Η δολοφονία του Σλοβάκου δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ, είναι η τελευταία μίας σειράς δολοφονιών πολλών άλλων δημοσιογράφων τα τελευταία χρόνια στην ΕΕ, μολονότι η γηραιά ήπειρος παραμένει ένα από τα πιο ασφαλή περιβάλλοντα εργασίας, για τους εργαζόμενους στον τομέα της πληροφόρησης.

Οι δολοφονίες δημοσιογράφων στην ΕΕ από το 2010

1. Η Σουηδή δημοσιογράφος Κιμ Γουόλ δολοφονήθηκε ενώ βρισκόταν σε ένα υποβρύχιο στις 10 Αυγούστου του 2017. Ο βασικός ύποπτος είναι ο Δανός εφευρέτης Πέτερ Μάντσεν, ιδιοκτήτης του υποβρυχίου, του οποίου ήθελε να κάνει το πορτρέτο.

2. Η 53χρονη δημοσιογράφος και μπλόγκερ κατά της διαφθοράς Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίζια δολοφονήθηκε στις 17 Οκτωβρίου του 2017 στη Μάλτα όταν ανατινάχτηκε το παγιδευμένο με εκρηκτικά αυτοκίνητό της μπροστά από το σπίτι της. Εντόπιζε τις παράνομες και προσοδοφόρες μεταφορές και τα φορολογικά οφέλη για τις ξένες εταιρείες σε ένα νησί που φιλοξενεί περίπου 70.000 εταιρείες offshore και τις έδρες των μεγαλύτερων ομίλων τυχερών παιχνιδιών.

3. Τα μέλη της σύνταξης του γαλλικού σατιρικού περιοδικού Charlie Hebdo έπεσαν θύμα στις 7 Ιανουαρίου του 2015 επίθεσης με Καλάσνικοφ που έγινε στην έδρα του εντύπου στο Παρίσι από δύο αδέλφια τρομοκράτες, που δήλωναν ότι ανήκουν στην Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο (Aqpa). Μεταξύ των 12 νεκρών βρίσκονται οι σκιτσογράφοι Βολίνσκι, Καμπί, Σαρμπ, Ονορέ και Τινιού, δυο αρθρογράφοι της εφημερίδας –ο οικονομολόγος Μπερνάρ Μαρί και η ψυχίατρος Έλσα Καγιάτ– και ένας διορθωτής ο Μουσταφά Ουράντ.

4. Ο Έλληνας δημοσιογράφος Σωκράτης Γκιόλιας δολοφονήθηκε με πολλές σφαίρες μπροστά από το σπίτι του στην Αθήνα, στις 19 Ιουλίου του 2010. Η ακροαριστερή οργάνωση Σέχτα Επαναστατών ανέλαβε την ευθύνη για τη δολοφονία του. Ο Γκιόλιας ήταν διευθυντής του ιδιωτικού ραδιοφωνικού σταθμού Thema FM και ένα από τα στελέχη του γνωστού μπλογκ troktiko.gr, το οποίο αποκάλυπτε σκάνδαλα των πολιτικών και επιχειρηματικών κύκλων.

Ευρώπη, η πιο ασφαλής ήπειρος

Η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (FIJ) υπολογίζει σε περισσότερους από 2.500 τους δημοσιογράφους που έχασαν τη ζωή τους ανά τον κόσμο από το 1990, λαμβάνοντας υπόψη τους δημοσιογράφους, αλλά και τους άλλους συνεργάτες των μέσων ενημέρωσης.

Κατά την περίοδο αυτή, η ΜΚΟ υπολογίζει πως περισσότεροι από 350 δημοσιογράφοι έχασαν τη ζωή τους στην Ευρώπη, γεγονός που καθιστά τη Γηραιά Ήπειρο τη λιγότερο επικίνδυνη ζώνη για τους εργαζόμενους στον τομέα της ενημέρωσης.

Οι δημοσιογράφοι που σκοτώθηκαν εκτός ΕΕ, στην Ρωσία –μεταξύ των οποίων η γνωστή δημοσιογράφος Άννα Πολιτκόφσκαγια στη Μόσχα το 2006–, στην Τουρκία και κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στα Βαλκάνια αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα δύο τρίτα των θυμάτων φόνων επαγγελματιών αυτού του κλάδου.

Το 2017, επισημαίνει η οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF), πολλοί Ευρωπαίοι δημοσιογράφοι έχασαν τη ζωή τους στο εξωτερικό, κυρίως ο Γάλλος Στεφάν Βιλνέβ, η Ελβετή Βερονίκ Ρομπέρ και η Τουρκάλα Τούμπα Ακιλμάζ στο Ιράκ και ο Βρετανός Μεχμέτ Ακσόι στην Συρία.

Ιράκ, η πιο φονική χώρα

Μεταξύ του 1990 και του 2015, περισσότεροι από 600 δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους στην Ασία και την Ωκεανία, περισσότεροι από 500 στη Μέση Ανατολή και στο Μάγρεμπ, περισσότεροι από 500 επίσης στην Λατινική Αμερική και την βόρεια Αμερική και περισσότεροι από 400 στην υποσαχάρια Αφρική, σύμφωνα με την FIJ.

Το Ιράκ, τόπος πολλών συγκρούσεων, έχει τα περισσότερα θύματα (336 από το 1990) και προηγείται των Φιλιππίνων (153) και του Μεξικού (145).

Στην ετήσια έκθεσή της για το 2017, η οργάνωση RSF υπολογίζει σε 65 τους δημοσιογράφους που σκοτώθηκαν στον κόσμο (εκ των οποίων 50 επαγγελματίες, 7 μπλόγκερ και 8 συνεργάτες μέσων ενημέρωσης).

Ο αριθμός αυτός είναι κατά 18% μικρότερος σε σχέση με το 2016 λόγω της “όλο και μεγαλύτερης συνειδητοποίησης της ανάγκης να προστατεύονται καλύτερα οι δημοσιογράφοι”, επισημαίνει η οργάνωση, αλλά και επειδή κάποιες χώρες “που έχουν γίνει υπερβολικά επικίνδυνες, αδειάζουν από τους δημοσιογράφους τους”.