Ο Ματ Σκίμπερ δεν υπήρχε, αλλά ήταν πολύ απασχολημένος. Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας στις ΗΠΑ το 2016, καλούσε διαδηλωτές να πάρουν μέρος στην Πορεία του Ντόναλντ Τραμπ και έβαζε στο facebook διαφημίσεις που έδειχναν τη Χίλαρι Κλίντον να κάνει χειραψία με τον διάβολο. Ως ηγέτης του υπερσυντηρητικού κινήματος We Are Patriotic, ο Σκίμπερ ήταν ένας αφοσιωμένος ακτιβιστής που διέθετε άφθονα χρήματα και, δυστυχώς για τους followers του, σταμάτησε να υπάρχει στις 13 Σεπτεμβρίου, όταν 7.000 χιλιόμετρα μακριά η Ιρίνα Καβέρζινα αποφάσισε να του τραβήξει την πρίζα για πάντα. Εκείνη την ημέρα είχε παρατηρήσει έντονη δραστηριότητα του FBI όπως ανέφερε και σε ένα μέιλ: «Είχαμε κρίση στη δουλειά, το FBI εντόπισε τη δραστηριότητά μας. Σβήναμε διαρκώς τα ηλεκτρονικά μας ίχνη».
Ο Σκίμπερ, η ομάδα We Are Patriotic και εκατοντάδες ψεύτικα προφίλ και λογαριασμοί στα κοινωνικά μέσα άρχισαν να καταστρέφονται γοργά. Ηταν μια καθυστερημένη προσπάθεια καθως το FBI είχε ήδη εντοπίσει ότι από το 2014 στο κτίριο της οδού Σαβούσκινα 55, στο κέντρο της Αγίας Πετρούπολης, η Καβέρζινα και η ομάδα της καθοδηγούσαν την μεγάλη μηχανή των fake news – σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε η ερευνητική ομάδα του ειδικού ανακριτή Ρόμπερτ Μιούλερ που εξετάζει τις σχέσεις συνεργατών του Ντόναλντ Τραμπ με ρώσους αξιωματούχους την προεκλογική περίοδο. Δεν έχει εξακριβωθεί ότι οι διαταγές έρχονταν κατευθείαν από το Κρεμλίνο. «Εκαναν έναν πληροφοριακό πόλεμο με στόχο να προκαλέσουν δυσπιστία προς τους υποψήφιους και το δημοκρατικό σύστημα», αναφέρεται στην έκθεση του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, στην οποία βασίσθηκαν οι απαγγελίες κατηγοριών σε 13 ρώσους πολίτες και 3 εταιρείες: την Internet Research Agency με εκατοντάδες υπαλλήλους που ανέπτυξε την επιχείρηση. Και τις Concord Management και Concord Catering που χρηματοδοτούσαν και επέβλεπαν τις δράσεις της πρώτης. Στην κορυφή ήταν ο Γεβγκένι Προγκόγιν, στενός φίλος του Πούτιν. Η όλη οργάνωση είχε την κωδική ονομασία «Lakhta project» με μηνιαίο προϋπολογισμό 1,25 εκατομμύρια δολάρια. Θεωρείται ότι είχε δημιουργηθεί να λειτουργεί για τη Ρωσία, όμως το 2016 είχε στραφεί στις ΗΠΑ.
Ογδόντα άτομα εργάζονταν νυχθημερόν από τα γραφεία στην Αγία Πετρούπολη. Σύμφωνα με την εκδοχή του FBI υποστήριζαν τον τότε υποψήφιο για το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Ντόναλντ Τραμπ και έκαναν επιθέσεις στους αντιπάλους του Τεντ Κρουζ και Μάρκο Ρούμπιο. Ταυτόχρονα μείωναν την Κλίντον υποστηρίζοντας τον αντίπαλό της για το χρίσμα των Δημοκρατικών Μπέρνι Σάντερς. Προηγουμένως είχαν μελετήσει τα ψηφιακά προφίλ χιλιάδων Αμερικανών για να διαπιστώσουν πολιτικά μοτίβα. Βάσει αυτών, πιστεύεται ότι κατασκεύασαν εκατοντάδες ψεύτικους λογαριασμούς. Στόχος ήταν να προκαλέσουν «πολιτική αναστάτωση και κινήματα αντίθεσης στην πολιτική τάξη», έχοντας μεγαλύτερη δραστηριότητα σε κρίσιμες πολιτείες όπως η Βιρτζίνια, η Φλόριντα και το Κολοράντο.
Η μάχη ήταν έντονη στο facebook και το Instagram. Εκεί, για παράδειγμα, φτιάχθηκε μια κοινότητα λεγόμενη Safe Borders, που ασχολείτο με μεταναστευτικά θέματα και έκανε επιθέσεις στους μετανάστες χρησιμοποιώντας ρατσιστικούς όρους. Επίσης φτιάχθηκαν δύο θρησκευτικές ομάδες: η μία με την ονομασία United Muslims of America και η άλλη με το όνομα Army of Jesus. Φτιάχθηκαν και άλλες με εθνικιστική γνώση, κάποιες υποστήριζαν το κίνημα ανεξαρτησίας του Τέξας, ενώ στο twitter φτιάχθηκε ο λογαριασμός @TENN_GOP που υποτίθεται ότι ανήκε στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα στο Τενεσί και είχε πάνω από 100.000 followers. To περιεχόμενο από αυτόν τον τεράστιο μηχανισμό αξιολογείτο καθημερινά. Ομάδα ειδικών ήλεγχε καθημερινά ποια κείμενα, βίντεο ή γραφικά ήταν τα πιο δημοφιλή και εκτιμούσε την πιθανή πολιτική τους απήχηση. Ετσι, εκείνος που υποτίθεται είχε την ευθύνη του προφίλ που ήταν αφιερωμένο στην συνοριακή ασφάλεια, λάμβανε οδηγία να πολλαπλασιάσει τις επιθέσεις του στην Κλίντον. Μια άλλη τακτική ήταν να δημιουργείται κλίμα αποχής από τις κάλπες για μειονότητες. Για παραδειγμα, ο λογαριασμός Black Awakening στο Instagram κοινοποιούσε μηνύματα: «Μια αρνητική επίπτωση του Τραμπ είναι ότι μπερδεύει τον κόσμο και αναγκάζει τους μαύρους να ψηφίζουν την Killary (από το Χίλαρι και τη λέξη killer, δολοφόνος). Δεν μπορούμε να υποκύψουμε στο μικρότερο κακό. Καλύτερα να μην ψηφίσουμε κανέναν».
Η ρωσική επιχειρηση έκανε και πολιτικές ανακοινώσεις. Πληρωμένες μέσω Paypal ή από ρωσικούς λογαριασμούς, αποτελούσαν πηγή μηνυμάτων μίσους εναντίον των Δημοκρατικών. «Λέω όχι στη Χίλαρι Κλίντον, όχι στην χειραγώγηση», «Ο Ντόναλντ θελει να αφανίσει την τρομοκρατία… η Χίλαρι θέλει να την υποστηρίξει», «Η Χίλαρι είναι ο Σατανάς». Κανένα από τα μηνύματα αυτά δεν απορρίφθηκε από το facebook. Υπήρχαν και τα καλέσματα για διαδηλώσεις. Μάλιστα για να επηρεάσουν τον πραγματικό κόσμο, προσέλαβαν Αμερικανούς που πίστευαν ότι ήταν μέρος ενός λαϊκού κινήματος. Το σενάριο ήταν το ίδιο: Προσβολές στην Κλίντον, έπαινοι για τον Τραμπ. Αυτή ήταν, σύμφωνα με το FBI, η ρωσική μηχανή επηρεασμού των εκλογών. Μέχρι στιγμής κανείς δεν μπορεί να διαπιστώσει το μέγεθος της επιρροής της. Το υπουργείο Δικαιοσύνης πιστεύει ότι δεν επαιξε ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα –ο Τραμπ κέρδισε έχοντας 2,8 εκατομμύρια λιγότερες ψήφους.
