Η αιώνια επιστροφή του Καβαλιέρε

Εχει στην πλάτη του 35 δίκες και μία καταδίκη που δεν του επιτρέπει να γίνει πρωθυπουργός. Από τις διάφορες κούρες στις οποίες έχει υποβληθεί για να νικήσει τον χρόνο μοιάζει περισσότερο με κέρινο ομοίωμα του εαυτού του. Το μυαλό του τον προδίδει συχνά πια –σε ένα επιχειρηματικό συνέδριο πρόσφατα σκόρπισε αμήχανα γέλια στο ακροατήριό του με την υπόσχεση ότι η κατώτατη σύνταξη θα είναι 1.000 λιρέτες, όσο κοστίζει δηλαδή ένας καφές εσπρέσο, ενώ άλλοτε τοποθέτησε το ύψος της φοροδιαφυγής στα 800.000 ευρώ και το χρέος της Ιταλίας στα 1.600.

Κι όμως. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι είναι και πάλι ο απόλυτος πρωταγωνιστής των εκλογών που θα διεξαχθούν την επόμενη Κυριακή στη χώρα. Και παραδόξως ο Ιταλός που εγγυάται στην Ευρώπη ότι η Ιταλία θα έχει σταθερή κυβέρνηση και ότι, αφού δεν μπορεί να είναι επικεφαλής της ο ίδιος, δεν θα είναι ούτε ο Ματέο Σαλβίνι, ο σύμμαχός του και ηγέτης της Λέγκας του Βορρά, του οποίου οι θέσεις δεν διαφέρουν και πολύ από εκείνες της Μαρίν Λεπέν του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία.

Πόσο φοβάται η Ευρώπη; Ο φόβος αποτυπώθηκε στην προχθεσινή δήλωση του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ που είπε ότι την επομένη των εκλογών είναι πολύ πιθανό η Ιταλία να μην έχει «λειτουργική κυβέρνηση» και ότι οι Βρυξέλλες προετοιμάζονται για το «χειρότερο δυνατό σενάριο». Η δήλωση του προέδρου της Κομισιόν προκάλεσε μίνι σεισμό στη χώρα ο οποίος δεν άφησε ανεπηρέαστο το χρηματιστήριο του Μιλάνου. Ο Γιούνκερ επιχείρησε στη συνέχεια να μαζέψει τη δήλωση. Αλλά το ερώτημα παραμένει: Πώς θα ξημερώσει η επόμενη ημέρα των εκλογών στην Ιταλία;

Οι δημοσκοπήσεις λένε ότι το κόμμα του λαϊκιστή Μπέπε Γκρίλο θα κόψει πρώτο το νήμα με ένα ποσοστό της τάξης του 28%. Οτι το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα του Ματέο Ρέντσι θα λάβει κάπου 22%, ένα ποσοστό που δεν θα ερμηνευτεί ως τίποτε άλλο από πανωλεθρία. Και ότι η δεξιά συμμαχία, δηλαδή ο Μπερλουσκόνι, ο Σαλβίνι και τα Αδέλφια της Ιταλίας, κόμμα του οποίου ηγείται η πρώην υπουργός του Μπερλουσκόνι και νεοφασιστικών αποκλίσεων Τζόρτζια Μελόνι, θα κινηθεί κάπου στο 35%.

Από τους τρεις τους, η Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι έχει το μεγαλύτερο ποσοστό –γύρω στο 16%. Αλλά ο Σαλβίνι με το 13% ελπίζει να κόψει πρώτος το νήμα. Και τι σημαίνει αυτό; Ο ίδιος δεν το κρύβει: θα διεκδικήσει το δικαίωμα να γίνει αυτός ο επόμενος πρωθυπουργός στην Ιταλία. Κάπως έτσι, η Ευρώπη έφτασε στο σημείο να επιλέγει το μικρότερο κακό από τα δυο. Και το μικρότερο κακό, φαίνεται να πιστεύει, είναι ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Ιδού γιατί ο Γιούνκερ τον υποδέχθηκε με θέρμη της προάλλες, όπως θερμή ήταν και η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ή ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ: «Σε ευχαριστώ Σίλβιο, του είπε, για την αφοσίωσή σου στην ΕΕ».

Αυτή είναι μια Ευρώπη χωρίς μνήμη, σχολιάζει η «Ρεπούμπλικα». Αυτός είναι ένας κόσμος όπου ήρθαν τα πάνω κάτω. Γιατί μιλάμε για τον ίδιο Μπερλουσκόνι που το 1994 δήλωνε ότι η «Ενωση κάνει κακό στην Ιταλία». Που το 2003 έλεγε στον έκπληκτο Μάρτιν Σουλτς ότι θα τον προτείνει σε μια ταινία για τον ρόλο του κάπο στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ή που τον αναζητούσε η Ανγκελα Μέρκελ κι εκείνος κρυβόταν για να μιλήσει στο κινητό του. Και που από αυτήν την ίδια Ευρώπη εξαναγκαζόταν σε μια ταπεινωτική παραίτηση το φθινόπωρο του 2011 από την πρωθυπουργία. Πώς μπορεί αυτή η Ευρώπη να υποδέχεται ως φωνή της μετριοπάθειας κάποιον που λέει ότι θα διώξει 600.00 μετανάστες ή ως ανάχωμα στον λαϊκισμό κάποιον που υπόσχεται δωρεάν μασέλες στους ηλικιωμένους;

Αλλά είναι και μια Ιταλία χωρίς μνήμη. Οι Ιταλοί ξεχνούν τον Μπερλουσκόνι που υποσχέθηκε τα πάντα –και μεταξύ άλλων δραστική μείωση των φόρων –χωρίς να τηρήσει τις υποσχέσεις του, τον Μπερλουσκόνι που έκοψε και έραψε νόμους στα μέτρα του για να αποφύγει δικαστικές διώξεις και καταδίκες, που εξέθεσε τη χώρα του διεθνώς με τα πάρτι «μπούνγκα μπούνγκα» και που έφτασε στο σημείο να ισχυριστεί ότι μια από τις προσκεκλημένες του ήταν ανιψιά του πρώην δικτάτορα της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ. Ηταν επίσης ο πρωθυπουργός που αποκατέστησε ιστορικά τον Μουσολίνι λέγοντας ότι «αποτελεί τη βιογραφία του ιταλικού έθνους». Και που εξακολουθεί να λέει ψέματα για τον εαυτό του: ούτε έχει αθωωθεί σε όλες τις δίκες όπως επιμένει να ισχυρίζεται, ούτε είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός –είναι όγδοος στη σχετική λίστα με 26%.

Παρ’ όλα αυτά επιστρέφει για ακόμη μια φορά. Τι μπορεί να εξηγήσει αυτήν την αιώνια επιστροφή του Καβαλιέρε; Ισως αυτό που είχε πει κάποτε ένας πολυπράγμων ιταλός καλλιτέχνης, ο Τζόρτζιο Γκάμπερ: «Δεν φοβάμαι τον ίδιο τον Μπερλουσκόνι. Φοβάμαι τον Μπερλουσκόνι που κρύβω μέσα μου».