Από τις 10 το πρωί τα κομπιούτερ των συμβολαιογράφων έχουν ανάψει. Μέχρι τις 6 το απόγευμα θα βγουν στο ηλεκτρονικό σφυρί περισσότερα από 200 ακίνητα κόκκινων δανειοληπτών με επισπεύδουσες κυρίως τις τράπεζες. Και όλα μόνο σε μία μέρα, στοιχείο που δείχνει ότι η πίεση των δανειστών για την εκταμίευση της δόσης των 5,7 δισ. ευρώ αποδίδει.
Καθημερινά στην ηλεκτρονική πλατφόρμα ανεβαίνουν νέοι πλειστηριασμοί ακινήτων όλων των κατηγοριών, σπίτια, οικόπεδα, γραφεία, αγροτεμάχια, εργοστάσια, ξενοδοχεία κ.ά. Μέχρι χθες είχαν φθάσει τις 2.267 –θα διενεργούνται σταδιακά μέχρι τις 10 Οκτωβρίου.
Την επόμενη Τετάρτη 7 Μαρτίου η κόλαση των πλειστηριασμών αναζωπυρώνεται. Το κοντέρ γράφει 329 εκποιήσεις ακινήτων, ενώ για ολόκληρο τον Μάρτιο έχουν αναρτηθεί ήδη 886 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, όταν μία εβδομάδα νωρίτερα ήταν 639.
ΑΝΑΣΤΟΛΕΣ. Την ώρα που αυξάνεται ο αριθμός των ακινήτων που βγαίνουν στο σφυρί, ολοένα και περισσότεροι πλειστηριασμοί οδηγούνται σε αναστολή.
Οπως μας λένε οι συμβολαιογράφοι, δεν είναι λίγοι οι δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια που ήταν εξαφανισμένοι για χρόνια και στο παρά πέντε του πλειστηριασμού εμφανίζονται στις τράπεζες και ζητούν ρύθμιση. Την τακτική αυτή εφαρμόζουν κυρίως επιχειρηματίες που βλέπουν να βγαίνει στο σφυρί η προσωπική τους περιουσία, ακόμη και η πρώτη κατοικία τους, που έχει συνδεθεί με κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια τα οποία έλαβαν βάζοντας εγγύηση τα ακίνητα της οικογένειάς τους. Υπολογίζεται ότι τρεις στους δέκα επιχειρηματίες ζητούν τώρα ρύθμιση των δανείων τους.
Ετσι, ενώ σήμερα είχαν προγραμματιστεί 261 εκποιήσεις ακινήτων, την τελευταία στιγμή 54 οδηγήθηκαν σε αναστολή. Μεταξύ των ακινήτων για τα οποία πάγωσε ο πλειστηριασμός είναι και αυτά που είχε στο Κολωνάκι ο επιχειρηματίας Καρούζος, ο οποίος κυριαρχούσε στον χώρο της ένδυσης, αλλά οδηγήθηκε στη χρεοκοπία στα χρόνια της κρίσης.
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΑΛΛΟΙ 300. Ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς έχουν αρχίσει να διενεργούν μέσω της πλατφόρμας του συμβολαιογραφικού συλλόγου Αθηνών – Πειραιώς και οι συμβολαιογράφοι της περιφέρειας. Περισσότεροι από 300 έχουν πιστοποιηθεί, ενώ από την επόμενη εβδομάδα θα πραγματοποιούν ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και οι συμβολαιογράφοι της Θεσσαλονίκης, καθώς λήγει η αποχή τους. Ο μοναδικός σύλλογος που συνεχίζει την αποχή μέχρι το τέλος Μαρτίου είναι της Λάρισας, αλλά ήδη φάκελοι πλειστηριασμών έχουν μεταφερθεί στην Αθήνα προκειμένου να εκτελεστούν από πιστοποιημένους συμβολαιογράφους.
Οι αρχικές εκτιμήσεις των δανειστών για έναρξη του έτους με περίπου 1.000 πλειστηριασμούς ανά μήνα έχουν διαψευστεί, αλλά από τον επόμενο μήνα τα δεδομένα δίνουν αυξημένες πιθανότητες επιβεβαίωσης.
Στους κόλπους των τραπεζιτών οι εκτιμήσεις ποικίλλουν. Ορισμένες πηγές θέτουν τον πήχη άνω των 10.000 πλειστηριασμών φέτος, φτάνοντας ακόμα και τις 12.000, ενώ άλλες, πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις χαμηλώνουν τις προσδοκίες στη ζώνη των 5.000-6.000 πλειστηριασμών.
Και ενώ οι πλειστηριασμοί ακινήτων ανεβάζουν ταχύτητα, η Τράπεζα της Ελλάδος βλέπει μια απειλή για τις τιμές στην κτηματαγορά. Η πιθανή μαζική πώληση ακινήτων σε funds και η εντατικοποίηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ενδεχομένως να αποσταθεροποιήσουν την αγορά, η οποία προσπαθεί να συνέλθει από την κατάρρευση που υπέστη στα χρόνια της κρίσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι την τελευταία δεκαετία οι τιμές των διαμερισμάτων βρέθηκαν σε ελεύθερη πτώση, που έφθασε το 42%.
Οπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του διοικητή της ΤτΕ, ο ρυθμός σταθεροποίησης των τιμών των ακινήτων που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα «ενδέχεται να επηρεαστεί από τη δυνητική μαζική πώληση ακινήτων προς Ιδιωτικά Επενδυτικά Κεφάλαια (funds) και την εντατικοποίηση των πλειστηριασμών ακινήτων».
Η Τράπεζα της Ελλάδος θεωρεί ότι προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων είναι, παράλληλα με τη διατήρηση των προοπτικών μεγέθυνσης της οικονομίας, η αποκατάσταση της ροής χρηματοδότησης από τον τραπεζικό τομέα.
Για τα επόμενα τρίμηνα εκτιμά ότι ο ρυθμός σταθεροποίησης των τιμών θα εξαρτηθεί από την ενίσχυση του κλίματος σταθερότητας, τις εξελίξεις στην οικονομία αλλά και την περαιτέρω κινητοποίηση επενδυτικών κεφαλαίων στην αγορά των ακινήτων.
Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ. Στα χρόνια της κρίσης η αγορά των ακινήτων κατεδαφίστηκε. Από το 2008 μέχρι και το 2017 οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά 42% (σε ονομαστικούς όρους), με τις μεγαλύτερες απώλειες να παρατηρούνται στα παλαιά διαμερίσματα. Το ισχυρότερο πλήγμα δέχθηκε η αγορά ακινήτων στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Στην πρωτεύουσα η πτώση των τιμών έφθασε το 44,2%, ενώ ακόμη μεγαλύτερη ήταν η κατάρρευση στην αγορά της Θεσσαλονίκης, όπου οι τιμές των ακινήτων υποχώρησαν κατά 46,3%. Στις άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας η μείωση έφθασε το 39,5%, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές το 38%.
Η αγορά των κατοικιών συνέχισε το 2017 να χαρακτηρίζεται από πτωτική τάση των τιμών, αν και με πιο συγκρατημένους ρυθμούς. Με βάση τα στοιχεία των τραπεζών, οι ονομαστικές τιμές των διαμερισμάτων υποχώρησαν το 2017 με μέσο ετήσιο ρυθμό 1%, αισθητά μικρότερο από τον αντίστοιχο ρυθμό μείωσης 2,4% το 2016 και 5,1% το 2015.
Η δόση των 5,7 δισ. ευρώ
Η επιτάχυνση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών κρίνει τον χρόνο κατά τον οποίο θα ξεκλειδώσει η δόση των 5,7 δισ. ευρώ της τρίτης αξιολόγησης, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται να εκταμιευθεί πριν από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου. Οι δανειστές για να ανάψουν το πράσινο φως θα πρέπει να διαπιστώσουν κατά πόσο διεξάγονται ομαλά οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και αν επεκτείνονται γεωγραφικά