Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων φέτος από τη γέννηση του Ινγκμαρ Μπέργκμαν το θέατρο Giljotin της Στοκχόλμης γιορτάζει με την παρουσίαση του έργου «Φθινοπωρινή σονάτα». Είναι το ίδιο με το οποίο, κατά σύμπτωση, συμμετέχει στον άτυπο εορτασμό το Θέατρο του Οδού Κεφαλληνίας, ανεβάζοντας από σήμερα την ίδια παράσταση. Ο Αρης Τρουπάκης σκηνοθετεί τους Μπέττυ Αρβανίτη, Δέσποινα Κούρτη και Δημήτρη Ημελλο στήνοντας ένα θεατρικό σύμπαν όπου μια διάσημη πιανίστα συναντιέται με την κόρη της ύστερα από επτά χρόνια απουσίας, γεγονός που πυροδοτεί μια νέα ένταση ανάμεσά τους.
«Είναι ένα σπουδαίο έργο που αξίζει κάποιος να το διερευνήσει από κάθε άποψη. Οχι μόνο για μας αλλά και για το κοινό. Γίνεται μάλιστα πιο σπουδαίο όταν αρχίζεις να το δουλεύεις, είναι τρομερή κατάδυση. Ανταλλάσσεις πράγματα πολύ μύχια», αναφέρει η Μπέττυ Αρβανίτη για να την συμπληρώσει η Δέσποινα Κούρτη: «Αναγκάζεσαι να πεις προσωπικές λεπτομέρειες και αναγκάζεσαι να ψάξεις πολύ τον εαυτό σου. Είναι ανατόμος της ψυχής ο Μπέργκμαν, είναι σαν ένα μαχαίρι που τολμάει να το φτάσει μέχρι το κόκαλο. Πρέπει να ορθώσεις έναν καθρέφτη και απέναντί του να ανακαλέσεις τις λεπτομέρειες. Είναι θέατρο, ώρες ώρες είναι σαν ντοκιμαντέρ. Γι’ αυτό πάει εις βάθος και φωτίζει αλλά οι συνθήκες του είναι εξαιρετικά ακραίες».
ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ. Οι δυο τους αναλαμβάνουν να αναπαραστήσουν δύο χαρακτήρες που είναι εκ διαμέτρου αντίθετοι και κουβαλούν μια ιδιότυπη σχέση που τους δένει και τους χωρίζει ταυτόχρονα. Η μάνα, πιανίστα διεθνούς φήμης με μια ζωή μακριά και πέρα από κάθε οικογενειακή δέσμευση και η κόρη, σύζυγος κληρικού, βαθιά τραυματισμένη απ’ τη μητρική έλλειψη, διεκδικεί με σπασμωδικές κινήσεις την επιβεβαίωση. «Η σχέση τους έχει λατρεία και μίσος, είναι γεμάτη αντιφάσεις και ακραία συναισθήματα. Είναι μια σχέση σχεδόν ερωτική, με διεκδικήσεις. Είναι και οι δυο τους δυστυχείς, γι’ αυτό και δεν υπάρχει λύση το θέμα τους. Ο Μπέργκμαν εκθέτει τα πάντα, τα φωτίζει πολύ αλλά δεν δίνει λύση», τονίζει η Αρβανίτη. «Είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι. Και είναι τρομερός ο κύκλος των αντιφάσεων μεταξύ τους, που αφορούν την ιστορία της αγάπης και αυτά που θέλουν οι δύο γυναίκες στη ζωή», προσθέτει η Κούρτη.
ΑΠΙΑΣΤΗ ΕΥΤΥΧΙΑ. Η σύγκρουση που ξεσπά ανάμεσά τους είναι αδυσώπητη και απαιτεί το αντίστοιχο υποκριτικό φορτίο. «Το χειριζόμαστε με μεγαλύτερη αλήθεια, με όση μπορούμε να διαθέσουμε αφού καταπιάνεται με το θέμα της αγάπης και τι σημαίνει για τον καθένα. Αλλωστε στο όνομα της αγάπης έχουν γίνει εγκλήματα», λέει η Αρβανίτη. «Τα πάντα είναι ζήτημα στιγμής, τα πάντα μπορούν ν’ αλλάξουν, αλλά οδηγούνται εκεί βήμα βήμα. Ετσι κινούμαστε κι εμείς επί σκηνής. Το έργο ξεκινάει με τις καλύτερες των προθέσεων και όλοι θέλουν την ευτυχία αλλά εντέλει αυτή είναι κάτι άπιαστο. Ο καθένας το μεταφράζει διαφορετικά γιατί τα αντικρίσματα είναι άλλα, τα βιώματα είναι άλλα», παραδέχεται η Κούρτη.
Ξεναγοί του κοινού στη μοιραία επανένωση των δύο γυναικών είναι ο σύζυγος της κόρης (Δημήτρης Ημελλος), ένας χαμηλόφωνος πάστορας που επιμένει να ελπίζει πως θα ξανακερδίσει τη χαμένη ευτυχία στο πλάι της γυναίκας του. «Ο ρόλος του πάστορα είναι στην ουσία το πώς βλέπει ο Μπέρκμαν τα πράγματα. Είναι παρών στο πρώτο μέρος του έργου αλλά όταν αρχίζουν τα δύσκολα είναι εξαφανισμένος. Σ’ αυτόν τον πόλεμο δεν μπορεί να μπει κάποιος άλλος μεταξύ τους. Οταν παίρνουν φωτιά είναι η μία με την άλλη μόνο», σημειώνει η Δέσποινα Κούρτη.
ΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ. Αν και το έργο είναι γραμμένο για τρεις πρωταγωνιστές, την πλοκή στο τέλος τείνει να κινεί διαρκώς προς τα εμπρός ένας τέταρτος χαρακτήρας, ο οποίος είναι απών από τη σκηνή αλλά διαρκώς παρών στην ιστορία. Πρόκειται για τη μικρότερη κόρη της οικογένειας, χτυπημένη από μια παραλυτική ασθένεια, μπορεί μόνο να εκφράζεται με άναρθρες κραυγές. «Αυτό το σπίτι κρύβει μια άλλη τεράστια πληγή, της κόρης. Ενώ δεν υπάρχει, είναι καταλυτική η φυσική της απουσία γιατί χρησιμοποιείται αυτό το πλάσμα για να προβάλλουν πάνω του πράγματα. Είναι ένα συμβολικό πρόσωπο, είναι ένα πλάσμα που έχει καταστραφεί, είναι ένα σημείο αναφοράς, δεν αγγίζεται πολύ εύκολα», δηλώνει η Αρβανίτη. «Είναι η γκροτέσκα εκδοχή της κόρης, μιλώντας ψυχαναλυτικά. Και είναι εκείνη που κάνει τη μεγαλύτερη πράξη του έργου, χωρίς να μπορεί να μιλήσει, να περπατήσει. Είναι ένας κόσμος ενστίκτων», προσθέτει η Κούρτη.
INFO
«Φθινοπωρινή σονάτα», από σήμερα και κάθε Τετάρτη έως Κυριακή στο Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας (Σκηνή Μπέττυ Αρβανίτη, Κεφαλληνίας 16Α, Κυψέλη, τηλ. 210-8838.727, είσοδος 5-18 ευρώ)
