Το Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο έκρινε νόμιμη την υπό όρους απαγόρευση της κυκλοφορίας οχημάτων με κινητήρες ντίζελ στις πόλεις, ανοίγοντας τον δρόμο για τη λήψη αυτού του εξαιρετικά επίμαχου μέτρου στη Γερμανία, πατρίδα της συγκεκριμένης τεχνολογίας.
Το Δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές των ομόσπονδων κρατών της Βάδης-Βιρτεμβέργης και της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, βυθίζοντας στην αβεβαιότητα εκατομμύρια ιδιοκτητών αυτοκινήτων.
Η απόφαση του δικαστηρίου της Λειψίας αφορά αμέσως τις πόλεις της Στουτγάρδης και του Ντίσελντορφ, που έχουν τη δυνατότητα να θέσουν σε εφαρμογή τέτοια απαγόρευση. Στέλνει επίσης ένα ισχυρό μήνυμα σε εθνικό επίπεδο, καθώς δεκάδες πόλεις ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα όρια ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Η απόφαση του Δικαστηρίου προβλέπει προθεσμίες εφαρμογής, εξαιρέσεις για τους βιοτέχνες και σταδιακή εφαρμογή των απαγορεύσεων. Ετσι, στη Στουτγάρδη τα μέτρα δεν μπορούν να τεθούν σε ισχύ πριν από τον Σεπτέμβριο 2019 για τα αυτοκίνητα ντίζελ τύπου Euro 5, που βγήκαν στην αγορά μέχρι το 2015.
«Είναι μία μεγάλη μέρα για την καθαρή ατμόσφαιρα», δήλωσε από τη Λειψία ο επικεφαλής της Ένωσης Προστασίας του Περιβάλλοντος DUH, που έχει πρωτοστατήσει στην εκστρατεία άσκησης πίεσης προς τις τοπικές αρχές για την ενίσχυση των μέτρων αντιμετώπισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων ντίζελ παλαιότερης τεχνολογίας, δηλαδή όσων δεν ανήκουν στον τύπο Euro 6 «δεν μπορούν να είναι βέβαιοι ότι θα έχουν τη δυνατότητα να κυκλοφορούν στο κέντρο των πόλεων ανά πάσα στιγμή, 365 μέρες τον χρόνο», προειδοποιεί η εταιρεία συμβούλων EY. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της, η απόφαση αφορά περισσότερα από δέκα εκατομμύρια οχήματα που κυκλοφορούν στη Γερμανία.
Η DUH έχει προσφύγει κατά πολλών πόλεων για παραλείψεις ως προς την διατήρηση της ποιότητας του αέρα και το Βερολίνο, αρνητικό μέχρι σήμερα στη λήψη μέτρων απαγόρευσης της κυκλοφορίας, απειλείται με κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Περίπου 70 γερμανικές πόλεις παρουσιάζουν αυξημένες τιμές διοξειδίου του αζώτου σε σχέση με τον ετήσιο μέσο όρο των 40 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος.Το Μόναχο, η Στουτγάρδη και η Κολωνία είναι οι πόλεις με την υψηλότερη ατμοσφαιρική
ρύπανση.
Για την πανίσχυρη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, η εφαρμογή τέτοιας απαγόρευσης αποτελεί τεράστιο πλήγμα. Και μόνο η προοπτική μίας τέτοιας απόφασης επιτάχυνε την πτώση των πωλήσεων αυτοκινήτων ντίζελ στη χώρα η οποία εφεύρε την τεχνολογία αυτή. Το μερίδιο της στην αγορά πέρασε από το 48% το 2015 στο 29% το 2017.
Το 47% των Γερμανών τάσσεται κατά της απαγόρευσης σε κάθε περίπτωση, ενώ το 25% συμφωνεί με την επιβολή περιορισμένων μέτρων σε περίπτωση υψηλών επιπέδων ρύπανσης και το 20% τάσσεται υπέρ της απαγόρευσης της κυκλοφορίας τους στην πόλη, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Civey για την εφημερίδα Handelsblatt.
Η απερχόμενη κυβέρνηση της Ανγκελα Μέρκελ, η οποία έχει επικριθεί για τις στενές της σχέσεις με την γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία είχε πάρει θέση κατά της απαγόρευσης, φοβούμενη την οργή των εκατομμυρίων κατόχων αυτοκινήτων ντίζελ, αλλά και τις αρνητικές επιπτώσεις στις συγκοινωνίες. Εχει συγκροτήσει ταμείο με ένα δισεκατομμύριο ευρώ για να βοηθήσει τις πόλεις να αναπτύξουν το δίκτυο των μέσων μεταφοράς ή τους στόλους των ηλεκτρικών τους οχημάτων.
Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες Volkswagen, Daimler, BMW από την πλευρά τους έχουν αρχίσει την ανανέωση του λογισμικού εκατομμυρίων οχημάτων ντίζελ για τον περιορισμό των ρυπογόνων εκπομπών, στον απόηχο του σκανδάλου της παραποίησης των μετρήσεων των εκπομπών ρύπων της VW και την πριμοδότηση της αγοράς καθαρότερων οχημάτων. Αυτά τα μέτρα ωστόσο έχουν κριθεί ανεπαρκή.
«Θεωρούμε ότι μία απόφαση υπέρ της απαγόρευσης της κυκλοφορίας θα επιτάχυνε το εκσυγχρονισμό» των εν λόγω οχημάτων, τονίζει η DUH. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν πέσει στα φρένα. Για τον επικεφαλής της Audi Ρούπερτ Στάντλερ, ο εκσυγχρονισμός των λογισμικών αρκεί για τον περιορισμό κατά μέσο όρο κατά 30% των εκπομπών οξειδίου του αζώτου.
Οι πιο ριζοσπαστικές αλλαγές, όπως η εγκατάσταση νέων καταλυτών, δεν θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικές και θα απαιτούσαν τεράστιο χρόνο, δήλωσε σε συνέντευξή του στην Handelsblatt.
Η άποψή του αμφισβητείται πάντως από πολλούς ειδικούς. Ακόμη και από το γερμανικό λόμπι του αυτοκινήτου ADAC που δημοσίευσε μελέτη υπέρ του εις βάθος εκσυγχρονισμού των κινητήρων.
Όμως το μέτρο θα απαιτήσει χρόνια και είναι εξαιρετικά δαπανηρό: θα κοστίσει τουλάχιστον 7,6 δισεκατομμύρια ευρώ , σύμφωνα με τον αναλυτή Αρντ Ελινγκτον της τράπεζας Evercore ISI.