Αναζήτηση
Μπορούν τα παιχνιδιάρικα κουτάβια και οι ναζιάρες γάτες να λειτουργήσουν λυτρωτικά για τους ανθρώπους που πάσχουν από ψυχικές ασθένειες; «Ναι» απαντά μια νέα έρευνα, που υποστηρίζει ότι τα κατοικίδια –ακόμη και τα πουλιά ή τα κουνέλια –δίνουν κίνητρο στους ασθενείς, «γεμίζουν» την καθημερινότητά τους και τους κρατούν σε εγρήγορση. Ειδικότερα, βρετανοί ερευνητές, οι οποίοι επανεξέτασαν 17 παλαιότερες μελέτες, κατέληξαν ότι τα κατοικίδια προσφέρουν παρηγοριά, μειώνουν την ψυχική ένταση, «ξορκίζουν» τη μοναξιά και αναγκάζουν τους ασθενείς να βγουν από την αποξένωση. Επιπλέον, η καθημερινή ενασχόληση με τα χαριτωμένα τετράποδα λειτουργεί ως αντιπερισπασμός στα συμπτώματα της ασθένειας, ενώ παράλληλα αυξάνει την φυσική δραστηριότητα των ασθενών.
Οι έρευνες που αναλύθηκαν από τους ερευνητές επικεντρώνονται κυρίως στις «θεραπευτικές» ικανότητες που φαίνεται να έχουν οι σκύλοι και οι γάτες, εντούτοις συμπεριελήφθησαν και δεδομένα που αφορούν άλλα κατοικίδια, όπως τα πουλιά και τα κουνέλια.Αλλωστε, σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό που έχει σημασία είναι ο ασθενής να επιλέξει εκείνο το κατοικίδιο που θα τον συντροφεύει καλύτερα, βάσει των δικών του αναγκών και περιορισμών που προκύπτουν από την καθημερινότητά του.
Η κατάθεση ψυχής ενός ασθενούς που συμμετείχε στην έρευνα, είναι ενδεικτική της δύναμης που προσφέρουν τα κατοικίδια.
«Κάποιες φορές παίζουν πραγματικά σημαντικό ρόλο κατά την ανάρρωσή μου και με βοηθούν να μην πέσω ακόμη βαθύτερα στην κατάθλιψη. Ακόμη και εκείνη την φορά που ένιωθα τόσο θλιμμένος και σκεφτόμουν ακόμη και την αυτοκτονία. Το ξεπέρασα, εξαιτίας των κουνελιών μου. “Τα κουνέλια μου με χρειάζονται, δεν μπορώ να φύγω”, σκεφτόμουν. Και αυτή η σκέψη με βοήθησε πολύ».
Επιπλέον, οι μαρτυρίες συγγενών (όπως αυτή που ακολουθεί) δείχνουν ότι η παρηγοριά και κυρίως η συντροφιά και η ζεστασιά άνευ όρων που προσφέρουν τα κατοικίδια στους ψυχικά πάσχοντες, αποτελεί ακόμη ένα θεραπευτικό δώρο.
«Κάθε φορά που η Κάριν έκλαιγε, το σκυλί έτρεχε κοντά της να την παρηγορήσει. Τις έγλειφε τα δάκρυα και δεν έφευγε από κοντά της. Κάθε φορά που εκείνη ήθελε να μιλήσει, αυτό την άκουγε υπομονετικά. Οι δικές μας προσπάθειες δεν είναι πάντα το ίδιο αποτελεσματικές. Η Κάριν έχει πει πως “είναι πολύ καλό που έχουμε το σκυλί μαζί μας, διαφορετικά κανείς δεν θα μπορούσε να με καθησυχάσει”».
Στη λίστα με τα θετικά, στην οποία κατέληξαν οι ερευνητές, είναι η φυσική άσκηση των ασθενών –βγάζοντας παραδείγματος χάριν τον σκύλο καθημερινά βόλτα -, η επαφή με τη φύση, η ενασχόληση με το «εδώ και τώρα» αντί με το παρελθόν, τα σφάλματα ή τις ανησυχίες που δηλητηριάζουν την καθημερινότητά τους. Μοιραία, οι ψυχικά πάσχοντες γίνονται πιο ανοιχτοί στις κοινωνικές συναναστροφές, καθώς αισθάνονται σημαντικοί, νιώθουν πως αξίζουν και ότι αγαπιούνται. Σημειώνεται ότι οι ασθενείς που συμμετείχαν στην έρευνα αντιπροσωπεύουν μεγάλο φάσμα ψυχικών ασθενειών, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζονται οι παθήσεις. Σε κάθε περίπτωση, η φροντίδα των κατοικιδίων δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση, ενώ η δαπάνη για τη φροντίδα τους είναι αξιοσημείωτη.
Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τα παραπάνω καθώς και μία ακόμη σημαντική παράμετρο: ότι τα ζώα ζουν λιγότερα χρόνια από τους ιδιοκτήτες τους.
«Παρ’ όλα αυτά, οι ασθενείς επιμένουν ότι τα θετικά από το δέσιμο που αποκτούν με τα κατοικίδιά τους είναι περισσότερα και πιο σημαντικά από τα αρνητικά» σημειώνει η βασική συγγραφέας της έρευνας, λέκτορας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Helen Louise Brooks. Αξίζει να αναφερθεί ότι τα συμπεράσματα της νέας αυτής έρευνας έγιναν αποδεκτά από την επιστημονική κοινότητα ως ιδιαίτερα σημαντικά, καθώς φαίνεται να «κλειδώνουν» τις υποθέσεις (ειδικών ή μη) σχετικά με τα οφέλη των κατοικιδίων γενικότερα στην υγεία των ιδιοκτητών τους.
«Τα οφέλη για τους ψυχικά πάσχοντες είναι αντίστοιχα με αυτά που βιώνουν όλοι οι άνθρωποι που έχουν στην κατοχή τους κατοικίδιο», σημειώνει από την πλευρά του ο καθηγητής Ψυχιατρικής και διευθυντής του Ερευνητικού Ινστιτούτου «Εγκέφαλος και Συμπεριφορά» στη Νέα Υόρκη Dr. Jeffrey Borenstein.
Σύμφωνα με τον ίδιο, εάν κάποιος ασθενής έχει αμφιβολίες για τον εάν μπορεί να αντεπεξέλθει στην καθημερινή φροντίδα ενός κατοικιδίου, δεν έχει παρά να το συζητήσει με τον ψυχίατρο ή τον ψυχολόγο του, ώστε να βρουν μαζί το κατάλληλο ζωάκι που ταιριάζει με τις ανάγκες του.
