«Ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει δεσμευτεί να ξαναρχίσει τις συνομιλίες επανένωσης, αν και δεν είναι σαφές πόσο σημαντική πρόοδος είναι δυνατή στο εγγύς μέλλον» επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης Fitch, ο οποίος για πρώτη φορά κάνει αναφορά, εκτός από την κατάσταση της οικονομίας, και στο Κυπριακό.
«Η επανένωση θα δημιουργούσε μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη, αλλά θα συνεπαγόταν επίσης βραχυπρόθεσμο κόστος και αβεβαιότητες. Η πρόσφατη ένταση μεταξύ της Τουρκίας και της Κύπρου στην ΑΟΖ, καταδεικνύει τις προκλήσεις για επανένωση», προσθέτει ο οίκος.
Και σημειώνει ότι η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και η συνέχιση της πολιτικής της Κύπρου υπό τον πρόσφατα επανεκλεγμένο πρόεδρό της, θα πρέπει να στηρίξουν τα βελτιωμένα δημόσια οικονομικά της χώρας. Ωστόσο, τονίζει ότι «η πολύ χαμηλή ποιότητα του ενεργητικού στον τραπεζικό τομέα, εξακολουθεί να αποτελεί κίνδυνο για την ανάκαμψη».
«Επιβράδυνση της ανάπτυξης»
Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,1% το τέταρτο τρίμηνο του 2017 σε τριμηνιαία βάση, σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν σήμερα, καθιστώντας τον, τον ταχύτερο τριμηνιαίο ρυθμό ανάπτυξης πέρσι. Συνολικά, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,9% το 2017, καθώς η ισχυρή ιδιωτική κατανάλωση και η ισχυρή αύξηση των εξαγωγών (συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών υπηρεσιών από τον τουρισμό) ενίσχυσαν την οικονομία.
Οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον χειμώνα, που δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα, προβλέπουν ότι η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στο 3,2% φέτος και στο 2,8% το 2019.
Το αποτέλεσμα του 2017 και οι προβλέψεις της Επιτροπής, ευθυγραμμίζονται σε γενικές γραμμές με τις παραδοχές ανάπτυξης του Fitch.
Η επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης και η υποχώρηση του χρέους, ήταν οι βασικοί κινητήριοι μοχλοί όταν ο οίκος αναβάθμισε τον Οκτώβριο το αξιόχρεο της κυπριακής κυβέρνησης στο «ΒΒ» από το «BB-». Η ισχυρή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, τα πλεονάσματα του Προϋπολογισμού και η αποπληρωμή του πρώτου χρέους, έχουν μειώσει το δημόσιο χρέος το οποίο ανήλθε στο 103% του ΑΕΠ στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2017, σημειώνοντας πτώση πάνω από 7 ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που δημοσιεύθηκαν τον περασμένο μήνα. Ο δείκτης παραμένει σε καλό δρόμο για το 2017 και έπεσε κάτω από το 100%, όπως προέβλεπε ο οίκος τον Οκτώβριο.
«Το χρέος θα μειωθεί περίπου στο 80%»
Ο Fitch σημειώνει ότι η συνέχιση της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής είναι πιθανή μετά την επανεκλογή του Νίκου Αναστασιάδη. «Ενώ μπορεί να είναι δύσκολο να εκτιμηθεί σε ποιο βαθμό η οικονομική ανάκαμψη μετά την κρίση είναι κυκλική και ο βαθμός στον οποίο επιφέρει αλλαγές στην εξέλιξη της τάσης, η δύναμη της ανάκαμψης και η εμπειρία στην Ιρλανδία και την Ισπανία δείχνουν ότι μεσοπρόθεσμος ρυθμός ανάπτυξης του 2% είναι εύλογος», σημειώνεται.
Σε συνδυασμό με τα σταδιακά αυξανόμενα αποτελεσματικά επιτόκια και τα συνεχιζόμενα πρωτογενή πλεονάσματα, το χρέος προς το ΑΕΠ θα μειωθεί περίπου στο 80% το 2022.
Ο κύριος κίνδυνος για την οικονομική ανάκαμψη και βασική αδυναμία του αξιόχρεου είναι η πολύ χαμηλή ποιότητα του ενεργητικού στον τραπεζικό τομέα, μετά την κρίση του 2013. Οι δείκτες μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPE) παραμένουν επίμονα ψηλοί (43% των συνολικών δανείων στο τέλος του Οκτωβρίου του 2017) και περιορίζουν τον νέο δανεισμό.
Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα μειώνονται, αλλά μόνο σταδιακά, παρά τη βελτίωση της ικανότητας πληρωμών του ιδιωτικού τομέα, καθώς αυξάνεται η οικονομία και η απασχόληση.
Ο καθαρισμός των τραπεζικών ισολογισμών θα χρειαστεί αρκετό χρόνο με τον τρέχοντα ρυθμό, ενώ οι προσπάθειες για επιτάχυνση της μη ικανοποιητικής αντιμετώπισης στεγαστικών δανείων, θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν την κατανάλωση των νοικοκυριών. Το ψηλό εξωτερικό χρέος είναι μια άλλη διαρθρωτική αδυναμία που θα χρειαστεί χρόνος για την αντιμετώπισή της.
