Η Ανγκελα Μέρκελ βρέθηκε εξαρχής στον αντίποδα του Ντόναλντ Τραμπ. Τη γερμανική κριτική στην πολιτική του αμερικανού προέδρου διατύπωσε ο υπηρεσιακός υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, διαπιστώνοντας θεμελιακές διαφορές στον προσανατολισμό ΗΠΑ και ΕΕ. Ο Σοσιαλδημοκράτης Γκάμπριελ επέκρινε καταρχήν την εξαγγελία του Τραμπ ότι θα διατηρήσει το Γκουαντάναμο. «Κατά την άποψή μας, είναι ασύμβατο με τις αρχές του ανθρωπισμού, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» είπε ο Γκάμπριελ στην εφημερίδα «Χάντελσμπλατ». Αλλά και στο εμπόριο ο Γκάμπριελ θεωρεί ότι «η επίκληση εθνικών λύσεων είναι δηλητήριο για τη Γερμανία και την Ευρώπη, για τις κοινωνίες μας και την οικονομία. Είναι λάθος η σκέψη ότι η δική μας ευημερία μεγαλώνει υψώνοντας νέα τείχη». Στην επιλογή εθνικής περιχαράκωσης των ΗΠΑ, ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών αντιπροτείνει το όραμα μιας ανοιχτής και ενωμένης Ευρώπης. Η Ευρώπη, είπε ο Γκάμπριελ, θέλει να είναι «εταίρος επί ίσοις όροις και όχι υποτακτικός ακόλουθος των συμφερόντων των ΗΠΑ».

«O Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι βλάκας, φυσικά γνώριζε φτάνοντας στο Καπιτώλιο ότι η ομιλία του θα έπρεπε να είναι κάτι διαφορετικό από τις πρωινές βρισιές στο twitter» σχολίασε ο Χούμπερτ Βέντσελ, ανταποκριτής της «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ» στην Ουάσιγκτον. Ξέρει πολύ καλά ποιο είναι το ακροατήριό του και τι θέλει να δει και να ακούσει. Και το προσφέρει. «Για τα δεδομένα του Τραμπ, ήταν μια αξιοπρεπής εμφάνιση». Αλλά αυτό δεν σημαίνει απολύτως τίποτα για την επόμενη χρονιά της διακυβέρνησής του. Διότι «το σόου Τραμπ έχει δύο όψεις»: μπορεί σήμερα να εκφωνεί έναν συνετό λόγο, εάν το απαιτούν οι συνθήκες. Ομως αύριο θα χρειαστεί να ικανοποιήσει ένα άλλο ακροατήριο, ακόμη και το ίδιο του το εγώ. Και τότε «θα ακουστούν πάλι οι βρισιές, τα ψέματα που θα επικαλύψουν όσα είπε την Τρίτη για διακομματική συνεργασία».

Ο Τραμπ επαίνεσε τον εαυτό του τόσο, που σε κάποια σημεία ο λόγος του έμοιαζε με «τριτοκλασάτο σόου προπαγάνδας ηγέτη μιας μπανανίας», σχολίασε ο Ρόλαντ Νέλες του «Σπίγκελ». Το εθνικιστικό σλόγκαν του προεκλογικού του αγώνα, «America first», ήταν το κόκκινο νήμα της ομιλίας του, «έχασε την ευκαιρία να γίνει ο συμφιλιωτής του διχασμένου έθνους». Βέβαια, πρότεινε στους Δημοκρατικούς συνεργασία και τους κάλεσε να συμπράξουν σε θέματα όπως ο μεταναστευτικός νόμος, αλλά έκανε σαφές ότι ο ίδιος θα ορίσει το πλαίσιο και τις προϋποθέσεις. Με δυο λόγια, «για τον σκληρό πυρήνα των οπαδών του Τραμπ ο λόγος του ήταν εξαιρετικός. Για όλους τους άλλους ήταν μια απογοήτευση».