Η υπερπανσέληνος της 2ας Ιανουαρίου ή αλλιώς το φεγγάρι του λύκου (wolf moon) ήταν μόνον η αρχή. Η Σελήνη συνεχίζει τα «μαγικά» της, προκαλώντας τους λάτρεις του νυχτερινού ουρανού να στρέψουν και πάλι το βλέμμα τους ψηλά. Μια σπάνια συγκυρία –συγκεκριμένα, τρία ταυτόχρονα φυσικά φαινόμενα –αναμένεται στις 31 Ιανουαρίου, όταν θα λάμψει το πιο ξεχωριστό φεγγάρι όλου του χρόνου! Οι επιστήμονες περιμένουν το «σούπερ μπλε ματωμένο φεγγάρι», έναν σπάνιο συνδυασμό τριών σεληνιακών φαινομένων, ο οποίος συμβαίνει για πρώτη φορά έπειτα από τουλάχιστον 150 χρόνια, σύμφωνα με αναφορές από ειδικούς της NASA.
«Πράγματι, δεν θα είναι μια απλώς εντυπωσιακή πανσέληνος» λέει στα «ΝΕΑ» ο Αθανάσιος Ακύλας, ερευνητής στο Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεσκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, και εξηγεί όλα όσα θα συμβούν την ερχόμενη Τετάρτη, καθώς και τι θα είναι ορατό από την Ελλάδα: «Κάθε δύο – δυόμισι χρόνια έχουμε δύο πανσελήνους μέσα στον ίδιο μήνα. Αυτό είναι το λεγόμενο μπλε φεγγάρι (blue moon). Για την ακρίβεια, χρησιμοποιούμε αυτόν τον όρο τόσο με την κυριολεκτική σημασία του, όταν δηλαδή το φως της Σελήνης γίνεται μπλε εξαιτίας των αυξημένων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, όσο και για να προσδιορίσουμε τη δεύτερη πανσέληνο κατά τη διάρκεια του ίδιου μήνα».
Η πιο φωτεινή. Τα «μυστήρια» του φεγγαριού ωστόσο δεν σταματούν εκεί. «Το εντυπωσιακό είναι ότι η Σελήνη θα φαίνεται κατά περίπου 10%-15% μεγαλύτερη και πιο φωτεινή από το συνηθισμένο, καθώς θα βρίσκεται στο πιο κοντινό σημείο της με τη Γη. Επιπλέον θα έχουμε και έκλειψη Σελήνης που σημαίνει ότι η Γη μπαίνει ανάμεσα σε Ηλιο και Σελήνη. Κι αυτό είναι το ματωμένο φεγγάρι!» σημειώνει ο ερευνητής του Αστεροσκοπείου, εξηγώντας με απλά λόγια τη συνύπαρξη των τριών φαινομένων. Σύμφωνα με τη NASA, η Σελήνη θα βρίσκεται σε απόσταση 358.994 χιλιομέτρων από τη Γη (ενδεικτικά, η μέση απόσταση είναι 384.400 χιλιόμετρα), ενώ οι πιο ευνοημένες περιοχές για την παρατήρηση της ολικής έκλειψης, κατά τη διάρκεια της οποίας η Σελήνη σταδιακά κοκκινίζει, θα είναι μεταξύ άλλων η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία, η Βόρεια Αμερική, η Χαβάη, που θα πρέπει να προετοιμάζονται για υπερθέαμα!
Για τη χώρα μας, όπως προσθέτει ο έλληνας ερευνητής, η παρατήρηση της έκλειψης θα γίνει… οριακά. Ο ίδιος εξηγεί συγκεκριμένα: «Η ανατολή της Σελήνης στις 31 Ιανουαρίου θα γίνει στις 5.50 τα ξημερώματα, ενώ θα μεσουρανήσει στις 12 τα μεσάνυχτα. Η έκλειψη δεν θα είναι πλήρως ορατή από την Ελλάδα, καθώς το φαινόμενο θα αρχίσει στις 13.00 και θα τελειώσει στις 18.00. Αυτό σημαίνει ότι όποιος θέλει θα πρέπει να είναι σε ετοιμότητα ώστε να μπορέσει να δει έστω ένα μέρος του φαινομένου παρατηρώντας το μεταξύ 17.00 και 17.30».
στο Αστεροσκοπείο. Στις 31 Ιανουαρίου το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (το Κέντρο Επισκεπτών Θησείου) θα είναι ανοικτό για το κοινό, στο πλαίσιο των τακτικών ξεναγήσεων που πραγματοποιούνται στην κορυφή του Λόφου Νυμφών, απέναντι από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Οι επιστήμονες θα κάνουν αναφορά στα τρία φαινόμενα (ωστόσο δεν έχει προγραμματιστεί ξεχωριστή εκδήλωση) κατά τη διάρκεια των ξεναγήσεων που αρχίζουν στις 19.00 και γίνονται ανά μισή ώρα έως τις 21.00 (περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα noa.gr).

Υπερθέαμα και τον Μάρτιο

Blue moon, μερικές ή ολικές εκλείψεις ηλίου και σελήνης καθώς και πεφταστέρια περιλαμβάνει το «μενού» του… ουρανού για το 2018. Το πιο ιδιαίτερο είναι το γεγονός ότι μετά το υπερθέαμα του Ιανουαρίου με τις δύο υπερ-πανσελήνους, θα ακολουθήσει σε δύο μήνες κι άλλο blue moon καθώς (και) ο Μάρτιος θα έχει δύο ολόγιομα φεγγάρια! Νωρίτερα, στις 15 Φεβρουαρίου θα σημειωθεί μερική έκλειψη ηλίου (το φεγγάρι θα καλύψει ένα μέρος του ήλιου) και, όπως υπενθυμίζουν οι ειδικοί, η παρατήρηση του συγκεκριμένου φαινομένου πρέπει να γίνεται πάντα με προσοχή, μόνο μέσω ειδικού φίλτρου και ποτέ με γυμνό μάτι.

Οσο για τον φετινό Μάρτιο φαίνεται πως θα είναι ο δεύτερος πιο συναρπαστικός (για τους λάτρεις του νυχτερινού ουρανού) μήνας του έτους. Συγκεκριμένα, στις 2 Μαρτίου θα έχει πανσέληνο –γνωστή και ως «πολύωρη σελήνη» –ενώ στις 31 Μαρτίου το φεγγάρι θα γεμίσει και θα λάμψει ξανά, με αποτέλεσμα να σημειωθεί το δεύτερο και τελευταίο μπλε φεγγάρι για φέτος. Κι ενώ ο Ιανουάριος και ο Μάρτιος έχουν από δύο πανσελήνους, ο Φεβρουάριος δεν θα έχει καμία.
Τα πεφταστέρια. Στο μεταξύ, τα πεφταστέρια αναμένεται να είναι πιστά στο ραντεβού τους όπως κάθε χρόνο, με την πρώτη βροχή να κορυφώνεται το διήμερο 22-23 Απριλίου. Πρόκειται για τις Λυρίδες, μια μεσαίου μεγέθους βροχή διαττόντων αστέρων (με περίπου 20 μετέωρα την ώρα), η οποία παράγεται από σωματίδια σκόνης που άφησε πίσω του ο κομήτης C/1861 G1 Thatcher. Τα επόμενα πεφταστέρια θα έρθουν τον Μάιο: η ανοιξιάτικη βροχή Ητα Υδροχοΐδες (μέχρι και 60 μετέωρα την ώρα) με κορύφωση στις 6-7 του μήνα παράγεται από σωματίδια του κομήτη Halley. Το «αστροημερολόγιο» του έτους περιλαμβάνει επιπλέον πεφταστέρια (τις περίφημες Διδυμίδες αλλά και τις Περσείδες, τις Ωριωνίδες, τις Λεοντίδες κ.τ.λ.) και άλλη μερική έκλειψη ηλίου στις 13 Ιουλίου καθώς και ολική έκλειψη σελήνης στις 27 Ιουλίου. Η τελευταία πανσέληνος του χρόνου θα σημειωθεί στις 22 Δεκεμβρίου.