Αργά ή γρήγορα ο εφιάλτης των πλειστηριασμών ακινήτων θα είναι και πάλι ένα πρόβλημα πολλαπλάσιο από τις γραφές των δανειστών τις οποίες η κυβέρνηση προσπάθησε χθες να κρύψει κάτω από το χαλί. Εκατοντάδες ακίνητα τους πρώτους μήνες του έτους και χιλιάδες στη συνέχεια θα πρέπει να βγαίνουν κάθε εβδομάδα στο ηλεκτρονικό σφυρί προκειμένου να μην ανοίξει νέο μέτωπο με τους δανειστές και να μην κλυδωνιστούν οι τράπεζες.
Την προοπτική αυτή των 130.000 πλειστηριασμών ακινήτων, φέτος και τα επόμενα τρία χρόνια, που αποτυπώνεται ρητά στην έκθεση συμμόρφωσης των δανειστών επιχείρησε να διαψεύσει το υπουργείο Οικονομικών. Μια άλλη προεκλογικού τύπου προσέγγιση ήρθε από τον υπουργό Αμυνας, ο οποίος υποσχέθηκε την εξαγορά κόκκινων, ακόμη και πράσινων δανείων ενστόλων, σχέδιο με μηδενική πιθανότητα υλοποίησης.
Και όλα αυτά την ώρα που στο υπουργείο Οικονομικών, υπό τον φόβο του ΕΝΦΙΑ, ετοιμάζονται να ανακοινώσουν τον Μάρτιο νέες αντικειμενικές τιμές ακινήτων κομμένες και ραμμένες στις πολιτικές επιδιώξεις της κυβέρνησης. Η εξίσωση των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές πάει περίπατο και όλα δείχνουν ότι το σχέδιο αυτό αναβάλλεται για το επόμενο έτος με νέες αναπροσαρμογές τιμών.
1.Μαγειρεύουν τις αντικειμενικές υπό τον φόβο του ΕΝΦΙΑ
Με τον χρόνο πάντως να πιέζει ασφυκτικά οι περίπου 200 εκτιμητές που εκδήλωσαν ενδιαφέρον να ξετυλίξουν το κουβάρι των αντικειμενικών πιάνουν δουλειά και έχουν στη διάθεσή τους μόνο 20 ημέρες. Οι τιμές θα πρέπει να είναι έτοιμες μέχρι το τέλος Μαρτίου ενώ τον Μάιο θα αποφασιστεί αν θα αλλάξουν οι συντελεστές του ΕΝΦΙΑ για να επιτυγχάνεται ο εισπρακτικός στόχος των 2,65 δισ. ευρώ.
Εικονικές αντικειμενικές. Η αναπροσαρμογή των τιμών είναι πολύ δύσκολη δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος, τέως πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής και επιστημονικός σύμβουλος της Solum Property Solutions, με τις δυσκολίες να εντοπίζονται:
– Στην απουσία σημαντικού αριθμού μεταβιβάσεων ακινήτων, που σε κάποιες περιοχές δεν έχουν γίνει καθόλου πράξεις.
– Στη μεγάλη διασπορά των τιμών διότι άλλοι πωλούν κάτω από πίεση και άλλοι όχι.
– Σε περιοχές που δεν υπάρχει ανοικοδόμηση. Εκεί η τιμή ζώνης θα προκύψει μέσω τιμών παλαιότερων οικοδομών που με τη χρήση συντελεστών αναγωγής οδηγούν στην τιμή ζώνης. Αυτό όμως μπορεί να οδηγήσει σε τιμή ζώνης κατώτερη του σημερινού κόστους κατασκευής. Σήμερα υπάρχουν τιμές ζώνης των 700 ευρώ/τ.μ. όταν το κόστος κατασκευής είναι της τάξης των 950 ευρώ/τ.μ.
Αντικειμενικές από το τηλέφωνο. Σε πολλές περιοχές της περιφέρειας οι νέες τιμές ζώνης θα βγουν από το τηλέφωνο. Η αμοιβή των 50 ευρώ που δίνει το υπουργείο Οικονομικών στους εκτιμητές για κάθε τιμή ζώνης δεν επιτρέπει ταξίδια στην επαρχία για αυτοψίες.
Οι τιμές που θα προτείνουν οι εκτιμητές δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα. Θα συγκριθούν με τα στοιχεία που υπάρχουν από την Τράπεζα της Ελλάδας και το Μητρώο Μεταβιβάσεων Ακινήτων. Και επειδή θεωρείται σίγουρο ότι θα υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις τον τελικό λόγο θα έχουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών και η Δευτεροβάθμια Επιτροπή.
Οι εκτιμητές με βάση τα δεδομένα της αγοράς αναμένεται να προτείνουν αυξήσεις τιμών στις φθηνότερες περιοχές και μειώσεις στα λεγόμενα ακριβά προάστια όπου οι αντικειμενικές υπερβαίνουν τις εμπορικές.
Η κυβέρνηση θέλει σε κάθε περίπτωση να αποφύγει τις αυξήσεις στις λαϊκές συνοικίες που θα φουσκώσουν τον ΕΝΦΙΑ και θα πυροδοτήσουν θύελλα αντιδράσεων. Για να μην υπάρξουν ανατιμήσεις στις φθηνές περιοχές θα πρέπει να γίνουν χειρουργικές παρεμβάσεις στις τιμές ζώνης ώστε να μην αλλάζει το κλιμάκιο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ. Ετσι:
– Σε περιοχές με σημερινή τιμή ζώνης 500 – 550 ευρώ οι νέες αξίες δεν θα πρέπει να ξεπεράσουν τα 750 ευρώ για να παραμείνει ο ΕΝΦΙΑ στα 2,8 ευρώ το τ.μ.
– Σε περιοχές με σημερινή τιμή ζώνης 750 – 850 ευρώ οι αξίες μπορούν να αυξηθούν στα 1.000 ευρώ για να διατηρηθεί ο ΕΝΦΙΑ στα 2,9 ευρώ το τ.μ.
2.Κρύβουν κάτω από το χαλί τους πλειστηριασμούς
Το υπουργείο Οικονομικών, μέσω κύκλων του, χθες επιχείρησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις και τις αντιδράσεις που προκάλεσε η δημοσιοποίηση του περιεχομένου της «έκθεσης συμμόρφωσης» των δανειστών, στην οποία γίνεται αναφορά σε 130.000 πλειστηριασμούς ακινήτων έως το 2021. Τα δεδομένα βέβαια δεν αλλάζουν.
Στην έκθεση αποτυπώνεται ξεκάθαρα ο φετινός στόχος διενέργειας 10.000 πλειστηριασμών ακινήτων από τις τράπεζες, με την επεξήγηση πως για να βγουν τα νούμερα, από τους 500 προγραμματισμένους πλειστηριασμούς τον Ιανουάριο, θα πρέπει να φτάσουμε τους 1.000 μηνιαίως από τον Μάρτιο και τους 2.000 μηνιαίως στο τελευταίο τρίμηνο του έτους. Ακόμα χειρότερα, προγραμματίζονται 40.000 πλειστηριασμοί ακινήτων κάθε χρόνο την επόμενη τριετία. Αθροισμα 130.000 πλειστηριασμοί.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, η έκθεση συμμόρφωσης «αποτελεί υλικό πληροφόρησης των κρατών – μελών της ευρωζώνης για τη λήψη απόφασης και όχι το κείμενο της συμφωνίας», ενώ στα επίσημα κείμενα της συμφωνίας «δεν αναφέρεται πουθενά αριθμός πλειστηριασμών».
Ο διαχωρισμός των κειμένων από τα υλικά πληροφόρησης των κρατών – μελών, ουδόλως αλλάζει την ουσία της υπόθεσης. Για να βγει το πρόγραμμα, του οποίου κεντρικό σημείο είναι οι πλειστηριασμοί (ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ συνέδεσε την εκταμίευση της υποδόσης του Απριλίου με την απρόσκοπτη υλοποίησή τους), η κυβέρνηση θα πρέπει να πιει όλο το πικρό ποτήρι των ρευστοποιήσεων περιουσιακών στοιχείων δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων.
Η ντρίμπλα με την υποκατάσταση των πλειστηριασμών σε φυσική μορφή από ηλεκτρονικούς από τις 21 Φεβρουαρίου, πρόσκαιρα –βοηθούσης και της απόφασης των συμβολαιογράφων για αναστολή πλειστηριασμών στα ειρηνοδικεία –άμβλυνε τις εντυπώσεις.
Το σκηνικό όμως για μια ακόμη φορά μυρίζει μπαρούτι. Εκτός από τις συλλογικότητες οι οποίες άλλαξαν πεδίο δράσης «χτυπώντας» στα γραφεία συμβολαιογράφων και οι αστυνομικοί βγαίνουν πλέον απέναντι στην κυβέρνηση.
Με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Δεν θα ξεσπιτώσουμε εμείς τους Ελληνες» με ανακοίνωση της η ΠΟΑΣΥ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Αστυνομικών Υπαλλήλων) απευθύνει δριμύ κατηγορώ στην απόφαση της κυβέρνησης να «επιστρατεύσει» αστυνομικούς για τη λήψη μέτρων φύλαξης συμβολαιογραφικών γραφείων τα οποία εκτελούν ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς.
Στην ανακοίνωση τίθεται επιτακτικά το ερώτημα: «Αν τελικά η κυβέρνηση θέλει την αστυνομία για τον πολίτη, ή να τη χρησιμοποιεί κατά το δοκούν σε ρόλο δωρεάν υπηρεσιών “σεκιούριτι” τη μια στους συμβολαιογράφους, την άλλη στα γήπεδα και την παρ’ άλλη σε διάφορους παράγοντες με κοινό παρονομαστή το χρήμα».
Χρησιμοποιώντας βαριές εκφράσεις σχετικά με το αν έχει αποφασιστεί να μετατραπεί η Αστυνομία σε «υπηρέτη ιδιωτικών συμφερόντων» καλεί την κυβέρνηση να μην εμπλακεί η ΕΛ.ΑΣ. σε «μια επιζήμια για τους αστυνομικούς και την κοινωνία επικίνδυνη εξέλιξη».
3.Τράπεζα τάζει ο Καμμένος για τα δάνεια των ενστόλων
Και μπορεί ακόμα το όλο σχέδιο όπως είπε να είναι ακόμη υπό διερεύνηση, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να κάνει εξαγγελίες εκμεταλλευόμενος το γεγονός ότι πάνω από τα κεφάλια χιλιάδων ελληνικών νοικοκυριών με κόκκινα δάνεια κρέμεται η δαμόκλειος σπάθη των πλειστηριασμών, στοχεύοντας προφανώς στην αλίευση ψήφων.
Ο υπουργός είπε ότι εξετάζεται «η δυνατότητα αγοράς με ευνοϊκούς όρους του συνόλου των δανείων του στρατιωτικού και πολιτικού προσωπικού από τις συστημικές τράπεζες και μάλιστα σε ποσοστό που θα πωλούσαν τα δάνεια αυτά σε εισπρακτικές».
Αν κανείς βάλει στην άκρη το ηθικό ζήτημα που θα δημιουργούσε η υλοποίηση μιας τέτοιας πρωτοβουλίας, η οποία θα έβαζε σε πλεονεκτική θέση κάποιους πολίτες έναντι άλλων, επί της ουσίας η πρόταση του υπουργού Εθνικής Αμυνας είναι λόγια του αέρα. Μάλιστα κάποιοι πιο ειδικοί υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να εγείρει “θέμα απιστίας” για όσους υπογράψουν, δεδομένου ότι μια τέτοια κίνηση αφορά αγορά ιδιωτικού χρέους με δημόσιο χρήμα, κάτι που απαγορεύεται.
Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι δυνατόν να επιτραπεί σε ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου όπως ο Αυτόνομος Οικοδομικός Οργανισμός Αξιωματικών (ΑΟΟΑ) αλλά και στα Ταμεία των Ενόπλων Δυνάμεων να προχωρήσουν σε αγορά κόκκινων δανείων ιδιωτών.
Ομως ακόμα και εάν το υπουργείο Εθνικής Αμυνας αποφάσιζε να συστήσει ένα δημόσιο fund για να αγοράσει τα κόκκινα δάνεια των υπαλλήλων του, δεν θα συναινούσαν ποτέ σε αυτό ούτε οι θεσμοί ούτε η ΕΚΤ ούτε η Τράπεζα της Ελλάδος. Οσο για το υπουργείο Οικονομικών, του οποίου τη συνδρομή έχει ζητήσει σύμφωνα με τις δηλώσεις του ο Πάνος Καμμένος, τήρησε χθες σιγήν ιχθύος για τις υποσχέσεις του υπουργού και δεν τοποθετήθηκε παρά τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης που τις χαρακτήρισαν αντισυνταγματικές, ανεφάρμοστες και παράνομες.