Υπάρχει στην ψυχολογία, την επικοινωνία μα και αλλού, ένας όρος που περιγράφει τη δυνατότητα εξαγωγής συμπερασμάτων με τις ελάχιστες προσφερόμενες πληροφορίες, μέσα από την ακριβή εκτίμηση ακόμα και πρωτοφανών καταστάσεων: πρόκειται για το «thin-slicing» που υποβοηθείται από την εμπειρία ή και το ασυνείδητο και που χρησιμεύει σε οποιονδήποτε καλείται να λάβει γρήγορες αποφάσεις, αλλά και σε επαγγελματίες όπως οι πυροσβέστες, οι φωτογράφοι ή οι γιατροί. Είναι μια ικανότητα που ο ηλικιωμένος ήρωας της «Πρότασης γάμου» του Αλέξανδρου Χαρώνη διαθέτει μεν σε αφθονία, καθότι παλαίμαχος χειρουργός, αλλά και που στη δύση της ζωής του έχει αντικατασταθεί από το σχεδόν αντίθετό της: την αναπόληση και την επανεκτίμηση όχι μιας, αλλά δύο, όπως τονίζει, ζωών.

Η πρώτη ήταν εκείνη που ξεκίνησε με την ανατροφή του από έναν ενθαρρυντικό πατέρα, πειθαρχημένο και συγκροτημένο στρατιωτικό ιατρό και από μια αφοσιωμένη μητέρα, «ικανή μέχρι εκεί που δεν έπαιρνε» και που συνεχίστηκε με τη γνωριμία των πρώτων φίλων και ερωτικών σκιρτημάτων, σταθεροποιήθηκε με την πραγματοποίηση ονείρων και σπουδών και κορυφώθηκε με τον γάμο και τη δημιουργία οικογένειας. Η δεύτερη έχει ως σημείο μηδέν τη στιγμή που όλα τα παραπάνω συστατικά ενός εύτακτου βίου, αμφισβητήθηκαν από έναν ισχυρό αντίπαλο: μια ασθένεια που περιορίζει το μυαλό ενός ανθρώπου, τον πνευματικό χώρο του και βεβαίως τον χρόνο του.

Νοσοκομεία

Δεν χρειάζεται να έχει βρεθεί κανείς σε πολλά νοσοκομεία, επί μακρόν, για να αντιληφθεί ότι κι εκείνα διαθέτουν μια εντελώς δική τους κανονικότητα, έναν απολύτως δικό τους χρόνο. Ο 85χρονος ήρωας της «Πρότασης γάμου» έχει περάσει μέσα τους τα περισσότερα χρόνια του κι ίσως για αυτό σε έναν βαθμό τούς μοιάζει: κάπως απόμακρος για τους εκτός, αλλά αφοσιωμένος στους εντός των τειχών, πειθαρχημένος και με σιωπηρές αλλά όχι αδύναμες εντάσεις, πορεύεται στη ζωή με βασικό συνοδοιπόρο τους απολύτως οικείους, που στην περίπτωση της οικογένειάς του και της συντρόφου του πραγματώνουν το ιδανικό του «όλοι μαζί σαν ένας», με κλεφτές μόνο ματιές στην Ιστορία ή την πολιτική.

Προβολή στο μέλλον

Με αυτά ως δεδομένα, ίσως είναι εύκολο να υποθέσει κανείς ότι η νουβέλα «Πρόταση γάμου», το πρώτο βιβλίο του Αλέξανδρου Χαρώνη, χειρουργού οφθαλμιάτρου στο επάγγελμα και με καλές σπουδές στην Αμερική, διαθέτει, όχι στοιχεία ημιαυτοβιογραφικά, αλλά μάλλον μια δοκιμαστική προβολή τους σε ένα ενδεχόμενο μέλλον. Στάσεις ζωής όπως η αυτοπειθαρχία, η δίψα για μάθηση, το «θετικό πρόσημο» στη σχέση με τους ανθρώπους ή εκείνη η γοητευτική «ιατρική απάτη», η δυνατότητα ενός γιατρού «να κινητοποιεί απροσδιόριστες φυσικές δυνάμεις του οργανισμού», δεν αποκλείεται να χαρακτηρίζουν ή να προβληματίζουν τον ίδιο τον συγγραφέα. Είτε έτσι όμως είτε αλλιώς, η «Πρόταση γάμου» που διατυπώνει στο πρώτο βιβλίο του δεν απέχει από μια ιστορία αγάπης και απώλειας, μια ιστορία που όπως ίσως και το επάγγελμα του γιατρού συνεκτιμά το καθοριστικό παρελθόν, το κινούμενο παρόν και το άγραφο μέλλον ενός ανθρώπου, βασισμένο τόσο στο πλήθος και το είδος των πληροφοριών που τον περιβάλλουν, όσο και σε άλλα, όχι πάντα μετρήσιμα χαρακτηριστικά.

Αλέξανδρος Χαρώνης

Πρόταση Γάμου

Εκδ Λιβάνη, 2017,

σελ. 90

Τιμή: 9 ευρώ