Πώς θα πληρώσετε τα χαράτσια των εισφορών

Τον οδικό χάρτη για τα νέα χαράτσια που θα πρέπει να πληρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Εργασίας. Πρόκειται για μία αναλυτική εγκύκλιο η οποία περιγράφει το πώς θα εκκαθαριστούν οιασφαλιστικές εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολουμένων και τωναγροτών δεδομένου ότι το 2017 υπολογίστηκαν με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2015 και όχι του 2016 όπως ρητά προβλέπει ο νόμος.

Ετσι όπως προβλέπεται στη σχετική εγκύκλιο τον Απρίλιο θα επιστραφούν εφάπαξ οι φουσκωμένες εισφορές για όσους τα εισοδήματα του 2016 ήταν χαμηλότερα από του 2015 ενώ όσοι έχουν χρεωστικό υπόλοιπο θα καταβάλουν το ποσό σε πέντε δόσεις.

Στην εγκύκλιο προβλέπεται ότι όσοι πρέπει να πληρώσουν επιπλέον εισφορές για το 2017 θα κληθούν να καταβάλουν το ποσό σε πέντε δόσεις, από τον Απρίλιο μέχρι τον Αύγουστο, παράλληλα με τις τακτικές ασφαλιστικές εισφορές. Αντίθετα όσοι δικαιούνται επιστροφή θα την λάβουν εφάπαξ. Η εγκύκλιος καθορίζει διαφορετικό τρόπο για την εκκαθάριση των εισφορών το 2017 λόγω της καθυστέρησης, αλλά και την πάγια διαδικασία που θα ακολουθηθεί από το 2018 και στο εξής.

Eπισημαίνεται ότι από φέτος έρχονται πρόσθεταχαράτσια για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους. Οι νέες ανατροπές για 1,4 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολουμένους αφορούν την αλλαγή της βάσης υπολογισμού των εισφορών όπου θα υπολογίζονται επί των ακαθάριστων εσόδων, χωρίς δηλαδή την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών που έχουν καταβληθεί, ενώ έως και φέτος επιβάλλονται επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος.

Για να αποφευχθεί η απότομη επιβάρυνση που θα προκύψει, προβλέπεται το 2018 να λαμβάνεται υπόψη για την επιβολή των ασφαλίστρων στον ΕΦΚΑ το 85% του φορολογητέου εισοδήματος μαζί με τις αναλογούσες εισφορές (θα γίνεται έκπτωση 15%). Και από το 2019 να ισχύσει το νέο μέτρο πλήρως για το 100% του εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένων των εισφορών. Εκτιμάται ότι η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών προς τον ΕΦΚΑ θα αγγίξει το 130% έως το 2021. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει εκτιμήσει τη σχετική εξοικονόμηση από το 2018 έως το 2021 σε 128 εκατ. ευρώ, με τα 53 εκατ. να εξοικονομούνται το πρώτο έτος και τα υπόλοιπα 70 εκατ. το 2019. Εκτιμάται ότι ώς και το 75% του εισοδήματος θα φθάσουν οι φόροι και οι ασφαλιστικές εισφορές το 2018.

Αναλυτικά, όπως προβλέπεται στην εγκύκλιο,όσοι δήλωσαν το 2016 υψηλότερο εισόδημα σε σχέση με το 2015 θα πρέπει να καταβάλουν σε 5 δόσεις τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ των καταβληθεισών εισφορών (με βάση το καθαρό εισόδημα του 2015) και των καταβλητέων εισφορών (με βάση το εισόδημα του 2016).Δηλαδή θα πρέπει να εξοφλήσουν αυτή τη διαφορά στο διάστημα μεταξύ Απριλίου – Αυγούστου 2018, με την τελευταία δόση να είναι πληρωτέα μέχρι 30/9/2018, παράλληλα με την καταβολή των τρεχουσών εισφορών με βάση το 85% του ακαθαρίστου εισοδήματος (καθαρό εισόδημα 2016 συν εισφορές με βάση το καθαρό εισόδημα του 2016 με έκπτωση 15%). Οσοι δήλωσαν χαμηλότερο εισόδημα το 2016 σε σχέση με το 2015 θα μπορούν να λάβουν εφάπαξ τη διαφορά μεταξύ των καταβληθεισών εισφορών (με βάση το εισόδημα του 2015) και των καταβλητέων εισφορών (με βάση το εισόδημα του 2016).

Επίσης τονίζεται ότι βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών προς τον ΕΦΚΑ των ελευθέρων επαγγελματιών (ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ), των αυτοαπασχολουμένων (ασφαλισμένων του πρώην ΕΤΑΑ) και των αγροτών (ασφαλισμένων του πρώην ΟΓΑ) αποτελεί το εισόδημα που προκύπτει από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως εκάστοτε ισχύει, και στο οποίο συμπεριλαμβάνονται από 1/1/2018 οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές.

Ειδικά για το 2018 η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του 85% του ως άνω φορολογητέου αποτελέσματος. Δεδομένου ότι τα σχετικά στοιχεία που αφορούν στο προηγούμενο φορολογικό έτος είναι διαθέσιμα στον ΕΦΚΑ μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων, δηλαδή κατά το β’ εξάμηνο του έτους, στις ανωτέρω υπουργικές αποφάσεις προβλέπεται ότι η βάση υπολογισμού των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω με βάση το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος. Τυχόν διαφορά που προκύπτει μετά τον υπολογισμό των προβλεπόμενων ασφαλιστικών εισφορών με βάση το εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους αναζητείται και συμψηφίζεται ισομερώς κατανεμημένη σε μηνιαία βάση έως τον Δεκέμβριο εκάστου έτους.

Συνεπώς τους πρώτους μήνες του έτους οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται με βάση το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος, στο οποίο περιλαμβάνονται από 1/1/2018 οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές.

Κατά τη διάρκεια του έτους, όταν είναι διαθέσιμα τα στοιχεία (εισόδημα και ασφαλιστικές εισφορές) που αφορούν το προηγούμενο φορολογικό έτος γίνεται υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών με βάση το προηγούμενο φορολογικό έτος για το σύνολο των μηνών του έτους. Από την εφαρμογή των ανωτέρω προκύπτει η υποχρέωση διενέργειας εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών κάθε έτος από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.