Αναζήτηση
To Instagram, αυτή η πλατφόρμα ανάρτησης φωτογραφιών ιδιοκτησίας facebook, πρόσφατα υπέκυψε σε αίτημα της ρωσικής κυβέρνησης προκειμένου να διαγράψει αναρτήσεις του ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, όπου κατήγγειλε την ανάρμοστη συμπεριφορά του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Σεργκέι Πριχόντκο. Σε βίντεο του YouTube με περισσότερα από 6 εκατομμύρια views ο Ναβάλνι δείχνει τον Πριχόντκο να συνομιλεί με τον ολιγάρχη Ολεγκ Ντεριπάσκα σε γιοτ στη Νορβηγία, όπου υποθέτει ότι σημειώθηκε δωροδοκία. Οι ρωσικές Αρχές ζήτησαν από το facebook να κατεβάσει το βίντεο, όπερ και εγένετο. Αυτό το επεισόδιο γνώρισε μεγάλη δημοσιότητα, όμως είναι μία από τις χιλιάδες ανάλογες περιπτώσεις.
Σε μια εποχή κατά την οποία πολλοί άνθρωποι ενημερώνονται από τα social media, οι αρχηγοί στα κράτη-μαφίες μπορούν εύκολα να λογοκρίνουν το περιεχόμενο των κοινωνικών μέσων όταν θεωρούν ότι βλάπτει τα συμφέροντά τους. Ομως στις φιλελεύθερες δημοκρατίες, η επιβολή κανόνων στα social media είναι πιο περίπλοκη επειδή απαιτεί από τις κυβερνήσεις να επιτύχουν μια ισορροπία μεταξύ αντικρουόμενων αρχών. Αλλωστε, οι πλατφόρμες των κοινωνικών μέσων δεν παίζουν μόνο κρίσιμο ρόλο ως αγωγοί πληροφοριών, αλλά έχουν δεχθεί και έντονες επικρίσεις επειδή δεν θέτουν περιορισμούς σε παράνομο περιεχόμενο, σε εξτρεμιστική προπαγάνδα ή σε λόγο μίσους.
Αυτή η αποτυχία οδήγησε στην ανάληψη δράσης από πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και την ΕΕ, η οποία έχει καθορίσει οδηγίες για τις ιντερνετικές εταιρείες και απειλεί να προχωρήσει σε θέσπιση νόμων εάν οι εταιρείες δεν συμμορφωθούν. Τα μέτρα αυτά αποτελούν απάντηση στο γεγονός ότι οι πλατφόρμες των social media μετατρέπονται σε «όπλα» από τις μυστικές υπηρεσίες ανελεύθερων καθεστώτων και εξτρεμιστικών ομάδων που επιθυμούν να διχάσουν τις δυτικές κοινωνίες με παραπληροφόρηση και μίσος.
Εάν η Ρωσία έχει παρέμβει τόσο πολύ, όσο αποκαλύπτεται, στην προεκλογική εκστρατεία του 2016 στις ΗΠΑ, μπορούμε μόνο να φανταστούμε τι έχει γίνει στην Ευρώπη, όπου ακόμα δεν γνωρίζουμε ποιος χρηματοδότησε κάποιες από τις διαδικτυακές διαφημιστικές εκστρατείες σε πρόσφατες εθνικές εκλογές και δημοψηφίσματα. Υποθέτω ότι μόλις έχουμε ξύσει την επιφάνεια όσον αφορά τις αποκαλύψεις για την ξένη παρέμβαση στους δημοκρατικούς θεσμούς και διαδικασίες μας. Ομως μπροστά στις εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο τον Μάιο του 2019 θα πρέπει να προετοιμαστούμε πολύ καλύτερα.
Οι τεχνολογικοί γίγαντες, από τη μεριά τους, θα συνεχίσουν να ισχυρίζονται ότι απλά διανέμουν πληροφόρηση. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, λειτουργούν ως εκδότες και θα πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένους σχετικούς κανόνες. Βέβαια, η λογοκρισία και η χειραγώγηση της πληροφορίας είναι τόσο παλιές όσο και οι ειδήσεις. Εντούτοις, είναι εντελώς καινούργιος πλέον ο κρατικός υβριδικός πόλεμος που παρακολουθούμε. Εχθρικές δυνάμεις έχουν μετατρέψει το ελεύθερο Ιντερνετ σε βούρκο παραπληροφόρησης, μεγάλο κομμάτι της οποίας εξαπλώνεται από αυτοματοποιημένα bots.
Οι εταιρείες των social media έχουν τη δύναμη να ασκούν σημαντική επιρροή στις κοινωνίες μας, όμως δεν έχουν δικαίωμα να θέσουν τους κανόνες. Αυτή η εξουσία ανήκει στους δημοκρατικούς θεσμούς που πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι εταιρείες αυτές θα λειτουργήσουν πιο υπεύθυνα στο μέλλον απ’ ό,τι λειτουργούν τώρα.
