Η νικοτίνη στα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπορεί να κάνει ζημιά στο DNA, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο για καρκίνο, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα που βασίσθηκε σε πειραματόζωα και καλλιέργειες ανθρωπίνων κυττάρων.

Όμως, ο αντίλογος από άλλους επιστήμονες είναι αφενός πώς ό,τι συμβαίνει στα ποντίκια, μπορεί να μην έχει την ίδια επίπτωση στους ανθρώπους, κάτι που έχει φανεί και σε άλλες έρευνες με ζώα. Αφετέρου, ότι ακόμη κι αν αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου, το άτμισμα παραμένει λιγότερο επικίνδυνο από το κάπνισμα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή περιβαλλοντικής ιατρικής Μουν-σονγκ Τανγκ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), ανέφεραν ότι διαπίστωσαν βλάβες τόσο στο ίδιο το DNA των ποντικιών, όσο και στην ικανότητα του DNA να αυτο-επιδιορθώνει αυτές τις γενετικές βλάβες, προτού εξελιχθούν σε καρκινικές.

Αν αυτό επιβεβαιωθεί από νέες μελέτες, σημαίνει ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν τον δικό τους κίνδυνο καρκίνου, δήλωσε ο δρ Ρόι Χερμπστ, επικεφαλής του τμήματος ιατρικής ογκολογίας του Κέντρου Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Γιέηλ.

Η δημοφιλία των ηλεκτρονικών τσιγάρων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πεποίθηση ότι ο κίνδυνος καρκίνου των παραδοσιακών τσιγάρων οφείλεται κυρίως στις άλλες ουσίες που περιέχουν και όχι στη νικοτίνη, η οποία μπορεί να είναι εθιστική αλλά όχι καρκινογόνος. Όμως η νέα μελέτη παρέχει ενδείξεις ότι η εισπνεόμενη νικοτίνη και κάποια χημικά υποπροϊόντα της μπορεί να «πυροδοτήσουν» καρκίνο μέσω γενετικών μεταλλάξεων.

«Είναι η πρώτη ένδειξη που έχουμε ότι η ίδια η νικοτίνη μπορεί να είναι καρκινογόνος. Είναι κάτι ασφαλώς ανησυχητικό, που σίγουρα κάνει κάποιον να διστάσει στο να διαβεβαιώσει ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι ασφαλή και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους τους ανθρώπους χωρίς συνέπειες» πρόσθεσε ο Χερμπστ.

Οι ερευνητές εξέθεσαν στο εργαστήριό τους επί τρεις μήνες (ένα τρίωρο καθημερινά για πέντε μέρες την εβδομάδα) πειραματόζωα σε ατμό ηλεκτρονικού τσιγάρου, που περιείχε νικοτίνη σε ποσότητα ανάλογη με αυτή που περιέχει το ηλεκτρονικό τσιγάρο (δέκα μιλιγκράμ ανά χιλιοστόλιτρο ατμού).

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν μετά το τρίμηνο βλάβες στο DNA των τρωκτικών στην καρδιά, στους πνεύμονες και στην ουροδόχο κύστη τους. Τις ίδιες γενετικές βλάβες βρήκαν και σε καλλιέργειες ανθρωπίνων κυττάρων από πνεύμονες και ουροδόχο κύστη, που εκτέθηκαν επίσης στον ατμό του ηλεκτρονικού τσιγάρου με νικοτίνη, με συνέπεια να μετατρέπονται ευκολότερα σε καρκινικά.

Θα ακολουθήσει μια πιο μακρόχρονη μελέτη για να διαπιστωθεί κατά πόσο όντως τα πειραματόζωα που εκτίθενται για καιρό στο άτμισμα με νικοτίνη, τελικά αναπτύσσουν καρκίνο ή καρδιοπάθεια.

Αναπάντητα ερωτήματα

Στο κρίσιμο ερώτημα αν το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι ασφαλέστερο από το παραδοσιακό, ο Τανγκ δήλωσε αδυναμία να δώσει βέβαιη απάντηση. «Δεν μπορούμε να ξέρουμε με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία» δήλωσε και πρόσθεσε ότι χρειάζονται περισσότερες έρευνες.

‘Αλλοι επιστήμονες τόνισαν ότι το ερώτημα πρέπει να απαντηθεί μέσω μιας έρευνας που θα εκθέσει πειραματόζωα τόσο σε ατμό ηλεκτρονικού τσιγάρου όσο και σε καπνό παραδοσιακού τσιγάρου, για να συγκριθούν οι επιπτώσεις.

«Φαίνεται πως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν μικρότερο κίνδυνο από τα παραδοσιακά. Αλλά πόσο μικρότερο, αυτό είναι άγνωστο», δήλωσε ο δρ ‘Αντονι ‘Αλμπεργκ, επικεφαλής του τμήματος επιδημιολογίας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Ν.Καρολίνα.

Αν επιβεβαιωθεί ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι δυνητικά καρκινογόνα (κάτι που όμως μπορεί να πάρει χρόνια), τότε, όπως είπε ο Χερμπστ, θα αυξηθούν οι δημόσιες πιέσεις να μειωθούν τα επίπεδα νικοτίνης που περιέχουν και να αυξηθούν οι περιορισμοί στη χρήση τους.

Μια πρόσφατη μελέτη από τις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής των ΗΠΑ, που είχε αξιολογήσει τα ευρήματα περίπου 800 ερευνών, συμπέρανε ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπορεί να ανοίγουν το δρόμο για να καπνίσουν οι έφηβοι στη συνέχεια παραδοσιακό τσιγάρο, αλλά από την άλλη φαίνεται να βοηθούν τους ενήλικους να κόψουν το κάπνισμα.

Η μελέτη εκτίμησε ότι πιθανώς το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι λιγότερο επικίνδυνο, αλλά επεσήμανε ότι ελάχιστα πράγματα είναι προς το παρόν γνωστά για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των ηλεκτρονικών τσιγάρων στην ανθρώπινη υγεία.

«Η νέα μελέτη δεν δείχνει τίποτε απολύτως για τους κινδύνους του ατμίσματος, δεν αποδεικνύει ότι το άτμισμα προκαλεί καρκίνο» δήλωσε ο Πίτερ Χάγιεκ του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου, σύμφωνα με τη βρετανική «Γκάρντιαν». «Πρόκειται για άλλον έναν από τους πολλούς ψευτο-συναγερμούς, οι οποίοι μπορούν να αποτρέψουν τους ανθρώπους να στραφούν από το κάπνισμα στο άτμισμα, κάτι που αναμφίβολα θα τους ωφελήσει. Η καλύτερη εκτίμηση έως τώρα είναι ότι το άτμισμα, στη χειρότερη περίπτωση, έχει μόνο το 5% των κινδύνων του καπνίσματος» πρόσθεσε.

Από τις χιλιάδες χημικές ουσίες του παραδοσιακού τσιγάρου, τουλάχιστον 70 είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο. Ο ατμός των ηλεκτρονικών τσιγάρων περιέχει πολύ λιγότερες τέτοιες τοξικές ουσίες, ενώ συχνά περιέχει μόνο νικοτίνη. Όμως κατά πόσο από μόνη της η νικοτίνη είναι καρκινογόνος, περί αυτού η διεθνής επιστημονική κοινότητα, όπως φαίνεται, θέλει χρόνο, ωσότου συμφωνήσει σε μια ετυμηγορία.