Κρίση

H διερεύνηση του σκανδάλου Novartis σε βάθος και η τελική απόδοση ευθυνών είναι απόλυτη υποχρέωση και ευθύνη της Δικαιοσύνης.

Η διαπόμπευση όμως πολιτικών προσώπων χωρίς ατράνταχτα αποδεικτικά στοιχεία είναι εκτροπή.

Εχουμε, αυτή την ώρα, ατεκμηρίωτες αναφορές καταθέσεων από τρεις προστατευόμενους μάρτυρες και αόριστες εκτιμήσεις δωροδοκίας και άλλες προφανώς ανακριβείς αναφορές. Αλλά δεν υπάρχει smoking gun. Δεν υπάρχει, δηλαδή, καμιά απόδειξη.

Με τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας δεν τεκμαίρονται τέτοιες πρωτοφανείς κατηγορίες.

Με αυτά τα στοιχεία όμως ξεκίνησε μια πρωτοφανής διαδικασία σπίλωσης ενός πρώην πρωθυπουργού, ενός υπηρεσιακού πρωθυπουργού, ενός επιτρόπου εν ενεργεία της χώρας, ενός πρώην αρχηγού κόμματος και πρώην υπουργών. Και μάλιστα όταν σ’ αυτή τη χώρα είναι νωπή η τραυματική εμπειρία του ειδικού δικαστηρίου, που τελικά αθώωσε τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Η σπουδή επίσης της κυβέρνησης να ξεδιπλώσει αυτή την ιστορία στον απόηχο των δύο μαζικών συλλαλητηρίων για το Σκοπιανό, γεννά εύλογα ερωτηματικά. Και πάντως, αν αυτές οι βαριές κατηγορίες εναντίον ανθρώπων που κατείχαν τα ύπατα αξιώματα της χώρας αποδειχθούν έωλες, η χώρα θα οδηγηθεί σε διχασμό και βαθιά θεσμική κρίση. Η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής και η χειραγώγηση της Δικαιοσύνης παραβιάζουν κατάφωρα το κράτος δικαίου. Και τελικά οδηγούν στη συνολική απονομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος.

Στην Πολωνία, η Κομισιόν αποφάσισε να ξεκινήσει τη διαδικασία επιβολής κυρώσεων καθώς έκρινε ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος παραβίασης του κράτους δικαίου. Στις ΗΠΑ, ακόμη και οι σώφρονες Ρεπουμπλικανοί συμβουλεύουν τον πρόεδρό τους να μη διανοηθεί να παρέμβει στην ειδική έρευνα του Robert Mueller.

Υπάρχει, βέβαια, και το διδακτικό προηγούμενο του Γουότεργκεϊτ. Ο Νίξον είχε επιλέξει να αντιμετωπίσει τους πολιτικούς του αντιπάλους με παρακρατικά μέσα. Οταν έγινε η διάρρηξη του γραφείου του Δημοκρατικού Κόμματος στο κτίριο Γουότεργκεϊτ, ορίστηκε ο Archibald Cox ως ειδικός ανακριτής για να διερευνήσει το ζήτημα. Κάποια στιγμή ο Cox ζήτησε με δικαστική παραγγελία από τον πρόεδρο Νίξον τις μαγνητοφωνημένες συνομιλίες του προεδρικού γραφείου στον Λευκό Οίκο. Ο Νίξον αρνήθηκε. Στη συνέχεια ο Νίξον ζήτησε από τον υπουργό Δικαιοσύνης να απολύσει τον Cox, αλλά ο υπουργός αρνήθηκε και παραιτήθηκε ο ίδιος σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Το ίδιο έπραξε και ο υφυπουργός Δικαιοσύνης. Τη δουλειά έκανε τελικά ο διορισθείς να εκτελέσει χρέη υπουργού Robert Bork. Τα γεγονότα αυτά ονομάσθηκαν «Η σφαγή του Σαββατόβραδου». Και οδήγησαν στην έναρξη της διαδικασίας καθαίρεσης του Νίξον και στην τελική παραίτησή του.

Η σκηνή που έμεινε τελικά στην ιστορία από την προεδρία Νίξον είναι η αποχώρησή του με ελικόπτερο από το Καπιτώλιο. Και πρέπει να είναι διδακτική.