Το προσχέδιο που έχει ετοιμάσει η Αθήνα για μια συμφωνία – πλαίσιο με τα Σκόπια δόθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, στον Αλέξη Τσίπρα από τον Νίκο Κοτζιά την περασμένη Τρίτη, πριν ο Πρωθυπουργός ταξιδέψει για τις Βρυξέλλες όπου θα συμμετείχε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Ο σκοπός ήταν ο Πρωθυπουργός να μπορεί να παρουσιάσει τις βασικές γραμμές του προσχεδίου αυτού τόσο στην καγκελάριο της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ όσο και στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ. Αλλωστε, η μεν πρώτη είχε ήδη συναντηθεί με τον σκοπιανό πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ και ο δεύτερος θα τον συναντούσε χθες, στο πλαίσιο της περιοδείας του στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (με πρώτο σταθμό την ΠΓΔΜ). Ο Γιούνκερ προέβη χθες σε θερμές δηλώσεις και κάλεσε την ηγεσία της χώρας να λύσει την εκκρεμότητα της ονομασίας.
Τι περιλαμβάνει όμως το προσύμφωνο; Οπως προκύπτει από τις πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», το κείμενο είναι έκτασης περίπου 20 σελίδων και «χτίζει» πάνω στο κεκτημένο της ενδιάμεσης συμφωνίας. Η Αθήνα, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα δημοσίως έχει δηλώσει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, «ανέλαβε» να συντάξει το προσχέδιο, επί του οποίου λογικά η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ θα διατυπώσει τις δικές της θέσεις ή ενδεχομένως να παρουσιάσει και δικό της κείμενο με τροποποιήσεις. Δεν αποκλείεται το κείμενο να σταλεί στα Σκόπια πριν από τη μετάβαση Κοτζιά στη γειτονική χώρα, η οποία προγραμματίζεται για τις πρώτες ημέρες του Μαρτίου, όπως ο υπουργός Εξωτερικών έχει δηλώσει. Οι εργασίες αποκαθήλωσης των πινακίδων, άλλωστε, από το αεροδρόμιο και τον κεντρικό αυτοκινητόδρομο της γειτονικής χώρας έχουν επιταχυνθεί λόγω και της επίσκεψης Κοτζιά.
Τα ονόματα. Στο ελληνικό προσχέδιο φαίνεται ότι περιλαμβάνονται τα τέσσερα από τα πέντε ονόματα της αρχικής Δέσμης Ιδεών του Μάθιου Νίμιτς –με το «Republika Makedonija – Skopje» να έχει πλέον απορριφθεί ήδη από τη συνάντηση των Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ στο Νταβός. Φαίνεται επίσης ότι η Αθήνα προκρίνει το νέο και μόνιμο όνομα να είναι γραμμένο στα σλαβικά, να είναι αμετάφραστο αλλά και ενιαίο (π.χ. Gornamakedonija ή Novamakedonija).
Κρίσιμο για την Αθήνα είναι το θέμα της αλλαγής Συντάγματος. Σε αυτό το πλαίσιο, φαίνεται ότι διαμορφώνεται ένας χρονικός οδικός χάρτης με βασικό αίτημα την αλλαγή της σημερινής συνταγματικής ονομασίας, όπου αυτή αναφέρεται στο Σύνταγμα. Η ελληνική πλευρά εμφανίζεται ικανοποιημένη από το γεγονός ότι σημαντικοί τρίτοι παίκτες, μεταξύ των οποίων και το Βερολίνο, διάκεινται θετικά στην υιοθέτηση της ελληνικής θέσης για συνταγματικές αλλαγές. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Ζάεφ επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία τα περί σεβασμού και αξιοπρέπειας αναφορικά με την ταυτότητα των πολιτών της γειτονικής χώρας.
Μένει να φανεί πώς θα συνδυαστεί μια συνταγματική αλλαγή με τον οδικό χάρτη εφαρμογής της συμφωνίας αναφορικά με το εύρος χρήσης της νέας ονομασίας, διεθνώς και εσωτερικώς.
Νομική διασφάλιση. Παράλληλα, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, η Αθήνα επιδιώκει να υπάρχει η νομική διασφάλιση ότι μια μελλοντική κυβέρνηση στα Σκόπια δεν θα επιδιώξει να αλλάξει το Σύνταγμα. Φαίνεται ότι προκρίνεται η δυνατότητα προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, από τη στιγμή που οι δύο πλευρές θα συνάψουν μια διεθνή συμφωνία. Επιπλέον, η ελληνική πλευρά φέρεται να προτείνει ότι από τη στιγμή που τα Σκόπια επιθυμούν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, η κύρωση της συμφωνίας από την ελληνική Βουλή θα πρέπει να γίνει έπειτα από αυτό.
