Την Παρασκευή οι επικεφαλής κρατών και κυβερνήσεων θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν ένα θέμα που θα επηρεάσει τη ζωή του συνόλου των 500 εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών και το κοινό τους μέλλον: τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ.
Δεν θα συναντηθούν για να διαπραγματευθούν οικονομικά μεγέθη, αλλά για να χαράξουν τις βασικές γραμμές ενός προϋπολογισμού ανάλογου με τις φιλοδοξίες και το όραμα της Ενωσής μας, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις πλέον πιεστικές προκλήσεις, τόσο τις παρούσες όσο και τις μελλοντικές, όπως τη διαχείριση της μετανάστευσης σε βάθος χρόνου, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη διατήρηση της θέσης μας στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία.
Για να κατευθύνει τη συζήτηση, η Επιτροπή προτάσσει συγκεκριμένες επιλογές, σε συνδυασμό με τις αντίστοιχες συνέπειές τους, με βάση τις απόψεις που ανταλλάσσονται εδώ και καιρό στον δημόσιο διάλογο. Δύο ή τρία λεπτομερή σενάρια για κάθε μεγάλο σκέλος δαπανών της ΕΕ, τα οποία έχουν διατυπωθεί με τρόπο που θα σας κάνει να σκεφτείτε πόση ΕΕ επιθυμείτε στη ζωή σας. Ετσι, τόσο οι ηγέτες όσο και οι πολίτες θα μπορέσουν να κάνουν συνειδητές και άμεσες επιλογές.
Ο χρόνος είναι χρήμα, και πολύ περισσότερο στην παρούσα συγκυρία· η Επιτροπή θα καταθέσει την πρότασή της στις 2 Μαΐου, έτσι ώστε ο προϋπολογισμός να έχει εγκριθεί πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019. Διότι κάθε εβδομάδα που χάνεται σε συζητήσεις για τις γραμμές του προϋπολογισμού θα έχει επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία. Στον τομέα της αρμοδιότητάς μου, την πολιτική συνοχής, η καθυστερημένη έγκριση του προϋπολογισμού μπορεί να σημαίνει ότι 100.000 έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ ενδέχεται να μην ξεκινήσουν εγκαίρως. Μιλούμε για μικρές επιχειρήσεις που περιμένουν την αναγκαία γι’ αυτές χρηματοδοτική ώθηση της ΕΕ, για ιατρικό εξοπλισμό που αργεί να παραδοθεί ή για εργασίες ανακαίνισης σχολικών εγκαταστάσεων σε κακή κατάσταση που θα καθυστερήσουν μήνες χωρίς τα κονδύλια της ΕΕ.
Ορισμένες πτυχές της δομής του νέου προϋπολογισμού δεν θα χρειαστούν μακροσκελείς συζητήσεις· υπάρχει ήδη ευρεία συναίνεση σχετικά με την ανάγκη ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ να είναι απλούστερος, πιο ευέλικτος και πιο αποδοτικός.
Οσον αφορά την πολιτική συνοχής, αυτό σημαίνει λιγότερους, απλούστερους και σαφέστερους κανόνες για τις αρχές που διαχειρίζονται κονδύλια και για τις επιχειρήσεις που υποβάλλουν αίτηση επιχορήγησης. Σημαίνει επίσης ότι χρειάζεται περισσότερη ευελιξία για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων γεγονότων, εντός του επταετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Σημαίνει, τέλος, ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ όχι μόνο θα πρέπει να επικεντρώνεται σε τομείς στους οποίους μπορεί να αποφέρει σαφή προστιθέμενη αξία –η Επιτροπή επεξεργάζεται επί του παρόντος τον σχετικό ορισμό –αλλά και να στηρίζει μεταρρυθμίσεις εκεί όπου χρειάζονται, ούτως ώστε τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών και εθνικών δημόσιων επενδύσεων να γίνονται πιο άμεσα και πιο έντονα αισθητά από τους πολίτες.
Η πολιτική συνοχής, της οποίας έχω την τιμή να είμαι υπεύθυνη, έχει αποδείξει την προστιθέμενη αξία της για την ΕΕ. Ως το μεγαλύτερο επενδυτικό εργαλείο, αποτέλεσε σανίδα σωτηρίας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης για πολλές χώρες, περιφέρειες, πόλεις, πανεπιστημιακά ιδρύματα και επιχειρήσεις σε όλη την ΕΕ, δημιουργώντας 1,2 εκατ. θέσεις εργασίας την τελευταία 10ετία. Επέφερε περισσότερη ανάπτυξη σε όλα τα κράτη-μέλη καθώς άνοιξε νέες αγορές, αύξησε το εμπόριο και βελτίωσε τις υποδομές. Επίσης, βοήθησε να επουλωθούν οι πληγές του ευρωπαϊκού παρελθόντος ύστερα από δεκαετίες προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας.
Ωστόσο η αξία της πολιτικής συνοχής δεν είναι απλώς οικονομική· τη στιγμή που πολλοί ψηφοφόροι εκφράζουν τη δυσαρέσκεια τους ψηφίζοντας αντιευρωπαϊκά κόμματα, η πολιτική συνοχής αποτελεί την καλύτερη βιτρίνα της Ευρώπης με τα απτά επιτεύγματά της, σε στενή σύμπραξη με υπουργούς, περιφερειακές αρχές, δημάρχους και τοπικούς παράγοντες. Η πολιτική προστιθέμενη αξία της είναι ασυναγώνιστη. Χάρη στην πολιτική συνοχής κάθε περιφέρεια, πόλη ή χωριό, δηλαδή κάθε ευρωπαίος πολίτης, μπορεί να ωφεληθεί από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Τώρα όμως είναι καιρός να ακούσουμε τις απόψεις των κρατών-μελών για το μέλλον της πολιτικής συνοχής και για το σύνολο του προϋπολογισμού της ΕΕ. Η Επιτροπή θα υποβάλει την πρότασή της, αλλά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη, δηλαδή σε τελική ανάλυση οι ίδιοι οι πολίτες, θα πάρουν τις αποφάσεις. Καλώ λοιπόν τους πολίτες να συμμετάσχουν στη συζήτηση και να απαντήσουν στη δημόσια διαβούλευση που διοργανώνει η Επιτροπή από τις 10 Ιανουαρίου. Τα οφέλη της ΕΕ είναι τόσο μεγάλα που είναι δύσκολο να υπολογιστούν αριθμητικά, αλλά αυτό ακριβώς θα πρέπει να κάνουμε.
Η Κορίνα Κρέτσου είναι ευρωπαία επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής
Τελευταία Νέα