…στη γειτονιά μας γίνονται κοσμοϊστορικά πράγματα. Χώρες που πριν από δύο δεκαετίες πολεμούσαν μεταξύ τους, δηλαδή πραγματικά πολεμούσαν, με χιλιάδες νεκρούς, διαπραγματεύονται τώρα την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Δεν συμφιλιώθηκαν, έχουν ακόμη διαφορές, οι πληγές δεν έχουν κλείσει. Δείχνουν όμως ρεαλισμό. Καταλαβαίνουν πού βρίσκεται το συμφέρον τους. Και κάνουν συμβιβασμούς.
Την ίδια στιγμή, στην ακόμη πιο άμεση γειτονιά μας, ένας μετριοπαθής ηγέτης τηρεί τις υποσχέσεις του. Αδιαφορώντας για το πολιτικό κόστος, αποκαθηλώνει σιγά σιγά το εθνικιστικό οικοδόμημα του προκατόχου του και δηλώνει έτοιμος να δεχθεί γεωγραφικό προσδιορισμό στην ονομασία της πατρίδας του. Ο Ζόραν Ζάεφ καταλαβαίνει κι αυτός πού βρίσκεται το συμφέρον της χώρας του: στους κόλπους διεθνών οργανισμών που εγγυώνται την ασφάλειά της και στις καλές σχέσεις με την Ελλάδα που διευκολύνουν την ανάπτυξή της.
Κι ενώ οι γείτονές μας συναγωνίζονται σε ρεαλισμό, κάτι που δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με την ειλικρίνεια, εμείς αποφασίζουμε να εκδηλώσουμε για άλλη μια φορά τα προαιώνια σύνδρομά μας. Το ένα έχει φοβικό χαρακτήρα. Οταν οι Σέρβοι βομβάρδιζαν τους Βοσνίους, εμείς φαντασιώναμε μουσουλμανικά τόξα που μας περικύκλωναν. Κι όταν οι Ακατονόμαστοι προχωρούν σε υποχωρήσεις, εμείς τους καταγγέλλουμε για αλυτρωτισμό. Ολοι μάς καταδιώκουν, όλοι θέλουν το κακό μας, όλοι θέλουν να μας πλήξουν βαθιά στις πολιτισμικές μας ρίζες όπως δεν είπε ποτέ ο Χένρι Κίσινγκερ (αλλά αυτό δεν εμποδίζει τους Λαζόπουλους κάθε τόσο να το επαναλαμβάνουν).
Το άλλο σύνδρομο είναι η λαχτάρα για εκδίκηση. Οποιος ακούει τις τελευταίες ημέρες τους κυβερνώντες, δεν δυσκολεύεται να διακρίνει μια άγρια χαρά στις τοποθετήσεις τους. Αυτό που τους ενδιαφέρει δεν είναι η απονομή δικαιοσύνης, αλλά η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη υπονόμευση των αντιπάλων τους στα μάτια της κοινής γνώμης, ώστε όταν αποδειχθεί τελικά η αθωότητά τους να μην έχει πια καμιά σημασία, το φαρμάκι που θα έχει χυθεί να έχει δηλητηριάσει τα πάντα.
Τα σύνδρομα αυτά συνοδεύονται, όπως πάντα, από μπόλικο κιτς. Το κιτς της πλατείας και το κιτς της εξουσίας. Τους πύρινους λόγους για τη διαρκή αντίσταση στους προδότες και τους διχαστικούς κομπασμούς ότι το πολιτικό και ποινικό μητρώο των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι πιο καθαρό κι από τον ξάστερο ουρανό. Κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά, σε μια όλο και πιο τοξική ατμόσφαιρα, θα γίνουν οι εκλογές.
Ισως να φταίμε εμείς. Ισως πάλι να φταίει ο θεός που διαλέξαμε. Οπως γράφει ο αμερικανός ποιητής Μάθιου Ντίκμαν στο ποίημά του «Ροδόδενδρο», που δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του«NewYorker», «Οι άνθρωποι προσεύχονται σε έναν εκδικητικό θεό/ γιατί ζητούν εκδίκηση./ Διάλεξαν έναν θεό που μισεί/ αυτά που μισούν,/ αλλά έφτιαξε ακόμη τη θάλασσα/ και τη σεκόια». Με αυτή την έννοια, υπάρχει ακόμη ελπίδα.
