Σύνθήκες ζούγκλας επικρατούν ολοένα και περισσότερο στην αγορά εργασίας στη χώρα μας: ο ένας στους δύο που προσλήφθηκε τον τελευταίο χρόνο στον ιδιωτικό τομέα είναι με καθεστώς μερικής απασχόλησης ενώ το 25% των προσλήψεων στα χρόνια της κρίσης δεν έχει πλήρη ασφαλιστική κάλυψη.
Ενδεικτικά της ραγδαίας επιδείνωσης στην αγορά εργασίας και της ισχυρής τάσης απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων είναι τα ευρήματα της έρευνας «Συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στο Λεκανοπέδιο της Αττικής», που παρουσίασαν χθες η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Αθήνας Γιώργος Μυλωνάς και ο γενικός γραμματέας του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Αθηνών Κώστας Κουλούρης.
Η έρευνα, που υλοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Αττικής σε συνεργασία με το Εργατικό Κέντρο Αθήνας, αντικατοπτρίζει όλο το φάσμα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι στην Αττική. Το μέγεθος του δείγματος ανήλθε σε 1.501 πολίτες, εκ των οποίων οι 1.001 είναι εργαζόμενοι και οι 500 άνεργοι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 30% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα στην Αττική δουλεύει σε καθεστώς μερικής απασχόλησης, δηλαδή λιγότερες ώρες ή ημέρες. Αυτοί μάλιστα που σηκώνουν το βάρος της μερικής απασχόλησης είναι οι γυναίκες και κυρίως οι νέοι. Οι τελευταίοι εργάζονται part time σε ποσοστό 41,5%.
Χωρίς πλήρη ασφάλιση εργάζεται ένα σημαντικό ποσοστό εργαζομένων, γεγονός που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος. Ετσι, βάσει της έρευνας, το 1/4 όσων προσλήφθηκαν την τελευταία τριετία στερείται πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης, γεγονός που καταδεικνύει πως τα κρούσματα παραβίασης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων είναι στα χρόνια της κρίσης σχεδόν καθημερινά. Παράλληλα, σχεδόν 4 στους 10 που εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης στερούνται της ασφάλισης που αντιστοιχεί στις ώρες εργασίας τους ή σε κάποιες περιπτώσεις δεν έχουν καν ασφάλιση.
Οσο μειώνεται η ηλικιακή κατηγορία των εργαζομένων τόσο μειώνεται και το ποσοστό της πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης: ένας στους τέσσερις εργαζομένους κάτω των 35 ετών δεν έχει πλήρη ασφάλιση. Από αυτούς το 16% αναφέρει πως έχει ασφαλιστεί για λιγότερες ώρες ενώ το 9,3% εργάζεται ανασφάλιστο.
Μισθούς κάτω των 500 ευρώ, απλήρωτη εργασία και καθυστέρηση περίπου ενός μήνα στην καταβολή του μισθού είναι τα σημερινά χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας. Οπως προκύπτει από την έρευνα, ένα στους πέντε εργαζόμενους –ο μέσος όρος των καθαρών μηνιαίων αποδοχών ανέρχεται στα 806 ευρώ –πληρώνεται με 500 ευρώ. Και πάλι, οι νέοι παραμένουν εγκλωβισμένοι στις χαμηλές αποδοχές. Είναι ενδεικτικό πως οι εργαζόμενοι κάτω των 35 ετών πληρώνονται με μισθό κάτω των 500 ευρώ σε ποσοστό 31,5%.
Οσον αφορά την καθυστέρηση της μισθοδοσίας, 4 στους 10 αναφέρουν προβλήματα στην καταβολή του μισθού τους. Συγκεκριμένα, το 33% δήλωσε πως λαμβάνει τον μισθό συνήθως με καθυστέρηση και το 9,3% πως η καταβολή μισθού καθυστερεί πάντα. Ο συνηθέστερος χρόνος καθυστέρησης είναι ο ένας μήνας.
Δουλειά που δεν έχει σχέση με το αντικείμενο των σπουδών του κάνει ο ένας στους τρεις, στοιχείο που δείχνει πως το μέγεθος της ετεροαπασχόλησης εμφανίζει αυξητική τάση –με τις γυναίκες, τους νέους και όσους βρήκαν δουλειά τους τελευταίους 12 μήνες να ετεροαπασχολούνται κυρίως.
Πάνω από δύο χρόνια στην ανεργία το 60%
Στον δύσκολο κόσμο της ανεργίας για περισσότερο από δύο χρόνια παραμένουν 6 στους 10 ανέργους που πήραν μέρος στην έρευνα. Πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία (94,5%) είχαν προηγούμενη εργασία ενώ κάποιοι από αυτούς – 12% – είχαν και δική τους επιχείρηση. Το 62,1% των ανέργων αναζητά μια οποιαδήποτε απασχόληση ενώ μόλις ένας στους τέσσερις επιμένει να ψάχνει για συγκεκριμένη εργασία στο αντικείμενό του. Είναι χαρακτηριστικό πως οι άνεργοι έχουν κυρίως επιστρατεύσει γνωριμίες και φιλικές σχέσεις προκειμένου να βρουν δουλειά. Σε ερώτηση αν είναι διατεθειμένοι να αλλάξουν τόπο διαμονής σε περίπτωση που βρουν αλλού δουλειά, 7 στους 10 απαντούν αρνητικά, στοιχείο που συνδέεται με τα υψηλά ποσοστά ιδιοκατοίκησης.