Αψηφώντας ΗΠΑ, Ρωσία και Δαμασκό, η Τουρκία άνοιξε ένα νέο μέτωπο στον επταετή εμφύλιο πόλεμο της Συρίας στέλνοντας χθες, έπειτα από διήμερους βομβαρδισμούς, χερσαίες δυνάμεις στην Αφρίν, έναν κουρδικό θύλακο ελεγχόμενο από τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) στη Βόρεια Συρία. Με αυτή τη διασυνοριακή επιχείρηση που βαφτίστηκε, μάλλον ειρωνικά, Κλάδος Ελαίας, η βεντέτα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εναντίον των Κούρδων –σχολίασε η «Guardian» –παίρνει μια δραματική νέα τροπή. Είναι όμως, για τον τούρκο πρόεδρο, ένα παρακινδυνευμένο στοίχημα. Απαντήσεις σε πέντε ερωτήσεις.

Ποιος είναι ο στόχος αυτής της στρατιωτικής επιχείρησης;

Η Τουρκία θεωρεί τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) ως συριακό παράρτημα του PKK και άρα απειλή για την ασφάλειά της. Εκείνο που θέλει να αποφύγει πάση θυσία είναι μια αυτόνομη ή ανεξάρτητη κουρδική οντότητα, η οποία θα εκτείνεται από το Βόρειο Ιράκ έως την επαρχία Χατάι στη Νοτιοανατολική Τουρκία. Από τα 911 χιλιόμετρα των τουρκικών συνόρων με τη Συρία, τα 600 ελέγχονται από τις κουρδικές συριακές δυνάμεις. Ο μεγαλύτερος φόβος των Τούρκων είναι να δουν, στη Συρία, τις περιοχές της Αφρίν και του Κομπανί να σχηματίζουν μια εδαφική συνέχεια με τη Ροζάβα, άλλως γνωστή ως Δυτικό Κουρδιστάν, ολοκληρώνοντας έτσι τον «κουρδικό διάδρομο». Ο τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ δήλωσε χθες πως ο τουρκικός στρατός θα δημιουργήσει μια «ασφαλή ζώνη» βάθους 30 χιλιομέτρων στη Συρία.

Γιατί τώρα;

Οι τουρκικές απειλές πολλαπλασιάζονταν τους τελευταίους μήνες, τέθηκαν όμως τελικά σε εφαρμογή λίγες ημέρες αφότου η διεθνής συμμαχία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ εναντίον του ISIS προανήγγειλε συγκρότηση μιας «μεθοριακής δύναμης» αποτελούμενης από 30.000 άνδρες στη Βόρεια Συρία. Η δύναμη αυτή θα αποτελείται κατά το ήμισυ από μέλη των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, μιας συμμαχίας αράβων και κούρδων μαχητών στην οποία οι YPG κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Η Τουρκία αντέδρασε εξαρχής έντονα, προειδοποιώντας πως δεν θα επιτρέψει τη συγκρότηση ενός «τρομοκρατικού στρατού» στα σύνορά της.

Πώς εξελίσσεται η επιχείρηση;

Επειτα από κάποιους πρώτους, διασυνοριακούς βομβαρδισμούς την Παρασκευή, η επιχείρηση ξεκίνησε για τα καλά το απόγευμα του Σαββάτου με τον βομβαρδισμό περισσότερων από 150 στόχων από 72 τουρκικά αεροσκάφη. Οι βομβαρδισμοί συνεχίστηκαν χθες, από ξηράς και αέρος, παράλληλα όμως προωθήθηκαν στην Αφρίν χερσαίες δυνάμεις. Περίπου 25.000 αντάρτες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού μετέχουν στην τουρκική επιχείρηση, με στόχο, όπως είπε στο Reuters διοικητής των σύρων ανταρτών, να ανακαταλάβουν τις αραβικές πόλεις και τα χωριά που έπεσαν στα χέρια των YPG τον Φεβρουάριο του 2016. Ο Ερντογάν υποστήριξε πως οι YPG «φεύγουν τρέχοντας». «Θεού θέλοντος, θα ολοκληρώσουμε την επιχείρηση αυτή πολύ σύντομα» διακήρυξε. Οι YPG, από την πλευρά τους, επέμεναν χθες πως είχαν καταφέρει να απωθήσουν τις τουρκικές δυνάμεις. Τουλάχιστον πέντε ρουκέτες που εκτοξεύτηκαν από τη Συρία έχουν πλήξει τις τουρκικές μεθοριακές πόλεις Κιλίς και Ρεϊχανλί, σκοτώνοντας έναν σύρο υπήκοο και τραυματίζοντας τουλάχιστον 30 ανθρώπους.

Τι διεθνείς αντιδράσεις υπάρχουν;

Το μεγάλο πρόβλημα του Ερντογάν, πέραν της κουρδικής αντίστασης, είναι πως κανένας από τους μεγάλους «παίκτες» δεν τον υποστηρίζει –και γι’ αυτό ακριβώς είναι τόσο παρακινδυνευμένο το στοίχημα που αναλαμβάνει. Οι σχέσεις του με την Ουάσιγκτον, που στηρίζει τις YPG, βρίσκονται σε οριακό σημείο. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα συνέλθει εκτάκτως σήμερα, κατόπιν αιτήματος της Γαλλίας. Ο Ερντογάν αναγκάστηκε να στείλει την περασμένη εβδομάδα αξιωματούχους στη Μόσχα προκειμένου να εξασφαλίσει τη συμφωνία της. Παρ’ όλα αυτά, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε χθες σοβαρές επιφυλάξεις. Η Ρωσία έχει αποσύρει τις δικές της χερσαίες δυνάμεις, προκειμένου να προλάβει αθέλητες συγκρούσεις, εξακολουθεί όμως να ελέγχει τον εναέριο χώρο της Αφρίν και θα μπορούσε να παρέμβει ανά πάσα στιγμή. Ο Μπασάρ αλ Aσαντ είναι έξαλλος με τον Ερντογάν, το ίδιο μπορεί να υποθέσει κανείς και για τους συμμάχους του στην Τεχεράνη. Και οι τρεις –Ιράν, Ασαντ και Ρωσία –προτιμούν να ελέγχουν τη Βόρεια Συρία οι Κούρδοι παρά το ISIS, αντίστοιχες ομάδες σαλαφιστών ή αντικυβερνητικοί αντάρτες υποστηριζόμενοι από τις ΗΠΑ, όπως ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός.

Και στο εσωτερικό της Τουρκίας;

Η κεμαλική αντιπολίτευση δείχνει να στηρίζει απόλυτα την επιχείρηση. «Είμαστε με τον ηρωικό μας στρατό!» δήλωσε ο Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, ο γενικός γραμματέας του CHP. Μόνο το φιλοκουρδικό HDP, οι ηγέτες του οποίου βρίσκονται στη φυλακή εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, κάλεσε τους υποστηρικτές του να διαμαρτυρηθούν διαδηλώνοντας. «Προσοχή! Αν κάποιοι ανταποκριθούν και κάνουν το λάθος να βγουν στους δρόμους, θα πληρώσουν πολύ βαρύ τίμημα. Είναι μια εθνική μάχη και θα συντρίψουμε οποιονδήποτε αντιταχθεί» προειδοποίησε χθες ο Ερντογάν. Λίγες ώρες αργότερα, η τουρκική αστυνομία χρησιμοποίησε σπρέι πιπεριού προκειμένου να διαλύσει φιλοκούρδους διαληλωτές στην Αγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, συλλαμβάνοντας τουλάχιστον 12 ανθρώπους στην τελευταία.

Τελευταία Νέα