«Ναι» σε γεωγραφικό προσδιορισμό στο όνομα

Σε μία κίνηση που έχει αδιαμφισβήτητη συμβολική σημασία, ο Ζόραν Ζάεφ ανακοίνωσε χθες το απόγευμα ότι η κυβέρνησή του αποφάσισε τη μετονομασία του αεροδρομίου «Μέγας Αλέξανδρος» σε «Διεθνές Αεροδρόμιο Σκοπίων», καθώς και του αυτοκινητοδρόμου «Αλέξανδρος ο Μακεδών» σε «Λεωφόρο Φιλίας». Παράλληλα, ο Ζάεφ υπήρξε θετικός στην επιλογή ενός γεωγραφικού προσδιορισμού για μία σύνθετη ονομασία – κάτι το οποίο συμβαίνει για πρώτη φορά δημοσίως με τόσο ξεκάθαρο τρόπο. Πρόκειται ουσιαστικά για υλοποίηση των πρώτων βημάτων για τα οποία είχε δεσμευθεί δημοσίως η σκοπιανή πλευρά κατά τη διάρκεια της συνάντησης των Πρωθυπουργών Ζόραν Ζάεφ και Αλέξη Τσίπρα στο Νταβός. Ο Νίκος Κοτζιάς έχει εκφράσει μάλιστα την επιθυμία να μεταβεί αεροπορικώς στα Σκόπια μόλις μετονομαστεί το αεροδρόμιο, ώστε να παραδώσει τις ιδέες του περί Συμφώνου στον σκοπιανό ομόλογό του Νίκολα Ντιμιτρόφ, ενώ παράλληλα η ελληνική πλευρά σχεδιάζει σύντομα να προχωρήσει σε απεμπλοκή της δεύτερης φάσης της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ – Σκοπίων.

Στο μέτωπο του Μακεδονικού και παρά τα όσα ισχυρίζεται ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, η διαδικασία θα έχει μεν τη γενικότερη μορφή ενός πακέτου, αλλά ουσιαστικά θα είναι μία διαδικασία σε φάσεις. Αυτό προκύπτει ξεκάθαρα όχι μόνο από το περιεχόμενο της «Δέσμης ιδεών» του Μάθιου Νίμιτς, που απεκάλυψε την περασμένη Κυριακή «Το Βήμα», όσο και από τα λεγόμενα του ίδιου του Κοτζιά. Αλλωστε, το παραδέχθηκε δημοσίως στο πλαίσιο της πρόσφατης συνέντευξής του στο Euronews, όταν είπε ότι η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ στην ΠΓΔΜ έχει την πλειοψηφία για να περάσει μία διεθνή συμφωνία από το Κοινοβούλιο, αλλά «οι συνταγματικές αλλαγές θα γίνουν στην ώρα τους».

ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΗ ΛΥΣΗ. Ουσιαστικά, η Αθήνα έχει υιοθετήσει το σκεπτικό Νίμιτς, που φυσικά δεν έχει προκύψει από παρθενογένεση. Αυτή η ιδέα της «σπονδυλωτής λύσης», με την οποία μπορεί να παρακαμφθεί ο σκόπελος της άμεσης συνταγματικής αλλαγής στα Σκόπια, φέρεται ότι είναι αυτή που διακινούσε διακριτικά εδώ και μήνες στο παρασκήνιο ο υπερδραστήριος πρώην βοηθός υφυπουργός για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ Χόιτ Μπράιαν Γι.

Τις τελευταίες ημέρες, η Αθήνα προσπαθεί να εμφανιστεί πιο σκληρή έναντι του κ. Νίμιτς, επικαλούμενη το κεκτημένο των συνομιλιών στο Νταβός. Στα Σκόπια πάντως η κυβέρνηση παρακολουθεί με ηρεμία τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα και ιδιαίτερα τα συλλαλητήρια. Ο δε Πρωθυπουργός Ζάεφ έγραψε στον λογαριασμό του στο twitter «ας δώσουμε στον κόσμο τα νέα Βαλκάνια, όπου δεν θα υπάρχουν συγκρούσεις, αλλά μόνο συνεργασία».

Το ελληνοαλβανικό μέτωπο είναι πιο περίπλοκο. Στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο πρωθυπουργός Εντι Ράμα εμφανίστηκε μειλίχιος. Ωστόσο οι γνωρίζοντες επισημαίνουν ότι ενόψει της υπογραφής μιας στρατηγικής συμφωνίας την άνοιξη, όπως προέκυψε μετά τη συνάντηση του Ράμα με τον Αλέξη Τσίπρα στο Νταβός, η ελληνική κυβέρνηση ίσως χρειαστεί να προβεί σε μείζονες παραχωρήσεις –χωρίς αυτό να έχει σχέση με τους Τσάμηδες. Η δυσκολότερη πτυχή αφορά τη Συμφωνία για τις Θαλάσσιες Ζώνες, όπου σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες η Αθήνα εμφανίζεται διατεθειμένη να δεχθεί την έναρξη διαπραγματεύσεων για νέα συμφωνία, ακυρώνοντας ουσιαστικά εκείνη του 2009.

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΕ. Η ελληνική πλευρά αποφάσισε να κινηθεί στο σκοπιανό και αλβανικό μέτωπο λόγω και της ευρύτερης κινητικότητας στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων. Χθες στο Στρασβούργο, στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Φεντερίκα Μογκερίνι και ο Γιοχάνες Χαν παρουσίασαν τη στρατηγική της Κομισιόν για την περιοχή. Σύμφωνα με το τελικό κείμενο, «η ΕΕ δεν μπορεί και δεν πρόκειται να εισάγει διμερείς διαφορές. Αυτές πρέπει να επιλυθούν επειγόντως από τα υπεύθυνα μέρη» –καμπανάκι που ηχεί τόσο για Τίρανα και Σκόπια όσο και για Αθήνα. Είναι επίσης σαφές ότι η Κομισιόν αναγνωρίζει ότι έχει σημειωθεί «αξιοσημείωτη πρόοδος» στην Αλβανία και στην ΠΓΔΜ και θα προτείνει να δοθεί ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων.