Η εφαρμογή των συνταγματικών αλλαγών στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) σε φάσεις, με μία σπονδυλωτή μορφή, θα μπορούσε να είναι η φόρμουλα ώστε να ξεκλειδώσει η λύση του Μακεδονικού. Αυτό σημείωναν χθες το απόγευμα ανώτερες πηγές του υπουργείου Εξωτερικών μετά τις συνομιλίες με τον Μάθιου Νίμιτς, ξεκαθαρίζοντας ότι η Αθήνα επιδιώκει μία συνολική λύση που θα αφορά όλες τις χρήσεις. Ωστόσο, η εφαρμογή των διεθνών χρήσεων (σε πολυμερές και διμερές επίπεδο) και της εσωτερικής χρήσης (άρα της αλλαγής της συνταγματικής ονομασίας) ίσως να χρειαστεί να γίνει σε φάσεις ώστε να λυθεί το «συνταγματικό σταυρόλεξο» στα Σκόπια.
Πάντως, ενημερωμένοι κύκλοι σημείωναν ότι κάποια συνταγματική αλλαγή θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί πριν ολοκληρωθεί η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Η σύνδεση μιας συνταγματικής αναθεώρησης με την ένταξη στην ΕΕ ανοίγει πολύ τον χρονικό κύκλο. Οι ίδιοι κύκλοι ανέφεραν ότι είναι πολύ πιθανή νέα συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και Νίκολα Ντιμιτρόφ την προσεχή εβδομάδα, ενδεχομένως στη Θεσσαλονίκη, ώστε να συζητηθούν εις βάθος αυτά τα περίπλοκα ζητήματα.
Αλλωστε, ο υπουργός Εξωτερικών έσπευσε να κάνει μία σημαντική διευκρίνιση αναφορικά με τη διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης στη γειτονική χώρα. «Το πρώτο που θα χρειαστεί να κάνει η σκοπιανή κυβέρνηση είναι να ανοίξει τις διαδικασίες της αλλαγής σύντομα. Μετά, θα δούμε πώς θα πάει», ανέφερε (ΕΡΤ). Σύμφωνα με το άρθρο 130 του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, η πρόταση για αλλαγή μπορεί να κινηθεί «από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, την κυβέρνηση, τουλάχιστον 30 βουλευτές ή με τη συγκέντρωση 150.000 υπογραφών».
Gornamakedonija. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες που είδαν χθες το φως της δημοσιότητας, οι δύο χώρες εμφανίζονται να έχουν ήδη συμφωνήσει στο όνομα Gornamakedonija (ενιαίο), καθώς και σε άλλες πτυχές της λύσης. Κυβερνητικές πηγές με τις οποίες συνομίλησαν «ΤΑ ΝΕΑ» χθες το απόγευμα δεν επιβεβαίωναν την πληροφορία αυτή. Σύμφωνα με ξένες διπλωματικές πηγές, το όνομα Gorna Makedonija (σ.σ. στα ελληνικά μεταφράζεται «Ανω Μακεδονία») είναι το όνομα που χρησιμοποίησε στο πλαίσιο της «δέσμης ιδεών» του ο Μάθιου Νίμιτς ως παράδειγμα για να εξηγήσει το σκεπτικό του για το πώς θα έβλεπε μια λύση. Οι ίδιες πηγές έλεγαν ότι το «Gorna Makedonija» έχει το πρόσθετο μειονέκτημα ότι εγείρει ανησυχίες στη Βουλγαρία, καθώς και ότι στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο στα Σκόπια υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Γκιόργκι Ιβανόφ μεγάλο μέρος της συζήτησης επικεντρώθηκε γύρω από το όνομα «Nova Makedonija».
Το Σύμφωνο. Νωρίτερα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς είχε εμφανιστεί σε καλή διάθεση μετά το πέρας των συνομιλιών του με τον ειδικό μεσολαβητή του ΟΗΕ. Μιλώντας επί του Συμφώνου το οποίο θα μπορεί να συμπεριλάβει «όλα τα θέματα που είναι ανοιχτά σε σχέση με το όνομα, ειδικό κεφάλαιο για τον αλυτρωτισμό, αλλά και θέματα που έχουν να κάνουν με το μέλλον αυτής της χώρας, την ένταξή της σε διεθνείς οργανισμούς καθώς και πολιτικές», ο Κοτζιάς σημείωσε ότι δεν θα είναι μίας μορφής «take it or leave it». Ωστόσο, όσα είπε για το Σύμφωνο προκάλεσαν την αντίδραση του σκοπιανού υπουργείου Εξωτερικών το οποίο σχολίασε ότι «η δημόσια ανακοίνωση τελικών θέσεων θα μπορούσε να περιορίσει τα περιθώρια για συνομιλίες».
Η «ευκαιρία». Ο Νίμιτς από την πλευρά του διέγνωσε απλώς ότι «υπάρχει ευκαιρία» για λύση, ενώ σχολίασε ότι «η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται ειλικρινής» σχετικά με την επιθυμία της για λύση. Ο ειδικός απεσταλμένος είχε χθες το πρωί συνάντηση και με τον τομεάρχη Εξωτερικών της ΝΔ Γιώργο Κουμουτσάκο, ο οποίος σημείωσε ότι η ενημέρωση που έλαβε από τον Νίμιτς «δεν αμβλύνει τις ανησυχίες μας» και ότι «η λύση πρέπει να είναι ενιαία και αδιαίρετη».
«Το εθνικό συμφέρον επιτάσσει μία λύση στο εκκρεμές πρόβλημα»
«Στον εθνικολαϊκισμό πρέπει να αντιτάξουμε την πολιτική βούληση, την ευθύνη και τον ενσυνείδητο πατριωτισμό» αναφέρει ο Κώστας Σημίτης σε παρέμβασή του για το Σκοπιανό, που συζητήθηκε ευρέως χθες και στους κόλπους της Κεντροαριστεράς. Ο πρώην πρωθυπουργός τονίζει πως «προϋπόθεση ευημερίας της Ελλάδας είναι η καλή της επικοινωνία με τον βαλκανικό της περίγυρο», καταλήγοντας πως «το εθνικό συμφέρον επιτάσσει μια λύση στο εκκρεμές πρόβλημα που βαραίνει τη σχέση μας με την ΠΓΔΜ». Για τον Σημίτη, η συγκυρία ανοίγει την «πιθανότητα επιτυχίας» και επίλυσης του ζητήματος που εκκρεμεί πάνω από είκοσι χρόνια – με την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι θα υπάρξει «μια σοβαρή και υπεύθυνη διαπραγμάτευση, έχοντας ως βάση την ενδιάμεση συμφωνία».
