Αναζήτηση
Κατά τη διάρκεια του 2017, αρχηγοί κρατών σε όλο τον κόσμο, από τον Τραμπ έως τον Ντουτέρτε, χρησιμοποίησαν κατά κόρον τη ρητορική μίσους, υποβάθμισαν τα ανθρώπινα δικαιώματα, έκλεισαν τα μάτια σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και μακάρια επέτρεψαν την ανεξέλεγκτη εξάπλωση των ανισοτήτων και την όξυνση του ανθρώπινου πόνου. Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει κανείς διαβάζοντας την ετήσια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας στην οποία αποτιμάται η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανά τον πλανήτη αλλά και σε 159 κράτη και περιοχές μεμονωμένα.
«Η ρητορική μίσους που χρησιμοποιείται από κυβερνήσεις ανά τον κόσμο έχει ενισχύσει τη μισαλλοδοξία και τις διακρίσεις εναντίον ήδη ευάλωτων ομάδων» αναφέρεται στην έκθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης. Η παγίωση του «απαρτχάιντ» εναντίον των Ροχίνγκια στη Μιανμάρ, που την προηγούμενη χρονιά εξελίχθηκε σε βίαιη εθνοτική εκκαθάριση, είναι ενδεικτική μιας παγκόσμιας τάσης να γίνονται διακρίσεις εις βάρος περιθωριοποιημένων μειονοτήτων. Περισσότεροι από 650.000 Ροχίνγκια, στην πλειονότητά τους παιδιά, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Μιανμάρ και να καταφύγουν στο Μπανγκλαντές. Κάπου 6.500 από αυτούς παραμένουν εγκλωβισμένοι σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς σε μια γκρίζα ζώνη κάπου ανάμεσα στη Μιανμάρ και το Μπανγκλαντές.
Η κρίση στη Συρία δεν θα μπορούσε να λείπει από την έκθεση, στην οποία αναφέρεται ότι τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττονται στη χώρα συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ενώ επισημαίνεται ότι παραμένουν ατιμώρητες. Οι φιλοκυβερνητικές δυνάμεις και οι σύμμαχοί τους εξαπολύουν αδιακρίτως επιθέσεις εναντίον αμάχων, χρησιμοποιώντας χημικά και άλλα απαγορευμένα όπλα, επισημαίνει η Διεθνής Αμνηστία, ενώ η μακράς διάρκειας πολιορκία πυκνοκατοικημένων περιοχών που ελέγχονται από τους αντάρτες στερεί στον άμαχο πληθυσμό την πρόσβαση σε βασικά είδη, όπως τρόφιμα και φάρμακα. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην Ανατολική Γκούτα όπου τις τελευταίες πέντε ημέρες έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 400 άμαχοι έπειτα από αεροπορικές επιθέσεις.
Η ελευθερία έκφρασης και η ελευθερία του Τύπου δέχθηκαν ισχυρά πλήγματα την χρονιά που πέρασε. Η Διεθνής Αμνηστία επισημαίνει στην έκθεση ότι μέλη του προσωπικού της στην Τουρκία συνελήφθησαν σε ένα άνευ προηγουμένου πογκρόμ. Αλλωστε στην Τουρκία, την Αίγυπτο και την Κίνα κρατούνται εξαιτίας του επαγγέλματός τους και οι περισσότεροι δημοσιογράφοι.
Στην απουσία ηγετών αφοσιωμένων στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποδίδει η διεθνής οργάνωση την καταδυνάστευση εκατομμυρίων ανθρώπων από τη Μιανμάρ ώς το Ιράκ, το Νότιο Σουδάν, τη Συρία και την Υεμένη. Ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτηρίζεται επικίνδυνος. Ο γενικός γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Σαλίλ Σέτι αποκάλεσε την απόφασή του να απαγορεύσει σε πολίτες μουσουλμανικών κρατών να εισέλθουν στις ΗΠΑ «απεχθή». Μάλιστα ο αμερικανός πρόεδρος παραλληλίζεται με μερικούς από τους πιο αυταρχικούς ηγέτες παγκοσμίως. «Το φάσμα του μίσους και του φόβου παραμονεύει, και σε αυτούς τους ζοφερούς καιρούς είναι ελάχιστοι οι ηγέτες που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αντιθέτως, αρχηγοί κρατών όπως ο (αιγύπτιος πρόεδρος) Αλ-Σίσι, ο (πρόεδρος των Φιλιππίνων) Ντουτέρτε, ο (πρόεδρος της Βενεζουέλας) Μαδούρο, ο Πούτιν, ο Τραμπ και ο (κινέζος πρόεδρος) Σι υπονομεύουν με τρόπο ανάλγητο τα δικαιώματα εκατομμυρίων ανθρώπων» επισημαίνει ο Σέτι.
Πιο συγκεκριμένα, σημειώνεται ότι ο Τραμπ φέρνει μία νέα εποχή οπισθοδρόμησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η προθυμία του να διασπείρει fake news για να χειραγωγήσει την κοινή γνώμη καταδεικνύει ότι την τρέχουσα χρονιά ένα από τα βασικά πεδία μάχης θα είναι η ελευθερία της έκφρασης.
Στην Ελλάδα
Προβλήματα ασφάλειας ιδίως στα νησιά
Παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγράφονται και στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας: το ζήτημα της ασφάλειας των προσφύγων και των μεταναστών στους καταυλισμούς εξακολουθεί, όπως επισημαίνεται, να αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα κυρίως στα νησιά, καθώς «οι Αρχές δεν κατάφεραν να προσφέρουν συνθήκες υποδοχής που να πληρούν τα κριτήρια τα οποία ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία».
Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις καταγγελίες για υπερβολική χρήση βίας από τα σώματα ασφαλείας, ενώ στην έκθεση γίνεται αναφορά και στις πρακτικές κράτησης που εφαρμόζονται, όπως στην περίπτωση των σύρων αιτούντων άσυλο που κρατούνται αυτομάτως στη χώρα μας, εφόσον θεωρείται δεδομένο ότι στο πλαίσιο της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας σύντομα θα επιστρέψουν στη γείτονα. Παράλληλα επισημαίνεται η συστηματική κράτηση ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων και μεταναστών. Περισσότερες από 50 επιθέσεις σημειώθηκαν στον Ασπρόπυργο εναντίον μεταναστών από το Πακιστάν από τον Αύγουστο του 2016 έως το τέλος του 2017, σημειώνεται στην έκθεση. Υπογραμμίζεται ότι κάποιοι από τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που έχουν πέσει θύματα επίθεσης ήταν ομοφυλόφιλοι ή διεμφυλικοί, ενώ ο νόμος για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου εξακολουθεί να έχει σημαντικές ελλείψεις.
