλέμμα τους πέφτει τακτικά στην τζαμαρία, με τα κολλημένα χειρόγραφα, που λειτουργεί ως πίνακας ανακοινώσεων για τις ελλείψεις της ημέρας! Ολοι τους άνθρωποι που ήρθαν από την άλλη άκρη της Αθήνας και μοιράζονται την ίδια αγωνία: μην τυχόν τους λείπει κάποιο έγγραφο και ο γολγοθάς τους επαναληφθεί την επόμενη μέρα.
Τρεις ώρες αναμονή
Είναι πρωί καθημερινής, στο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ στην Ομόνοια (ένα από τα συνολικά οκτώ στην Αττική), όπου ασθενείς, κυρίως καρκινοπαθείς και χρονίως πάσχοντες, ή συγγενείς τους προμηθεύονται σκευάσματα υψηλού κόστους. «Συνήθως περιμένω δυόμισι – τρεις ώρες! Δεν έχω άλλη επιλογή όμως, ούτε εγώ ούτε κανείς από όσους βρίσκονται τώρα εδώ» λέει στα «ΝΕΑ» η Δήμητρα, τελειόφοιτη του Παντείου Πανεπιστημίου, επισημαίνοντας πάντως ότι υπάρχουν και οι… καλές μέρες, με «μόλις» μία ώρα αναμονή. Η φοιτήτρια στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (πάσχει από μια χρόνια δερματολογική νόσο) κρατά το χαρτάκι 008, αλλά η φωτεινή οθόνη πάνω από τα γκισέ δείχνει ήδη 170. Η νεαρή σπεύδει να εξηγήσει: «Στους 200 ασθενείς το “κοντέρ” μηδενίζει και το μέτρημα ξεκινά από την αρχή! Εχω τύχει μέρα με τόσο μεγάλη κοσμοσυρροή που είχαμε μηδενίσει τρεις φορές».
Κάθε 6 μήνες επιτροπή
Κοντά στη φοιτήτρια στέκεται το «νούμερο 26», όπως μας συστήνεται, η Αννα από τη Νέα Ιωνία. «Η μητέρα μου θα είχε πεθάνει αν δεν είχε εμένα να τρέχω για όλα αυτά! Ρωτώ κάτι απλό τους αρμοδίους: Γυναίκα 82 χρονών με λευχαιμία θα μπορούσε να περιμένει τόσες ώρες μέσα στο κρύο;» και συνεχίζει: «Μας υποχρεώνουν κάθε εξάμηνο να περνάμε από την ειδική επιτροπή για να εγκριθεί η χορήγηση των φαρμάκων. Δηλαδή, μας πάνε από τον γιατρό στο νοσοκομείο για ένα σωρό εξετάσεις, πίσω στον γιατρό, έπειτα στην επιτροπή και τέλος στο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ. Απίστευτη χαρτούρα! Για ποιον λόγο; Είναι δυνατόν η μητέρα μου να έχει λευχαιμία τον Μάρτιο και τον Σεπτέμβριο να είναι καλά;».
Οσο περνάει η ώρα, το πεζοδρόμιο της οδού Αγίου Κωνσταντίνου γεμίζει. «Ποιος θέλει το 31;» φωνάζει, ξαφνικά, μια ηλικιωμένη, κουνώντας σαν σημαία το χαρτί προτεραιότητας και κάνοντας τους περισσότερους να ρίξουν μια κλεφτή ματιά στον αριθμό τους. Το «εισιτήριο» τελικά αλλάζει χέρια, κάτι που επαναλαμβάνεται αργότερα –μέχρι το φαρμακείο να κατεβάσει ρολά .
Τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ λειτουργούν τις καθημερινές από τις 8 το πρωί έως τις 7 το απόγευμα, πλην Τετάρτης που κλείνουν στις 2. Είναι συνολικά 29 σε όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων τα οκτώ στην Αττική: Μαρούσι, Ομόνοια, Ρέντης, Πειραιάς, Ν. Ιωνία, Καλλιθέα, Γκύζη, Λ. Αλεξάνδρας. Στην ιστοσελίδα του ο ΕΟΠΥΥ (eopyy.gov.gr) δημοσιεύει αναλυτικά τον κατάλογο σκευασμάτων και ειδικότερα σε ποια φαρμακεία διατίθενται.

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΜΑΝΟΣ

«Αν η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ ήταν στοιχειωδώς ικανή…»

«Θα ήταν εύκολο να διορθωθεί η κατάσταση αν η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ ήταν στοιχειωδώς ικανή και κυρίως αν νοιαζόταν για τους ανθρώπους (ναι τους ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ) που έρχονται σε επαφή με τις υπηρεσίες του». Αυτός ήταν ο επίλογος σε ανάρτηση στο facebook (προ oλίγων μηνών) του πρώην υπουργού Στέφανου Μάνου ο οποίος μοιράστηκε την προσωπική εμπειρία του από το φαρμακείο της οδού Αγίου Κωνσταντίνου 16 όπου είχε μεταβεί προκειμένου να εκτελέσει συνταγή για σκεύασμα υψηλού κόστους . «(…) Καθίσματα στο φαρμακείο υπήρχαν για 20 άτομα περίπου. Περίμεναν όμως 200 και. Οι δύο τρεις υπάλληλοι δούλευαν ασταμάτητα (χαρτούρα αδικαιολόγητη και άχρηστη) και αντιμετώπιζαν τον κόσμο με προθυμία. Εντυπωσιακό ήταν ότι και ο κόσμος ήταν ήρεμος και δεχόταν αδιαμαρτύρητα την ταλαιπωρία και το χάσιμο χρόνου. Παθητικά (στη σημερινή Ελλάδα φαίνεται ότι ο χρόνος περισσεύει). Ρώτησα την κυρία του ΕΟΠΥΥ που στις 3 το απόγευμα μου έδωσε το φάρμακό μου, “κάθε μέρα έχετε τόσο κόσμο;”. “Ναι, και περισσότερο!” ήταν η απάντησή της (…)», είχε γράψει μεταξύ άλλων.

ΚΑΛΛΙΘΕΑ

«Αγνωστο πόσο θα περιμένω στην ουρά και στο κρύο»

Σε γραφειοκρατικές διαδικασίες που οδηγούν στην ταλαιπωρία των ασθενών ή των συγγενών τους αναφέρθηκε πρόσφατα ο επικεφαλής του Ποταμιού, Σταύρος Θεοδωράκης, περιγράφοντας με κείμενό του στο facebook την «περιπέτεια» μιας καρκινοπαθούς στο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ στην Καλλιθέα: «Πριν έντεκα χρόνια η Μαρία διαγνώστηκε με μεταστατικό καρκίνο του μαστού. Από τότε, για να πάρει το φάρμακο που της έχει χορηγηθεί, πρέπει κάθε τρεις εβδομάδες να περιμένει στην ουρά. Σήμερα δεν άντεξε. Και μετά από μισή ώρα στο τσουχτερό κρύο έφυγε. Θα ξαναπροσπαθήσει αύριο πρωί πρωί. Και βέβαια εκτός από την ουρά είναι και η γραφειοκρατία. Πρέπει κάθε φορά να αποδείξει ποια είναι, τι έχει, τι θέλει, τι ασφάλιση έχει, ποιος υπογράφει, ποιος εγκρίνει. Τίποτε ηλεκτρονικά, όλο χαρτιά, χαρτιά, χαρτιά. Σε όλη τη χώρα υπάρχουν χιλιάδες Μαρίες που βιώνουν τον ίδιο Γολγοθά».

Η συγκεκριμένη ασθενής είχε αναρτήσει στα social media, στις 27 Δεκεμβρίου 2017, φωτογραφίες από ατελείωτες ουρές έξω από το συγκεκριμένο φαρμακείο, επί της οδού Δαβάκη, γράφοντας την εξής λεζάντα (απελπισίας): «Μετά από χημειοθεραπεία περιμένω στην ουρά στο φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ στην Καλλιθέα για να πάρω τα φάρμακα. Αγνωστο πόσο θα περιμένω στην ουρά και στο κρύο. Τι να ελπίζω για το νέο έτος;».