Τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται στην επιστημονική κοινότητα μια έντονη αντιπαράθεση σχετικά με το μέλλον των… ανδρών. Αρχικά εμφανίσθηκαν κάποιες μελέτες που έδειχναν ότι το χρωμόσωμα Υ (που καθορίζει το άρρεν φύλλο) σταδιακά συρρικνώνεται σε σημείο εξαφάνισης! Στη συνέχεια εμφανίστηκαν άλλες μελέτες που αντέκρουαν τα ευρήματα και τα επιχειρήματα των δυσοίωνων μελετών για το χρωμόσωμα Υ. Η συζήτηση αναζωπυρώνεται με μια νέα μελέτη που υπογράφουν ο Πίτερ Ελις και ο Ντάρεν Γκρίφιν καθηγητές του Πανεπιστημίου του Κεντ στην Βρετανία. Οι δύο επιστήμονες υποστηρίζουν ότι το χρωμόσωμα Υ έχει μπει σε πορεία εξαφάνισης αλλά προς αποφυγή ανησυχίας αυτό δεν πρόκειται να συμβεί σύντομα αλλά θα είναι μια αργή διαδικασία που θα διαρκέσει περίπου πέντε εκατομμύρια έτη.
Είναι γνωστό ότι τα ανθρώπινα κύτταρα έχουν 23 ζευγάρια χρωμοσωμάτων, που δίνουν συνολικά 46 χρωμοσώματα ανά κύτταρο. Το χρωμόσωμα Υ φέρει το γονίδιο SRY που καθορίζει αν ένα έμβρυο θα αναπτυχθεί ως αρσενικό (XY) ή θηλυκό (XX). Το χρωμόσωμα Υ περιέχει πολύ λίγα άλλα γονίδια και είναι το μόνο χρωμόσωμα που δεν είναι απαραίτητο για τη ζωή αφού οι γυναίκες επιβιώνουν μια χαρά χωρίς αυτό. Εχει διαπιστωθεί ότι το χρωμόσωμα Υ διέθετε εκατοντάδες γονίδια αλλά στην διαδικασία της εξέλιξης απώλεσε σχεδόν το 90% εξ αυτών. Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η διαδικασία της απώλειας γονιδίων για το χρωμόσωμα Υ έχει σταματήσει ενώ άλλοι όπως ο Ελις και ο Γκρίφιν ότι η διαδικασία αυτή συνεχίζεται και θα ολοκληρωθεί με την εξαφάνιση του χρωμοσώματος.
Το μεγάλο μειονέκτημα του χρωμοσώματος Υ σε σχέση με όλα τα άλλα χρωμοσώματα είναι ότι ενώ σε όλα τα χρωμοσώματα οι άνθρωποι έχουμε από δύο αντίγραφα τους σε κάθε κύτταρο μας, το χρωμόσωμα Y είναι πάντα παρών μόνο ως ένα αντίγραφο, αυτό που περνά από τους πατέρες στους γιους τους. Αυτό σημαίνει ότι τα γονίδια στο χρωμόσωμα Y δεν ανασυνδυάζονται, διαδικασία που συμβαίνει σε κάθε νέα γενιά και βοηθά στην εξάλειψη των βλαβερών γονιδιακών μεταλλάξεων. Χωρίς τα πλεονεκτήματα του ανασυνδυασμού, τα γονίδια του χρωμοσώματος Y εκφυλίζονται με την πάροδο του χρόνου και τελικά χάνονται από το γονιδίωμα. Κάποιες μελέτες έδειξαν ότι το χρωμόσωμα Υ κατάφερε να αναπτύξει ένα αμυντικό μηχανισμό απέναντι στην συρρίκνωση ή καλύτερα ένα μηχανισμό που εμποδίζει την περαιτέρω μείωση των γονιδίων του.
Οι δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου του Κεντ όμως έρχονται τώρα να υποστηρίξουν ότι η συρρίκνωση συνεχίζεται προκαλώντας όπως είναι ευνόητο την συνέχιση του επιστημονικού debate γύρω από το θέμα αυτό που είναι βέβαιο ότι θα μας απασχολήσει σύντομα ξανά με νέες παρεμβάσεις ειδικών.
Θεόδωρος Λαΐνας
