Η εισπρακτική λογική βάσει της οποίας θεσπίστηκε το νέο σύστημα υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες έφερε τα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Κι αυτό, γιατί, για να δούμε αν τελικά πέτυχε, θα πρέπει να εξετάσουμε συνολικά την πορεία των εσόδων από εισφορές και φόρους.
Πού οδήγησε, δηλαδή, τελικά το συγκεκριμένο μέτρο;
Πρώτον, στη μετατόπιση του προβλήματος –σε μεγάλο βαθμό –από τα ασφαλιστικά ταμεία, τον ΕΦΚΑ, στα ταμεία της Εφορίας. Πολλοί φορολογούμενοι άρχισαν να πληρώνουν τις –δυσβάσταχτες για τους περισσότερους –ασφαλιστικές εισφορές αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τη συνέπεια στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Δεύτερον, στο γεγονός ότι η σημαντική μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων των ελεύθερων επαγγελματιών για το 2016, της τάξεως του 20%, είναι απόρροια σε ένα βαθμό του γεγονότος ότι οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται ως ποσοστό επί των καθαρών κερδών των υπόχρεων. Ετσι, η παραοικονομία έχει διογκωθεί, αφού καταγράφονται φαινόμενα αύξησης της συναλλαγής με τους πελάτες τους κάτω από το τραπέζι (“σου κάνω έκπτωση, για να μη σου κόψω απόδειξη”), ακόμα και απόλυτης άρνησης στην παροχή υπηρεσίας (του τύπου “ή με πληρώνεις χωρίς απόδειξη πληρωμής ή δεν αναλαμβάνω καθόλου τη δουλειά”). Σκεφτείτε μόνο ότι ο αριθμός των ελεύθερων επαγγελματιών που έχουν αναγκαστεί να διακόψουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα από τη στιγμή που ψηφίστηκε ο Νόμος Κατρούγκαλου μέχρι και τα τέλη Νοεμβρίου, που έχουμε τα επίσημα στοιχεία, φτάνει τους 112.284!
Τρίτον, στην ενίσχυση του αισθήματος της αδικίας για τους συνεπείς ελεύθερους επαγγελματίες που δηλώνουν όλα τους τα εισοδήματα. Δεδομένου ότι πληρώνεις εισφορές με βάση ό,τι δηλώνεις, πάλι ωφελούνται όσοι δηλώνουν επτά, οκτώ και δέκα χιλιάδες ευρώ τον χρόνο, ενώ στην πραγματικότητα βγάζουν οκταπλάσια και δεκαπλάσια ποσά.
Πολύ φοβάμαι ότι τα φαινόμενα αυτά θα ενταθούν φέτος, αφού πλέον οι εισφορές υπολογίζονται στο ποσό του προηγούμενου έτους, συμπεριλαμβανομένων των εισφορών που έχουν καταβληθεί! Δηλαδή, μπαίνει εισφορά πάνω στην εισφορά! Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη διόγκωση της τρύπας και στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης προκαλώντας προβλήματα στη βιωσιμότητά του.
Μπορεί, λοιπόν, ο ΕΦΚΑ να γίνει βιώσιμος;
Μπορεί, μόνο με μία προϋπόθεση: τη δραστική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που καλούνται να πληρώσουν κάθε μήνα οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Οι συγκεκριμένες κατηγορίες ασφαλισμένων καλούνται να καταβάλουν ποσά που ξεπερνούν τα μισά των όσων εισπράττουν ή, ακόμα χειρότερα, όσων τιμολογούν, χωρίς να έχουν απαραίτητα εισπράξει. Αυτό σημαίνει ότι όσο συνεπής και αν θέλει να είναι κάποιος δεν αντέχει οικονομικά, δεν βγαίνει. Πρέπει, κάποια στιγμή, σε αυτή τη χώρα να ξεφύγουμε από την εισπρακτική λογική σε ό,τι αφορά την κάλυψη στις μαύρες τρύπες που υπάρχουν στα δημοσιονομικά. Να ακολουθήσουμε ένα μοντέλο συντελεστών –φορολογικών και ασφαλιστικών –που και θα διασφαλίζει τα δημόσια έσοδα και δεν θα σκοτώνει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά, αντίθετα, θα λειτουργεί αναπτυξιακά για το σύνολο της οικονομίας.
Ο Κωνσταντίνος Κόλλιας είναι πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος
Τελευταία Νέα