Τη χαριστική βολή στις συντάξεις με μειώσεις που φθάνουν έως το 25% φέρνουν οι νέες περικοπές που ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση και οι οποίες θα ισχύουν από 1/1/2019. Την ίδια στιγμή η διαδικασία φτωχοποίησης βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη για τους νέους συνταξιούχους (μετά τον Μάιο του 2016) που καλούνται να επιβιώσουν με συντάξεις-φιλοδωρήματα της τάξεως των 500 ευρώ.

Πρόκειται για τα αποτελέσματα του νόμου Κατρούγκαλου, η εφαρμογή του οποίου ξεκίνησε με τη βίαιη προσαρμογή των νέων συντάξεων και επιδομάτων και θα ολοκληρωθεί το 2019 με τη μείωση ή και κατάργηση ακόμη της προσωπικής διαφοράς για τους παλαιούς συνταξιούχους.

ΤΙ ΧΑΝΟΥΝ. Εκτιμάται ότι το επόμενο έτος οι παλαιοί συνταξιούχοι θα χάσουν έως τρεις συντάξεις εξαιτίας της μείωσης κατά 18% της προσωπικής διαφοράς όλων των κύριων καταβαλλόμενων συντάξεων, της μείωσης κατά 18% της προσωπικής διαφοράς όλων των επικουρικών συντάξεων, της κατάργησης των οικογενειακών επιδομάτων (συζύγου και τέκνων) από όλες τις κύριες και επικουρικές συντάξεις, του παγώματος των αυξήσεων μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021 και, τέλος, της κατάργησης του ΕΚΑΣ για 280.000 χαμηλοσυνταξιούχους.

Ηδη στον ΕΦΚΑ, κατ’ απαίτηση των δανειστών, διενεργείται ο επανυπολογισμός όλων των καταβαλλόμενων συντάξεων προκειμένου να προκύψει το μέγεθος της προσωπικής διαφοράς (διαφορά ανάμεσα στο ύψος των παλαιών και νέων συντάξεων) η οποία θα περικοπεί από το επόμενο έτος. Παρά τις σκόπιμες καθυστερήσεις που έχουν παρατηρηθεί στο θέμα αυτό, η κυβέρνηση θα πρέπει πλέον να ολοκληρώσει τη διαδικασία αμέσως, ενώ οι θεσμοί πιέζουν να αρχίσει η αποστολή των πρώτων εκκαθαριστικών στα οποία θα αποτυπώνεται το ύψος της σύνταξης που θα ψαλιδιστεί από το επόμενο έτος. Κόντρα στις πιέσεις, η ελληνική πλευρά επιχειρεί για μία ακόμη φορά να καθυστερήσει την αποκάλυψη των περικοπών. Ο λόγος της καθυστέρησης είναι προφανής: οι συνταξιούχοι θα μάθουν τι τους περιμένει.

Ο ατομικός επανυπολογισμός θα ρίξει φως στις περικοπές που έχουν ήδη ψηφιστεί από τη Βουλή και θα ισχύσουν από 1/1/2019, δηλαδή από τη σύνταξη που θα καταβληθεί τον Δεκέμβριο του 2018. Με βάση τον Ν. 4387/2016 αλλά και το Μνημόνιο, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να καταγράψει με σαφή τρόπο στα εκκαθαριστικά των συνταξιούχων την προσωπική διαφορά που θα περικόψει. Αρχικά, με βάση το Μνημόνιο ο επανυπολογισμός προβλεπόταν να ολοκληρωθεί έως τις 30/9/2017. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση εξασφάλισε παράταση έως τις 31/12/2017. Από την αρχή του χρόνου άρχισε ο επανυπολογισμός 250.000-300.000 συντάξεων από τα Ειδικά Ταμεία (πρώην Ταμεία ΔΕΚΟ, ΔΕΗ, ΟΤΕ, τραπεζών, καθώς και μηχανικών και δικηγόρων), που θεωρείται πιο δύσκολος από τεχνικής άποψης, με αποτέλεσμα η υπόθεση να πάρει παράταση μέχρι τις 31 Μαρτίου. Με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, 70% των συντάξεων που επανυπολογίζονται παρουσιάζουν μειώσεις.

Ο ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ακόμη και αν ο επανυπολογισμός βγάζει τώρα μειώσεις 40%, η περικοπή της σύνταξης τον Δεκέμβριο του 2018 θα σταματήσει στο 18%. Το υπόλοιπο ποσοστό μείωσης θα είναι νέα προσωπική διαφορά και θα μπορεί να κοπεί ανά πάσα στιγμή, γιατί ο Ν. 4472/2017 αναφέρει στο άρθρ. 1 παρ. 2 ότι η προσωπική διαφορά καταργείται την 1η/1/2019, αλλά η τελική μείωση που θα έχουν οι συντάξεις δεν θα υπερβαίνει το 18%. Ωστόσο το συνολικό ποσοστό της μείωσης των αποδοχών των συνταξιούχων, αν ληφθούν υπόψη και οι περικοπές στην προσωπική διαφορά των επικουρικών και στα οικογενειακά επιδόματα, φθάνει το 25%. Πάντως, κλειδί για τις νέες περικοπές στις καταβαλλόμενες συντάξεις από το 2019 θα αποτελέσει η αναμενόμενη έκδοση της απόφασης του ΣτΕ. Κατά του επανυπολογισμού των καταβαλλόμενων συντάξεων (συνταξιούχοι πριν από τον Μάιο του 2016) και των περικοπών που θα ακολουθήσουν έχειπροσφύγει το Ενιαίο ΔίκτυοΣυνταξιούχων, καθώς και άλλες οργανώσεις συνταξιούχων και συνδικάτα. Η απόφαση αναμένεται να εκδοθεί μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατατέθηκαναιτήσεις ακύρωσης κατά των υπουργικών αποφάσεων που εκδόθηκαν σε εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου και αφορούν τον επανυπολογισμό κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και την περικοπή όσων συντάξεων υπερβαίνουν (αθροιστικά κύρια και επικουρική) το ποσό των 1.300 ευρώ.

ΟΙ ΝΕΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ. Μια άνευ προηγουμένου περικοπή από την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου υφίστανται όσοι συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016. Εδώ οι μειώσεις στις συντάξεις κινούνται στο 30%.

Πρόκειται για μια νέα γενιά φτωχών χαμηλοσυνταξιούχων, με συντάξεις που κινούνται κάτω από τα όρια της φτώχειας των 4.150 ευρώ τον χρόνο.

Εκτός από την περικοπή του ΕΚΑΣ στις συντάξεις χηρείας, στις επικουρικές κ.λπ., ο συγκεκριμένος νόμος έφερε χαμηλότερες κατώτατες συντάξεις που ξεκινούν από τα 288 ευρώ. Σύμφωνα με αυτόν, οι κατώτατες συντάξεις 15ετίας πουαπονέμειο ΕΦΚΑ σε χαμηλόμισθους ξεκινούν από 288 ευρώ για μειωμένη σύνταξη γήρατος και δεν θα ξεπερνούν τα 414,90 ευρώ (μεικτά) έναντι των 486 ευρώ πριν από τον Ν. 4387/2016.

Οι νέες χαμηλές κατώτατες συντάξεις οφείλονται στον νέο τρόπο υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης, καθώς η εθνική σύνταξη είναι παγιωμένη και ανέρχεται σε 384 ευρώ με 20ετία και σε 345 ευρώ με 15ετία.

Τελευταία Νέα