Με δική της, εκατό τοις εκατό, επιλογή και δική της, σε μεγάλο βαθμό, ευθύνη, η κυβέρνηση προσθέτει ένα νέο σπορ στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες: το «σλάλομ Novartis». Που είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα οδηγήσει –αν έχει σκοπό να οδηγήσει –στην αποκάλυψη της αλήθειας.
1. Η κυβέρνηση, μετά από αρκετούς δισταγμούς, επέλεξε την οδό του άρθρου 86 του Συντάγματος, δηλαδή της κοινοβουλευτικής διερεύνησης της ευθύνης προσώπων που διατελούν ή διατέλεσαν μέλη κυβέρνησης για ποινικά αδικήματα που ενδεχομένως τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Αφησε ανεκμετάλλευτη τη δυνατότητα που παρέχει ο Κανονισμός της Βουλής (άρθρο 154) και ο νόμος περί ευθύνης υπουργών (3126/2003) για ανάθεση του ελέγχου βασιμότητας της κατηγορίας σε τριμελές δικαστικό γνωμοδοτικό συμβούλιο, παρότι η ουσιαστική αυτή βασιμότητα αποτελεί το αντικείμενο της διερεύνησης. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον βρισκόμαστε εντός του άρθρου 86 του Συντάγματος, απαιτούνται 151 τουλάχιστον ψήφοι για τη συγκρότηση ειδικής Προανακριτικής Επιτροπής και 151 σε χωριστή ψηφοφορία για την άσκηση ή μη δίωξης με βάση το πόρισμα της ως άνω Επιτροπής.
2. Ηδη με την από 12ης Φεβρουαρίου πρότασή της προς τη Βουλή η κυβερνητική πλειοψηφία ανοίγει τον δρόμο για μια σόλοικη και στο όριο των συνταγματικών προβλέψεων διαδικασία. Συγκεκριμένα, ενώ το Σύνταγμα οριοθετεί έναρξη και τελείωση της εξέτασης βασιμότητας της κατηγορίας από τη Βουλή και ενδεχομένως παραπομπή στο Ειδικό Δικαστήριο, η κυβερνητική πρόταση προδικάζει σπάσιμο της διαδικασίας και παραπομπή εκ νέου στη Δικαιοσύνη. Και τούτο γιατί συγκροτεί την Προανακριτική Επιτροπή «προκειμένου να ερευνηθεί η αρμοδιότητα της Βουλής να ασκήσει ή μη σχετικές διώξεις», δηλαδή να κρίνει το ζήτημα της παραγραφής, και, σε περίπτωση μη παραγραφής, «να επιβεβαιωθεί η διωκτική αρμοδιότητα της ελληνικής Δικαιοσύνης». Οι κατηγορίες είτε θα ταφούν κάτω από την παραγραφή, κάτι που πολλοί, ακόμα και μεταξύ των κατηγορουμένων, απεύχονται, είτε θα σταλούν πίσω στην τακτική Δικαιοσύνη. Τόσο ισχνός είναι ο φάκελος που έφτασε στη Βουλή και τόσο η Βουλή μόνο για διακοσμητικούς, δηλαδή πολιτικούς, λόγους χρησιμοποιείται.
3. Εάν/όταν γυρίσει πίσω ο φάκελος στην τακτική Δικαιοσύνη, κανονικά οι ανακριτές και εισαγγελείς Διαφθοράς θα ήταν (εκ νέου) αρμόδιοι λόγω της φύσης των αδικημάτων. Ομως οι δικαστές αυτοί έχουν, από τις ώς τώρα ενέργειές τους, αυτο-απαξιωθεί, καθώς μεταβίβασαν στη Βουλή, και μάλιστα διόλου «αμελλητί», φάκελο που στηρίζεται σε εικασίες και είναι αδύνατο να σταθεί και να κριθεί από τη Βουλή.
4. Ο Κανονισμός της Βουλής κάνει λόγο για δίωξη κατά «προσώπων», η οποία θα πρέπει να εκφραστεί με χωριστή και εξατομικευμένη κρίση. Από την άλλη, κατά το άρθρο 86 παρ. 3 του Συντάγματος, η πρώτη ψηφοφορία είναι για τη «διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης». Εξέτασης της υπόθεσης γενικώς ή για κάθε πρόσωπο χωριστά, ήδη από αυτή τη φάση; Λόγω του ότι η πρόταση αφορά τη βασιμότητα της κατηγορίας και το γνωμοδοτικό συμβούλιο παρακάμφθηκε, θα μπορούσε να υποστηριχθεί και το πρώτο –και πάντως η κυβέρνηση θα έδειχνε πνεύμα κατευνασμού αν το υιοθετούσε. Μάλλον όμως ούτε ο κατευνασμός ούτε η εξιχνίαση αποτελούν τους κύριους σκοπούς της.
Ο Κώστας Μποτόπουλος είναι συνταγματολόγος
Τελευταία Νέα