Το 1994 έκανε την εμφάνισή του στην τουρκική αμυντική πολιτική το λεγόμενο δόγμα των «δυόμισι πολέμων». Σύμφωνα με αυτό, η Τουρκία θα έπρεπε να προετοιμάζεται για να πολεμήσει ταυτοχρόνως σε ένα μέτωπο κατά της Ελλάδος, σε ένα δεύτερο μέτωπο κατά της Συρίας, ενώ παράλληλα θα έπρεπε να διεξαγάγει έναν εσωτερικό πόλεμο (τον μισό πόλεμο) κατά των Κούρδων του ΠΚΚ. Οι πρόσφατες δηλώσεις του ιδίου του Ερντογάν αλλά και αρκετών τούρκων αξιωματούχων αναβίωσαν αυτή την αντίληψη.
Τα πράγματα όμως τώρα είναι διαφορετικά. Το θέμα των Κούρδων της Συρίας έχει υπαρξιακή σημασία για την Τουρκία. Απειλεί την εδαφική της ακεραιότητα, ενώ παράλληλα τη φέρνει σε πορεία συγκρούσεως με τις ΗΠΑ. Ενώ η Τουρκία βυθίζεται όλο και περισσότερο στο τέλμα της Συρίας, αγωνιά μην τυχόν ο ελληνικός παράγοντας εκμεταλλευθεί αυτή την αδυναμία της. Η ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στο Τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ εκτόξευσε τις ανησυχίες της.
Αμεσος στόχος της Τουρκίας είναι να δημιουργήσει διεθνώς την εντύπωση υπάρξεως περιοχών αμφισβητούμενης κυριαρχίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Το έχει κάνει με επιτυχία εδώ και χρόνια στο Αιγαίο. Στην περίπτωση της Ανατολικής Μεσογείου, όμως, αντιμετωπίζει τα εξής διαφορετικά δεδομένα. Καταρχήν, υπάρχουν συμφωνημένες οριοθετήσεις στην περιοχή μεταξύ της Κύπρου και των γειτονικών της κρατών για τις επίμαχες περιοχές. Κατά δεύτερο λόγο εμπλέκονται στις συγκεκριμένες περιοχές μεγάλες εταιρείες που έχουν αναλάβει μέσα από μεγάλους διεθνείς διαγωνισμούς τα δικαιώματα έρευνας και εκμεταλλεύσεως των επίμαχων τεμαχίων εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Η παρουσία των ξένων εταιρειών ευλόγως συμπαρασύρει το ενδιαφέρον των κρατών που βρίσκονται πίσω τους.
Επομένως, από πλευράς διεθνούς νομιμότητας και συμμαχιών, η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ισχυρή. Απομένει να φανεί εάν αυτή η πραγματικότητα θα επικρατήσει της στρατιωτικής αποφασιστικότητας της Αγκυρας (και του βαθμού που θα δείξει διατεθειμένη να ωθήσει τα πράγματα στα άκρα). Οι επόμενοι μήνες θα είναι ενδιαφέροντες αλλά και κρίσιμοι.
Ο Αγγελος Μ. Συρίγος είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
